Trắc nghiệm Ngữ văn Lớp 8 - Luyện tập đưa yếu tố miêu tả và biểu cảm vào văn bản tự sự

 LUYỆN TẬP ĐƯA YẾU TỐ MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM VÀO VĂN BẢN TỰ SỰ
 Bài 1: Hãy chỉ rõ những yếu tố tự sự, miêu tả biểu cảm trong các đoạn văn dưới đây và cho biết tác dụng của nó:
a. Hắn về lớp này trông khác hẳn, mới đầu chẳng ai biết hắn là ai. Trông đặc như một thằng sắng cá. Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen và rất cơng cơng, hai mắt gườm gườm trông gớm chết! Hắn mặc quần áo nái đen với cái áo tây vàng. Cái ngực phanh, đầy những nét trạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm chùy, cả hai tay cũng thế. Trông gớm chết!
(Chí Phèo – Nam Cao)
b.Lão Hạc ơi! Bây giờ thì tôi hiểu sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. Lão chỉ còn một mình nó để làm khuây. Vợ lão chết rồi. Con lão đi bằn bặt. Già rồi mà ngày cũng như đêm, chỉ thui thủi một mình thì ai mà chả phải buồn? Những lúc buồn, có con chó làm bạn thì cũng đỡ buồn một chút. Lão gọi nó là cậu Vàng như một bà hiếm hoi gọi đứa con cầu tự. Thỉnh thoảng không có việc gì làm, lão lại bắt rận cho nó, hay đem nó ra ao tắm. Lão cho nó ăn cơm trong một cái bát như một nhà giàu. Lão ăn gì cũng chia cho nó cùng ăn. Những buổi tối, khi lão uống rượu, thì nó ngồi ở dưới chân, Lão cứ nhắm vài miếng lại gắp cho nó một miếng, như người ta gắp thức ăn cho con trẻ.
(Lão Hạc- Nam Cao)
c.Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay:
- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!
- Cụ bán rồi?
- Bán rồi? Họ vừa bắt xong.
Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà òa lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. Tôi hỏi cho có chuyện:
- Thế nó cho bắt à?
Mặt lão đột nhiên co dúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc...
(Lão Hạc- Nam Cao)
d.Tôi ở nhà binh Tư về được một lúc lâu thì thấy những tiếng nhốn nháo ở bên nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm đến trước tôi đang xôn xao ở trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc đang vật vã ở trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra, khắp người chốc chốc lại bị giật mạnh một cái, nẩy lên. Hai người đàn ông lực lưỡng phải ngồi đè lên người lão. Lão vật vã đến hai giờ đồng hồ rồi mới chết. Cái chết thật là dữ dội. Chẳng ai hiểu lão chết vì bệnh gì mà đau đớn và bất thình lình như vậy. Chỉ có tôi với Binh Tư hiểu. 
(Lão Hạc- Nam Cao)
e.Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.
Tôi không thể nào quên được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã.Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. 
(Tôi đi học, Thanh Tịnh)
g.Lão hút xong, đặt xe điếu cuống, quay ra ngoài, thở khói. Sau một điếu thuốc lào, óc người ta tê dại đi trong một nỗi đê mê nhẹ nhõm. Lão Hạc ngồi lặng lẽ, hưởng chút khoái lạc con con ấy. Tôi cũng ngồi lặng lẽ. Tôi nghĩ đến mấy quyển sách quý của tôi. Hồi bị ốm nặng ở Sài Gòn tôi bán gần hết cả áo quần, nhưng vẫn không chịu bán cho ai một quyển. Ốm dậy, tôi về quê, hành lý chỉ vẻn vẹn có một cái va-ly đựng toàn những sách. Ôi những quyển sách rất nâng niu! Tôi đã nguyện giữ chúng suốt đời, để lưu lại cái kỷ niệm một thời chăm chỉ, hăng hái và tin tưởng đầy những say mê đẹp và cao vọng: mỗi lần mở một quyển ra, chưa kịp đọc dòng nào, tôi đã thấy bừng lên trong lòng tôi như một rạng đông, cái hình ảnh tuổi hai mươi trong trẻo, biết yêu và biết ghét..
(Lão Hạc, Nam Cao)
Bài 2: Cô giáo chép lên bảng một đoạn văn ngắn như sau:
Kim đồng hồ nhích dần đến con số mười hai. Măt trời đã đứng bóng, Cái nắng hè đã gay gắt đến khó chịu, lại thêm từng đợt gió Lào quạt dữ dội. Ngoài vườn, hàng chuối như cũng đang rũ xuống. Tôi nhìn ra ngõ, giờ này mà mẹ vẫn chưa về. Hôm nào cũng vậy, mẹ thường đi làm về rất muộn. Cơ quan thì xa, chiếc xe đạp cũ và cái dáng gầy của mẹ phải chống chọi với nắng, gió Lào, vất vả lắm mới qua được cả một quãng đường dài. Nghĩ đến đó, tự nhiên tôi thấy cay cay khóe mắt. Và trong lòng tôi chợt thổn thức: Làm sao con có thể chia sẻ nỗi nhọc nhằn của mẹ, mẹ ơi!
Đọc đoạn văn, bạn A cho đó là phương thức miêu tả, bạn B cho đó là phương thức tự sự, bạn C cho đó là phương thức biểu cảm. Khi nghe các bạn phát biểu, cô giáo nhận xét: Chưa có ý kiến nào đúng.
Theo em, vì sao cô giáo nhận xét như vậy? Phải trả lời thế nào mới được gọi là đúng?
Bài 3: Hãy chỉ rõ yếu tố miêu tả và biểu cảm trong các đoạn văn sau. Thử lược bỏ các yếu tố miêu tả và biểu cảm đó và viết lại bằng một đoạn văn khác. So sánh hiệu quả mà hai đoạn văn mang đến cho người đọc.
Chà ! Giá quẹt một que diêm lên mà sưởi cho đỡ rét một chút nhỉ ? Giá em có thể rút một que diêm ra quẹt vào tường mà hơ ngón tay nhỉ ? Cuối cùng em đánh liều quẹt một que diêm. Diêm bén lửa thật là nhạy. Ngọn lửa lúc đầu xanh lam, dần dần biếc đi, trắng ra, rực hồng lên quanh que gỗ, sáng chói trông đến vui mắt.	
 Em hơ đôi tay trên que diêm sáng rực như than hồng. Chà ! Ánh sáng kỳ diệu làm sao ! Em tưởng chừng như đang ngồi trước một lò sưởi bằng sắt có những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng. Trong lò, lửa cháy nom đến vui mắt và tỏa ra h ơi nóng dịu dàng.	
 Thật là dễ chịu ! Đôi bàn tay em hơ trên ngọn lửa; bên tay cầm diêm, cái ngón cái nóng bỏng lên. Chà ! Khi tuyết phủ kín mặt đất, gió bấc thổi vun vút mà được ngồi hàng giờ như thế, trong đêm đông rét buốt, trước một lò sưởi, thì khoái biết bao!	
 Em vừa duỗi chân ra sưởi thì lửa vụt tắt, lò sưởi biến mất. Em ngồi đó, tay cầm que diêm đã tàn hẳn. Em bần thần cả người và chợt nghĩ ra rằng cha em đã giao cho em đi bán diêm; đêm nay, về nhà thế nào cũng bị cha mắng.
Bài 4: Đọc đoạn văn tự sự sau, thêm các yếu tố miêu tả và biểu cảm rồi viết lại đoạn văn sao cho sinh động hấp dẫn hơn.
Một buổi chiều, như thường lệ, tôi xách cần câu ra bờ sông. Bỗng nhiên, tôi nhìn thấy một cậu bé chạc tuổi mình đã ngồi câu ở đó tự bao giờ. Tôi định lên chào làm quen, ngưng vì ngại nên thôi. Thế là tôi lặng lẽ lùi xa một quãng buông câu, nhưng thỉnh thoảng vẫn liếc mắt nhìn trộm cậu ta. Lóng ngóng thế nào, tôi để tuột cả hộp mồi rơi xuống sông. Ngán ngẩm, tôi cuốn cần câu định ra về. Chưa kịp đứng dậy, tôi đã nhìn thấy cậu bé đứng sừng sững ngay trước mặt. Trên tay cậu ta là một hộp mồi đầy. Cậu ta san cho tôi nửa số mồi. Thế là chúng tôi làm quen với nhau.
Bài 5. Một bạn kể một kỉ niệm đáng nhớ về con vật nuôi mà mình yêu thích như sau:
Hồi trước sống ở nhà bà ngoại, gia đình tôi nuôi hai chú cún tên là Giôn và Rếch.Hai chú cún rất xinh. Ở với bà ngoại được mấy năm thì bố mẹ tôi mua được nhà và dọn về nhà mới. Khi về nhà mới tôi không thể đem cả hai con đi dược, phải để Giôn ở lại nhờ bà ngoại nuôi. Tôi rất buồn vì không thể mang Giôn đi cùng. 
Nhận xét cách viết của bạn.
Hãy bổ sung yếu tố miêu tả và biểu cảm để đoạn văn trên cụ thể, sinh động hơn)
Bài 6: Cho nội dung sau:
Em nhận được món quà bất ngờ nhân ngày sinh nhật của mình hoặc trong dịp lễ tết
Viết thành một đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm
VỀ NHÀ: 
Học và nắm chắc cách đưa yếu tố miêu tả và biểu cảm vào văn bản tự sự.
Làm bài tập 6 
vào vở.
GIÁO ÁN: LUYỆN TẬP :ĐƯA YẾU TỐ MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM VÀO 
VĂN BẢN TỰ SỰ
A. Mục tiêu bài học
Giúp HS 
Củng cố KTCB về tác dụng của miêu tả và biều cảm trong bài văn tự sự
Rèn kĩ năng nhận diện, tạo lập văn bản có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.
B. Chuẩn bị:
GV: nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án, phiếu học tập
HS: làm bài tập, ôn lại kiến thức về miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự.
C. Tiến trình lên lớp
I. Kiến thức cơ bản
*. Tác dụng của việc sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự.
-Miêu tả không chỉ làm nổi bật ngoại hình mà còn khắc hoạ nội tâm nhân vật làm cho câu chuyện trở nên đậm đà,lí thú.
-Biểu cảm làm rõ cảm tưởng suy nghĩ của người viết
*.Yếu tố mtả:Thường có 4 yếu tố mtả đan xen vào các tình tiết diễn biến của câu chuyện:
+Mtả ngoại hình của nhân vật (Đ/v mtả Dế Mèn và Dế Choắt)
+Mtả cảnh vật (cảnh thiên nhiên trong văn bản : Cuộc chia tay của những con búp bê)
+Mtả hành động của nhân vật: (Đ/V cai lệ đánh chị Dậu và đoạn chị Dậu cự lại người nhà lí trưởng và cai lệ)
+Mtả tâm trạng nhân vật (Đ/V mtả tâm trạng nhân vật LH sau khi bán chó)
*.Yếu tố biểu cảm được biểu hiện qua 3 dạng:
+Tự thân cảnh vật,sự viẹc diễn biến mà cảm xúc tràn ra,thấm vào lời văn do người đọc cảm nhận (Đ/V đầu của VB CÔ Tô)
+Cảm xúc được bày tỏ, được biểu hiện qua các nhân vật, nhất là qua ngôi kể 
+Cảm xúc được tác giả bày tỏ trực tiếp.
1.Tại sao trong văn bản tự sự cần có yếu tố miêu tả và biểu cảm?
Nói đến tự sự là nói đến cốt truyện với nhân vật và các sự kiện nối tiếp nhau. Tuy nhiên nếu chỉ đơn thuần là sự lắp ghép liệt kê hành động việc làm của nhân vật cũng như trình tự của các sự việc câu chuyện trở nên khô khan đơn điệu. Nhân vật trong tác phẩm tự sự phải thật sống động với đặc điểm chân dung bên ngoài cũng như cử chỉ hành động và thế giới nội tâm bên trong. Sự việc diễn ra trong văn bản tự sự phải có diễn biến phải xảy ra trong một thời gian không gian nhất định. Đó là chưa nói tới những tác động của thiên nhiên của cảnh vật của môi trường xung quanh đến toàn bộ hành vi hoạt động của con người. để đáp ứng tất cả những yêu cầu đó đương nhiên phải cần khi miêu tả
Mặt khác tự sự là kể việc đời việc người. Dù khách quan đến đâu nhà văn cũng không thể đứng ngoài cuộc. Ngược lại nhà văn phải thực sự sống cùng với nhân vật của mình; cùng vui buồn đau khổ hạnh phúc; cùng chia sẻ với những cảnh đời những số phận do chính mình sáng tạo nên. Do đó rất  ... i đi trong một nỗi đê mê nhẹ nhõm. Lão Hạc ngồi lặng lẽ, hưởng chút khoái lạc con con ấy. Tôi cũng ngồi lặng lẽ. Tôi nghĩ đến mấy quyển sách quý của tôi. Hồi bị ốm nặng ở Sài Gòn tôi bán gần hết cả áo quần, nhưng vẫn không chịu bán cho ai một quyển. Ốm dậy, tôi về quê, hành lý chỉ vẻn vẹn có một cái va-ly đựng toàn những sách. Ôi những quyển sách rất nâng niu! Tôi đã nguyện giữ chúng suốt đời, để lưu lại cái kỷ niệm một thời chăm chỉ, hăng hái và tin tưởng đầy những say mê đẹp và cao vọng: mỗi lần mở một quyển ra, chưa kịp đọc dòng nào, tôi đã thấy bừng lên trong lòng tôi như một rạng đông, cái hình ảnh tuổi hai mươi trong trẻo, biết yêu và biết ghét... Nhưng đời người ta không chỉ khổ một lần. Mỗi lần cùng đường đất sinh nhai, và bán hết mọi thứ rồi, tôi lại phải bán đi một ít sách của tôi. Sau cùng chỉ còn có năm quyển, tôi nhất định, dù có phải chết cũng không chịu bán. Ấy thế mà tôi cũng bán! Mới cách đây có hơn một tháng thôi, đứa con nhỏ của tôi bị chứng lỵ gần kiệt sức... Không! Lão Hạc ơi! Ta có quyền giữ cho ta một tí gì đâu? Lão quý con chó vàng của lão đã thấm vào đâu với tôi quý năm quyển sách của tôi...
c.	Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay :	
- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ !	
- Cụ bán rồi ?	
- Bán rồi ! Họ vừa bắt xong.
Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng
ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà oà lên khóc. Bây giờ thì tôi không
xót năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc.
Tôi hỏi cho có chuyện :	
 	- Thế nó cho bắt à ?
 	Mặt lão đột nhiên co dúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước
mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu
như con nít. Lão hu hu khóc...
d. 	Tiếng trống thu không[1] trên cái chợ của huyện nhỏ; từng tiếng một vang xa để gọi buổi chiều. Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rơ rệt trên nền trời.
Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào. Trong cửa hàng hơi tối, muỗi đã bắt đầu vo ve. Liên ngồi yên lặng bên mấy quả thuốc sơn đen; đôi mắt chị bóng tối ngập đầy dần và cái buồn của buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngây thơ của chị: Liên không hiểu sao, nhưng chị thấy lòng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn.
e.	Lão Hạc ơi! Bây giờ thì tôi hiểu tại sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. Lão chỉ còn một mình nó để làm khuây. Vợ lão chết rồi. Con lão đi bằn bặt. Già rồi mà ngày cũng như đêm, chỉ thui thủi một mình thì ai mà chả phải buồn? Những lúc buồn, có con chó làm bạn thì cũng đỡ buồn một chút. Lão gọi nó là cậu Vàng như một bà hiếm hoi gọi đứa con cầu tự. Thỉnh thoảng không có việc gì làm, lão lại bắt rận cho nó hay đem nó ra ao tắm. Lão cho nó ăn cơm trong một cái bát như một nhà giàu. Lão ăn gì lão cũng chia cho nó cùng ăn. Những buổi tối, khi lão uống rượu, thì nó ngồi ở dưới chân. Lão cứ nhắm vài miếng lại gắp cho nó một miếng như người ta gắp thức ăn cho con trẻ.
f.	Tôi ở nhà binh Tư về được một lúc lâu thì thấy những tiếng nhốn nháo ở bên nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm đến trước tôi đang xôn xao ở trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc đang vật vã ở trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra, khắp người chốc chốc lại bị giật mạnh một cái, nẩy lên. Hai người đàn ông lực lưỡng phải ngồi đè lên người lão. Lão vật vã đến hai giờ đồng hồ rồi mới chết. Cái chết thật là dữ dội. Chẳng ai hiểu lão chết vì bệnh gì mà đau đớn và bất thình lình như vậy. Chỉ có tôi với binh Tư hiểu.	
Bài 2:	 Cho đề bài: Kể về kỉ niệm đáng nhớ với con vật nuôi mà em yêu thích
Lập dàn ý cho đề bài trên
Viết đoạn văn mở bài
Viết từng đoạn thân bài có kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm
Đáp án: LUYỆN TẬP: MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ
Bài 1:Tìm yếu tố miêu tả và biểu cảm trong các đoạn văn sau.
a. 	Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm hoang mang của buổi tựu trường.
	Tôi không thể nào quên được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
	Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã.
	Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học.
Gợi ý: Từ “Buổi mai hôm ấy” câu chuyện mới bắt đầu nhưng ngay từ đầu đã miêu tả và biểu cảm dày đặc như khúc dạo đầu để tạo không khí cho câu chuyện. Cảnh sắc mùa thu và những kỉ niệm trong sáng làm sống dậy khúc dạo đầu ấy vừa êm ái vừa rộn ràng. Từ đó bắt nhịp vào câu chuyện với những chi tiết nhỏ nhưng đầy ý nghĩa. Cảm giác mong manh nhưng tươi tắn đã một đi không trở lại
Yếu tố mta và biểu cảm lồng vào sự việc nhiều khi lại tách thành câu riêng. Ngay một câu thuật sự việc mở đầu câu chuyện cũng đầy ắp yếu tố miểu tả “Buổi mai”
b.	Lão hút xong, đặt xe điếu cuống, quay ra ngoài, thở khói. Sau một điếu thuốc lào, óc người ta tê dại đi trong một nỗi đê mê nhẹ nhõm. Lão Hạc ngồi lặng lẽ, hưởng chút khoái lạc con con ấy. Tôi cũng ngồi lặng lẽ. Tôi nghĩ đến mấy quyển sách quý của tôi. Hồi bị ốm nặng ở Sài Gòn tôi bán gần hết cả áo quần, nhưng vẫn không chịu bán cho ai một quyển. Ốm dậy, tôi về quê, hành lý chỉ vẻn vẹn có một cái va-ly đựng toàn những sách. Ôi những quyển sách rất nâng niu! Tôi đã nguyện giữ chúng suốt đời, để lưu lại cái kỷ niệm một thời chăm chỉ, hăng hái và tin tưởng đầy những say mê đẹp và cao vọng: mỗi lần mở một quyển ra, chưa kịp đọc dòng nào, tôi đã thấy bừng lên trong lòng tôi như một rạng đông, cái hình ảnh tuổi hai mươi trong trẻo, biết yêu và biết ghét... Nhưng đời người ta không chỉ khổ một lần. Mỗi lần cùng đường đất sinh nhai, và bán hết mọi thứ rồi, tôi lại phải bán đi một ít sách của tôi. Sau cùng chỉ còn có năm quyển, tôi nhất định, dù có phải chết cũng không chịu bán. Ấy thế mà tôi cũng bán! Mới cách đây có hơn một tháng thôi, đứa con nhỏ của tôi bị chứng lỵ gần kiệt sức... Không! Lão Hạc ơi! Ta có quyền giữ cho ta một tí gì đâu? Lão quý con chó vàng của lão đã thấm vào đâu với tôi quý năm quyển sách của tôi...
Gợi ý: biểu cảm tạt ngang tưởng như lạc đề. Gọi là trữ tình ngoại đề
c.	Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay :	
- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ !	
- Cụ bán rồi ?	
- Bán rồi ! Họ vừa bắt xong.
Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng
ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà oà lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc.	
Tôi hỏi cho có chuyện :	
 	- Thế nó cho bắt à ?
 	Mặt lão đột nhiên co dúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước
mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu
như con nít. Lão hu hu khóc...
Gợi ý
Đoạn 1 khắc hạ chi tiết “Lão cố làm ra bộ vui vẻ”. ĐÚng là lão HẠc vui nhưng k sao giấu được sự đau đớn đã đến mức tột độ, cho nên “cười mà như mếu” và “đôi mắt ầng ậng nước”. Cái bi kịch ấy khiến ông giáo đau đớn không kém, cho nên thầm lặng thốt lên “Tôi muốn ôm choàng.cho LH”
ĐOạn 2: khắc họa đau đớn của 1 người già, một người nghèo. Nó chua xót không diễn đạt thành lời. Đến nước mắt cũng gần như cạn khô, quằn quại thể hiện rõ trên khuôn mặt.
d. 	Tiếng trống thu không[1] trên cái chợ của huyện nhỏ; từng tiếng một vang xa để gọi buổi chiều. Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rơ rệt trên nền trời.
Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào. Trong cửa hàng hơi tối, muỗi đã bắt đầu vo ve. Liên ngồi yên lặng bên mấy quả thuốc sơn đen; đôi mắt chị bóng tối ngập đầy dần và cái buồn của buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngây thơ của chị: Liên không hiểu sao, nhưng chị thấy lòng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn.
Miêu tả để khắc họa một tâm trạng, một tính cách (tả cảnh ngụ tình hoặc tả ngoại cảnh bộc lộ tính nết)
Ở đây cái buồn của cảnh chiều phố huyện đìu hiu thấm vào cái buồn vẩn vơ vô cớ của cô bé Liên.
e. 	Lão Hạc ơi! Bây giờ thì tôi hiểu tại sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. Lão chỉ còn một mình nó để làm khuây. Vợ lão chết rồi. Con lão đi bằn bặt. Già rồi mà ngày cũng như đêm, chỉ thui thủi một mình thì ai mà chả phải buồn? Những lúc buồn, có con chó làm bạn thì cũng đỡ buồn một chút. Lão gọi nó là cậu Vàng như một bà hiếm hoi gọi đứa con cầu tự. Thỉnh thoảng không có việc gì làm, lão lại bắt rận cho nó hay đem nó ra ao tắm. Lão cho nó ăn cơm trong một cái bát như một nhà giàu. Lão ăn gì lão cũng chia cho nó cùng ăn. Những buổi tối, khi lão uống rượu, thì nó ngồi ở dưới chân. Lão cứ nhắm vài miếng lại gắp cho nó một miếng như người ta gắp thức ăn cho con trẻ.
Phần đầu: biểu cảm bộc lộ trực tiếp cảm xúc xót thương, cảm thông của tôi đối với LH
Phần sau kể việc đối xử ân cần của LH với con chó.
f.	Tôi ở nhà binh Tư về được một lúc lâu thì thấy những tiếng nhốn nháo ở bên nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm đến trước tôi đang xôn xao ở trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc đang vật vã ở trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc. Lão tru tréo, bọt mép sùi ra, khắp người chốc chốc lại bị giật mạnh một cái, nẩy lên. Hai người đàn ông lực lưỡng phải ngồi đè lên người lão. Lão vật vã đến hai giờ đồng hồ rồi mới chết. Cái chết thật là dữ dội. Chẳng ai hiểu lão chết vì bệnh gì mà đau đớn và bất thình lình như vậy. Chỉ có tôi với Binh Tư hiểu.