Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 15: Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự

Nhiệt liệt chào mừng 
quý thầy cô đến dự tiết dạy hội giảng! 
 MÔN 
	 NGỮ VĂN 
	 	 LỚP 6A2 
Kiểm tra bài cũ 
 Hãy nêu ý nghĩa văn bản “ Sự tích Hồ Gươm” 
Ti eát 14 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
 Đọc văn bản SGK/44 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
 Việc Tuệ Tĩnh ưu tiên chữa trị trước cho chú bé con nhà nông dân bị gãy đùi đã nói lên phẩm chất gì của người thầy thuốc? 
Phẩm chất: hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh 
Chủ đề 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
- Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà văn bản muốn nói đến. 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
Chủ đề: ca ngợi phẩm chất hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh của Tuệ Tĩnh được thể hiện qua những sự việc nào? 
Sự việc 1: Từ chối chữa bệnh cho con nhà giàu trước vì bệnh anh ta nhẹ. 
Sự việc 2: Chữa ngay cho con trai người nông dân vì bệnh của chú bé nguy hiểm hơn. 
QL 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
21 
22 
23 
24 
25 
26 
27 
28 
29 
30 
31 
32 
33 
34 
35 
36 
37 
38 
39 
40 
41 
42 
43 
44 
45 
46 
47 
48 
49 
50 
51 
52 
53 
54 
55 
56 
57 
58 
59 
60 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
=>Chủ đề: ca ngợi phẩm chất hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh của Tuệ Tĩnh. Tìm những câu văn thể hiện chủ đề trong văn bản ( cặp đôi chia sẻ 1p) 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
Chủ đề: ca ngợi phẩm chất hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh của Tuệ Tĩnh. 
- Câu chủ đề: [] người hết lòng yêu thương, cứu giúp người bệnh. 
 Lời phát biểu: Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn 
 Lời miêu tả việc làm: -Ta phải chữa cho chú bé này trước vì chú nguy hơn. 
-Ta phải chữa cho chú bé này, để chậm tất có hại. 
-Trời sập tối, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi. 
 Lời văn miêu tả tâm trạng Tuệ Tĩnh yên tâm thở phào nhẹ nhõm. 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
21 
22 
23 
24 
25 
26 
27 
28 
29 
30 
31 
32 
33 
34 
35 
36 
37 
38 
39 
40 
41 
42 
43 
44 
45 
46 
47 
48 
49 
50 
51 
52 
53 
54 
55 
56 
57 
58 
59 
60 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
Tìm nhan đề (đề bài) thể hiện chủ đề ca ngợi phẩm chất hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh của Tuệ Tĩnh. ( Có thể chọn các nhan đề sau hoặc tự đặt nhan đề khác và giải thích lí do). 
Tuệ Tĩnh và hai người bệnh 
Tấm lòng thương người của Tuệ Tĩnh 
Y đức của Tuệ Tĩnh 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
Chủ đề 
Nhan đề 
Ca ngợi phẩm chất hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh của Tuệ Tĩnh. 
A. Tuệ Tĩnh và hai người bệnh => Nêu lên tình huống buộc phải lựa chọn qua đó thể hiện phẩm chất cao đẹp của danh y Tuệ Tĩnh => phù hợp 
B. Tấm lòng thương người của Tuệ Tĩnh => sát với chủ đề 
C. Y đức của Tuệ Tĩnh =>đạo đức nghề y => phù hợp 
1.Lương tâm thầy thuốc. 
2.Một lòng vì người bệnh. 
3. Thương người như thể thương thân 
Ban đồ tư duy 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà văn bản muốn nói đến. 
Chủ đề và sự việc có mối quan hệ chặt chẽ với nhau: Sự việc thể hiện chủ đề, chủ đề thấm nhuần trong sự việc. 
- Chủ đề bài văn tự sự thể hiện qua sự thống nhất giữa nhan đề, lời kể, nhân vật, sự việc. 
2/ Dàn bài của bài văn tự sự 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
2/ Dàn bài của bài văn tự sự 
Các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài trên đây thực hiện những yêu cầu gì của bài văn tự sự . 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
2/ Dàn bài của bài văn tự sự 
Mở bài: Giới thiệu chung về nhân vật và sự việc: 
 - Nhân vật: Tuệ Tĩnh 
 - Sự việc: hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh. 
Thân bài: Kể diễn biến sự việc : 
- Sự việc 1: Từ chối chữa bệnh cho con nhà giàu trước vì bệnh anh ta nhẹ. 
- Sự việc 2 : Chữa ngay cho con trai người nông dân vì bệnh của chú bé nguy hiểm hơn. 
C. Kết bài: Kể kết cục sự việc : tiếp tục đi chữa bệnh cho con nhà giàu 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
2/ Dàn bài của bài văn tự sự 
 Mở bài: Giới thiệu chung về nhân vật và sự việc 
Thân bài: Kể diễn biến sự việc 
 Kết bài: Kể kết cục sự việc 
II/ LUYỆN TẬP 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
II/ LUYỆN TẬP 
* Thảo luận nhóm ( 5 phút) 
Nhóm 1: Đọc lại truyện “ Sơn Tinh- Thủy Tinh: Xác định chủ đề của truyện và tìm những câu văn thể hiện chủ đề . 
Nhóm 2: Đọc lại truyện “ Sơn Tinh- Thủy Tinh”: Xác định phần Mở bài, Thân bài, Kết bài và nội dung chính của mỗi phần. 
Nhóm 3: Đọc lại truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh”: So sánh phần Mở bài của truyện với phần Mở bài của bài văn nói về Tuệ Tĩnh( SGK/44) 
 Nhóm 4: Đọc lại truyện” Sự tích Hồ Gươm”, So sánh phần kết bài của truyện với phần kết bài của bài văn nói về Tuệ Tĩnh( SGK/44). 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
II/ LUYỆN TẬP 
Nhóm 1: Chủ đề: Giải thích hiện tượng mưa bão, lũ lụt xảy ra ở đồng bằng Bắc bộ thuở các vua hùng dựng nước; thể hiện sức mạnh, ước mơ chế ngự thiên tai, bảo vệ cuộc sống của người Việt cổ 
[...] Vẫy tay về phí đông, phía đông nổi cồn bãi; vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi. 
[...] gọi gió, gió đến,hô mưa, mưa về. 
[...] thần hô mưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh. Nước ngập ruộng đồng, nước ngập nhà cửa, nước dâng lên lưng đồi sườn núi, thành Phong Châu như nổi lềnh bềnh trên một biển nước. 
[...] Bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi, dựng thành đất lũy, ngăn chặn dòng nước lũ 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
II/ LUYỆN TẬP 
Nhóm 2: Đọc lại truyện “ Sơn Tinh- Thủy Tinh”: Xác định phần Mở bài, Thân bài, Kết bài và nội dung chính của mỗi phần. 
A. Mở bài: - Từ đầu....thật xứng đáng 
- Nội dung : + Giới thiệu Hùng Vương, Mị Nương 
+ Kể tình huống vua Hùng kén rể 
B. Thân bài: - tiếp theo... đành rút quân 
- Nội dung : Kể diễn biến sự việc Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn và cuộc giao tranh của hai vị thần 
C. Kết bài: - còn lại. 
 - Nội dung : Sự trả thù hằng năm của Thủy Tinh và sự chiến thắng Sơn Tinh 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
II/ LUYỆN TẬP 
Nhóm 3: Đọc lại truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh”: So sánh phần Mở bài của truyện với phần Mở bài của bài văn nói về Tuệ Tĩnh( SGK/44). 
Mở bài truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh: Vừa giới thiệu nhân vật, vừa nêu tình huống. 
Mở bài của bài văn nói về Tuệ Tĩnh: Vừa giới thiệu nhân vật , Vừa giới thiệu chủ đề câu chuyện. 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TROG BÀI VĂN TỰ SỰ 
II/ LUYỆN TẬP 
Nhóm 4: Đọc lại truyện” Sự tích Hồ Gươm”, So sánh phần kết bài của truyện với phần kết bài của bài văn nói về Tuệ Tĩnh( SGK/44). 
Bài “Sự tích Hồ Gươm” 
 Kết bài: Kể sự việc kết thúc câu chuyện. 
Bài văn nói về Tuệ Tĩnh: 
 Kết bài: Kể sự việc tiếp tục sang chuyện khác như vẫn đang tiếp diễn. 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
II/ LUYỆN TẬP 
Cho đề văn: Hãy kể về một người bạn mà em mới quen. 
* Yêu cầu:(5 phút) 
NHÓM 1: Viết phần mở bài theo cách giới thiệu nhân vật và sự việc. 
NHÓM 2: Viết phần mở bài bằng cách nêu tình huống. 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
II/ LUYỆN TẬP 
Cho đề văn: Hãy kể về một người bạn mà em mới quen. 
Mở bài bằng cách nêu tình huống 
 Sáng nay, lớp học tôi đón nhận thêm một thành viên mới. Suốt cả buổi ra chơi, cả lớp cứ xì xào bàn tán về chất giọng “ Bắc kì” khi bạn ấy cất giọng xin cô vào lớp: “Thưa cô em có giấy vào lớp, xin cô nhận em”. 
Hướng dẫn về nhà: 
Bài cũ: 
Nắm được bài văn tự sự có chủ đề thống nhất và bố cục rõ ràng. 
Xác định chủ đề và dàn ý của một truyện dân gian đã học. 
Bài mới: 
Soạn bài: “Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự” 
Xác định cấu trúc đề của các đề văn SGK/47 
Xác định yêu cầu của các đề văn đó. 
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o cïng c¸c em häc sinh ! 
Ti eát 19 : CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ 
I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ 
1/Tìm hiểu chủ đề 
Chủ đề là vấn đề chủ yếu mà văn bản muốn nói đến. 
Chủ đề và sự việc có mối quan hệ chặt chặt với nhau: Sự việc thể hiện chủ đề, chủ đề thấm nhuần trong sự việc.