Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 123: Ôn tập Tiếng Việt

Tiết123 : 
 ÔN TẬP TIẾNG VIỆT 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
- Cho biết tác dụng của dấu gạch ngang ? Mỗi trường hợp cho ví dụ để minh hoạ . 
- Phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối ? 
Tiết 123: 
 ÔN TẬP TIẾNG VIỆT 
1. Về các kiểu câu đơn 
1. Về các kiểu câu đơn 
- Em hãy cho biết mấy cách phân loại câu ? 
 Có hai cách phân loại câu đơn truyền thống 
 +Theo mục đích . 
 	 +Theo cấu tạo ngữ pháp . 
a. Theo mục đích nói : 
- Theo mục đích nói , câu có thể chia làm mấy loại ? Cho biết chức năng của từng loại ? Cho ví dụ ? 
Có 4 loại 
- Câu nghi vấn : 
 + Được dùng để hỏi 
 VD: Bạn ôn bài xong chưa ? 
- Câu nghi vấn là gì ? 
+ Chứa các từ nghi vấn như : ai , bao giờ , ở đâu , bằng cách nào , để làm gì ? 
Câu trần thuật : 
 + Được dùng để nêu một nhận định có thể đánh giá theo tiêu chuẩn đúng hay sai .	 
 VD: Hôm nay, cả lớp đã soạn bài đầy đủ . 
- Dấu hiệu điển hình để nhận biết các kiểu ngôn ngữ câu nghi vấn ? 
- Câu trần thuật là gì ? 
+ Được coi là trung hoà , tức là không có dấu hiệu riêng.Câu trần thuật được chia ra làm 3 loại : 
 * Câu kể : vị ngữ là cụm động từ 	 
 * Câu tả : vị ngữ là cụm tính từ 
 * Câu luận : có từ “ là ” đứng giữa chủ ngữ và vị ngữ 
- Dấu hiệu điển hình để nhận biết các kiểu ngôn ngữ câu trần thuật ? 
- Câu cầu khiến : 
 + Dùng để cầu khiến , tức để ra lệnh , yêu cầu  người nghe thực hiện hành động được nói đến trong câu .	 
VD: Chúng ta hãy ôn bài cho kỹ . 
- Câu cầu khiến là gì ? 
Câu cảm thán : 
 + Dùng để bộc lộ cảm xúc một cách trực tiếp . 
VD: Ôi , trời nóng quá ! 
+ Chứa các từ có ý nghĩa cầu khiến như : hãy , đừng chớ , nên , không nên 
- Dấu hiệu điển hình để nhận biết các kiểu ngôn ngữ câu cầu khiến ? 
- Câu cảm thán là gì ? 
 + Chứa các từ bộc lộ cảm xúc cao như : ôi , trời ơi , eo ơi  
- Dấu hiệu điển hình để nhận biết các kiểu ngôn ngữ câu cảm thán ? 
b. Phân loại theo cấu tạo : 
- Theo cấu tạo , câu chia làm mấy loại ? 
Hai loại : 	 
 + Câu bình thường ( câu đơn và câu phức ) 
 + Câu đặc biệt 
- Câu bình thường là câu như thế nào ? 
- Câu bình thường : có cấu tạo chủ ngữ và vị ngữ . 
VD: Hôm qua, lớp em/đi lao động . 
 CN VN 
- Câu đặc biệt : câu không có cấu tạo theo mô hình chủ ngữ-vị ngữ 
VD: A!Mẹ đã về . 
- Câu đặt biệt là câu như thế nào ? 
2. Về các dấu câu : 
2. Về các dấu câu : 
2. Về các dấu câu : 
- Em hãy cho biết tác dụng của dấu chấm ? 
 a. Dấu chấm : Dùng để kết thúc câu , ngắt một câu đã trọn ý. 
b. Dấu phẩy : Dùng trong câu nhằm : 
	- Phân cách các từ ngữ cùng giữ một chức vụ ngữ pháp . 
	- Phân cách các vế câu trong câu ghép . 
	- Phân cách các thành phần phụ và nòng cốt câu . 
- Em hãy cho biết tác dụng của dấu phẩy ? 
- Em hãy cho biết tác dụng của dấu dấu chấm phẩy ,? 
c. Dấu chấm phẩy được dùng để : 
	- Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp ; 
	- Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp . 
d . Dấu chấm lửng : 
	- Tỏ ý còn nhiều sự vật , hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết ; 
	- Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng , ngắt quảng ; 
	- Làm giãn nhịp điệu câu văn , chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngớ hay hài hước , châm biếm . 
- Em hãy cho biết tác dụng của dấu chấm lửng ? 
e. Dấu gạch ngang 
	- Đánh dấu bộ phận chú thích , giải thích trong câu ; 
	- Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật ; 
	- Dùng để liệt kê các công dụng của dấu chấm lửng ; 
	- Nối các từ nằm trong một liên danh ( tên ghép ). 
 - Em hãy cho biết tác dụng của dấu gạch ngang ? 
III- Luyện tập : 
 Viết đoạn văn ngắn khoảng 10 cõu , có sử dụng câu trần thuật , câu cảm , câu cầu khiến , dấu chấm , dấu phẩy , dấu chấm lửng và cõu đặc biệt . 
Dặn dò : 2’ 
 - Häc thuéc ghi nhí . 
 - Hoµn thµnh c¸c bµi tËp . 
 - § äc tr­íc bµi : Vaên baûn baùo caùo . 
III- Luyện tập : 
 Viết đoạn văn ngắn khoảng 10 cõu , có sử dụng câu trần thuật , câu cảm , câu cầu khiến , dấu chấm , dấu phẩy , dấu chấm lửng và cõu đặc biệt . 
Dặn dò : 2’ 
 - Häc thuéc ghi nhí . 
 - Hoµn thµnh c¸c bµi tËp . 
 - § äc tr­íc bµi : Vaên baûn baùo caùo .