Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 70: Tìm hiểu chung về văn miêu tả

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo 
 và các em học sinh về tham dự tiết học này 
Ngữ văn 6. Tiết 70 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
a. Tình huống 
Tình huống 1 
Trên đường đi học, em gặp một ngưười khách hỏi thăm đuường về nhà em. Đang phải đến truường, làm thế nào để ngưuời khách nhận ra nhà em? 
- Em phải miêu tả đặc điểm nổi bật của ngôi nhà, để người khách ấy nhận ra nhà em, không bị nhầm lẫn với những nhà xung quanh. 
Em phải gọi tên món đồ chơi ấy, mô tả đặc điểm nổi bật về màu sắc, kiểu dáng để phân biệt với những đồ chơi ở xung quanh. 
Tình huống 2 
Em hãy lựa chọn cho mình một món đồ chơi bằng cách miêu tả để cô giáo có thể nhận ra món quà em thích nhé! 
Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 
Ngữ văn. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
Tình huống 3: Nếu có một học sinh lớp ba hỏi: Người lực sĩ là người như thế nào? Em phải làm gì để học sinh ấy hình dung ra được hình ảnh của người lực sĩ? 
Lực sĩ Lý Đức 
Lực sĩ Phạm Văn Mách 
Ngữ văn 6. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
a. Tình huống 
Khi nào cần miêu tả ? 
- Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. 
Ngữ văn 6. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
a. Tình huống 
Muốn người khác hình dung được đối tượng , ta phải làm gì? 
- Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. 
- Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . 
Ngữ văn 6. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
a. Tình huống 
Thế nào là văn miờu tả ? 
- Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. 
- Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . 
Văn miêu tả là loại văn nhằm giúp người đọc, người nghe hình dung những đặc điểm, tính chất nổi bật của một sự vật, sự việc, con người, phong cảnh,... làm cho những cái đó như hiện lên trước mắt người đọc, người nghe. 
Ngữ văn 6. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
a. Tình huống 
- Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. 
b. Đoạn văn: 
- Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . 
Dế Choắt 
Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn, như người cởi trần mặc áo gi- lê. Đôi càng bè bè, nặng nề trông đến xấu. Râu ria gì mà cụt có một mẩu () mặt mũi thì lúc nào cũng ngẩn ngẩn ngơ ngơ 
Xấu xí, yếu ớt 
To khỏe, mạnh mẽ 
Tìm những chi tiết làm nổi bật đặc điểm của nhân vật Dế Mèn và Dế Choắt? 
Dế Mèn 
Đôi tôi mẫm bóng . Những cái vuốt () cứ cứng dần và nhọn hoắt (), tôi co cẳng lên, đạp phanh phách Đôi cánh tôi trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi() Đầu tôi to và nổi từng tảng () Hai cái răng đen nhánh , lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp ( ) Sợi râu tôi dài và uốn cong  
 càng 
mẫm bóng. 
vuốt 
cứng 
nhọn hoắt 
cánh 
dài kín 
Đầu 
to và nổi từng 
tảng 
răng 
đen 
nhánh 
đen 
nhánh 
ngoàm ngoạp 
râu 
dài và uốn cong 
người 
gầy gò và dài lêu nghêu 
cánh 
ngắn củn 
càng 
bè bè, nặng nề 
Râu ria 
cụt 
mặt mũi 
 ngẩn ngẩn ngơ 
ngơ 
Ngữ văn 6. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
a. Tình huống 
- Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. 
b. Đoạn văn: 
- Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . 
Muốn miêu tả đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng , ta phải làm gì? 
- Muốn miêu tả , ta phải biết quan sát , lựa chọn những chi tiết tiêu biểu 
Ngữ văn 6. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
a. Tình huống 
- Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. 
b. Đoạn văn: 
- Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . 
- Muốn miêu tả , ta phải biết quan sát , lựa chọn những chi tiết tiêu biểu 
3. Ghi nhớ (Sgk T16) 
Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 
Ngữ văn. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
1. Bài tập: 
2. Nhận xét 
3. Ghi nhớ (Sgk T16) 
 II. Luyện tập 
1. Bài tập 1: 
 Yêu cầu 
 Mỗi đoạn miêu tả sau đây tái hiện lại điều gì? 
Chỉ ra đặc điểm nổi bật của sự vật, con người, 
quang cảnh được miêu tả trong hai đoạn văn, 
thơ trên? 
Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 
Ngữ văn. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
b. Chú bé 
Cái xắc 
Cái chân 
Cái đầu 
Ca lô đội 
Mồm 
loắt choắt 
xinh xinh 
thoăn thoắt 
nghênh nghênh 
lệch 
huýt sáo vang 
Như con chim chích 
Nhảy trên đường vàng 
(Tố Hữu, Lượm) 
Đặc điểm nổi bật : nhanh nhẹn, vui vẻ, hồn nhiên 
Đối tượng miêu tả: hình ảnh chú bé liên lạc (Lượm) 
- Đoạn thơ sau đây tả về ai? 
- Chỉ ra đặc điểm nổi bật của người được tả? 
Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 
Ngữ văn. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
c. “Mấy hôm nọ trời mưa lớn, trên những hồ ao quanh bãi trước mặt, nước dâng trắng mênh mông. Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập xuôi ngược, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông xơ xác tận đâu cũng bay cả về vùng nước mới để kiếm mồi. Suốt ngày họ cãi cọ om bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép, có những anh cò gầy vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào” (Tô Hoài- Bài học đường đời đầu tiên) 
Đặc điểm nổi bật : một thế giới động vật sinh động, ồn ào, huyên náo. 
Đối tượng miêu tả: cảnh một vùng bãi ven ao, hồ ngập nước sau mưa. 
- Đoạn văn sau đây tả cảnh gì? 
- Chỉ ra đặc điểm nổi bật của cảnh được miêu tả? 
Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 
Ngữ văn. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
II. Luyện tập: 
Bài tập 1: 
Xác định đối tượng miêu tả. 
Quan sát và tìm ra những đặc điểm nổi bật của đối tượng. 
Khi làm văn miêu tả, con cần chú ý điều gì? 
Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 
Ngữ văn. Tiết 76 
Tỡm hiểu chung về văn miờu tả 
I. Thế nào là văn miêu tả 
II. Luyện tập: 
Bài tập 1: 
Xác định đối tượng miêu tả. 
Quan sát và tìm ra những đặc điểm nổi bật của đối tượng. 
Bài tập 2: 
- Đoạn phim tái hiện lại cảnh gì? 
- Hãy chỉ ra những đặc điểm nổi bật của sự vật, con người, quang cảnh được tái hiện qua đoạn phim trên? 
Nhóm 4 học sinh. 
 Thời gian thảo luận : 3 phút 
 Nội dung thảo luận: 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
21 
22 
23 
24 
25 
26 
27 
28 
29 
30 
31 
32 
33 
34 
35 
36 
37 
38 
39 
40 
41 
42 
43 
44 
45 
46 
47 
48 
49 
50 
51 
52 
53 
54 
55 
56 
57 
58 
59 
60 
61 
62 
63 
64 
65 
66 
67 
68 
69 
70 
71 
72 
73 
74 
75 
76 
77 
78 
79 
80 
81 
82 
83 
84 
85 
86 
87 
88 
89 
90 
91 
92 
93 
94 
95 
96 
97 
98 
99 
100 
101 
102 
103 
104 
105 
106 
107 
108 
109 
110 
111 
112 
113 
114 
115 
116 
117 
118 
119 
120 
121 
122 
123 
124 
125 
126 
127 
128 
129 
130 
131 
132 
133 
134 
135 
136 
137 
138 
139 
140 
141 
142 
143 
144 
145 
146 
147 
148 
149 
150 
151 
152 
153 
154 
155 
156 
157 
158 
159 
160 
161 
162 
163 
164 
165 
166 
167 
168 
169 
170 
171 
172 
173 
174 
175 
176 
177 
178 
179 
180 
- Đoạn phim tái hiện lại cảnh gì? 
Hãy chỉ ra những đặc điểm nổi bật của sự vật, con 
 người, quang cảnh được tái hiện qua đoạn phim trên? 
Đáp án 
Đoạn phim tái hiện lại cảnh chuẩn bị đón Tết . 
Đặc điểm cơ bản của cảnh đó là không khí nhộn nhịp tưng bừng của con người, cảnh vật. 
- Chi tiết tiêu biểu: 
 Con người: 
	+ đủ mọi lứa tuổi, đông đúc, 
 	+ nét mặt hớn hở, rạng rỡ 
	+ hoạt động: đi mua sắm, đi ngắm phố phường, chuẩn bị ban thờ gia tiên 
 Cảnh vật: đường phố tấp nập, nhiều mặt hàng phục vụ Tết được bày bán: hoa đào, mai, lan, quất, gà, trầu cau 
 Tiết trời: ấm áp, không khí nhộn nhịp 
Củng cố - Thế nào là văn miêu tả?- Trong miêu tả, năng lực nào là cần thiết ? 
Dặn dò 
 Cảnh chuẩn bị đón Tết : không khí nhộn nhịp tưng bừng của con người, cảnh vật. 
 Con người: 
	+ đủ mọi lứa tuổi, đông đúc, 
 	+ nét mặt hớn hở, rạng rỡ 
	+ hoạt động: đi mua sắm, đi ngắm phố phường, chuẩn bị ban thờ gia tiên 
 Cảnh vật: đường phố tấp nập, nhiều mặt hàng phục vụ Tết được bày bán: hoa đào, mai, lan, quất, gà, trầu cau 
Tiết trời: ấm áp, không khí nhộn nhịp 
Dựa vào dàn ý trên, em hãy viết thành một 
đoạn văn miêu tả hoàn chỉnh. 
` 
Xin chân thành cảm ơn! 
- Con hãy quan sát và tìm ra đặc điểm nổi bật của bức tranh? 
- Tìm những chi tiết để làm rõ đặc điểm nổi bật đó?