Giáo án Số học Lớp 9 theo CV5512 - Chương 2: Hàm số bậc nhất
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Hiểu được các khái niệm về “hàm số“, “biến số”; hàm số có thể cho bằng bảng, bằng công thức. Khi y là hàm số của x, thì có thể viết y = f(x); y = g(x), Giá trị của hàm số y = f(x) tại x0, x1, được kí hiệu là f(x0), f(x1), Đồ thị của hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp điểm tương ứng (x; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ.
+ Bước đầu nắm được khái niệm hàm số đồng biến trên R, nghịch biến trên R. HS tính thành thạo các giá trị của hàm số khi cho trước biến số; biết biểu diễn các cặp số (x; y) trên mặt phẳng toạ độ; biết vẽ thành thạo đồ thị hàm số y = ax.
2.Về năng lực:
- Năng lực chung: NL sử dụng ngôn ngữ toán học. NL tư duy: NL sử dụng các công cụ: công cụ vẽ
- Năng lực chuyên biệt: NL cho ví dụ về hàm số, đồ thị của hàm số, kí hiệu hàm số, xác định được hàm số đồng biến, nghịch biến.
3. Về phẩm chất: chăm chỉ, trách nhiệm
II . THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: Sgk, Sgv, các dạng toán
2. Chuẩn bị của học sinh: Xem trước bài; Chuẩn bị các dụng cụ học tập; SGK, SBT Toán 6
III TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. KHỞI ĐỘNG
- Mục tiêu: Hs nắm qua sơ lượt nội dung chương II từ đó hình thành ý thức học tập tìm tòi kiến thức mới.
- Nội dung:
- Sản phẩm: Thái độ học tập của học sinh.
-Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.
GV giới thiệu: Lớp 7 chúng ta đã được làm quen với khái niệm hàm số, một số khái niệm hàm số, khái niệm mặt phẳng toạ độ; đồ thị hàm số y = ax. Ở lớp 9, ngoài ôn tập lại các kiến thức trên ta còn bổ sung thêm một số khái niệm: hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến; đường thẳng song song và xét kĩ một hàm số cụ thể y= ax + b ( ). Tiết học này ta sẽ nhắc lại và bổ sung các khái niệm hàm số
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC:
HOẠT ĐỘNG 1. Tìm hiểu khái niệm hàm số.
- Mục tiêu: Hiểu được các khái niệm về “hàm số“, “biến số”; hàm số có thể cho bằng bảng, bằng công thức. Khi y là hàm số của x, thì có thể viết y = f(x); y = g(x), Giá trị của hàm số y = f(x) tại x0, x1, được kí hiệu là f(x0), f(x1), Đồ thị của hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp điểm tương ứng (x; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án Số học Lớp 9 theo CV5512 - Chương 2: Hàm số bậc nhất
Trường: Tổ: Giáo viên: CHƯƠNG II. HÀM SỐ BẬC NHẤT §1. NHẮC LẠI VÀ BỔ SUNG KHÁI NIỆM VỀ HÀM SỐ I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Hiểu được các khái niệm về “hàm số“, “biến số”; hàm số có thể cho bằng bảng, bằng công thức. Khi y là hàm số của x, thì có thể viết y = f(x); y = g(x), Giá trị của hàm số y = f(x) tại x0, x1, được kí hiệu là f(x0), f(x1), Đồ thị của hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp điểm tương ứng (x; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ. + Bước đầu nắm được khái niệm hàm số đồng biến trên R, nghịch biến trên R. HS tính thành thạo các giá trị của hàm số khi cho trước biến số; biết biểu diễn các cặp số (x; y) trên mặt phẳng toạ độ; biết vẽ thành thạo đồ thị hàm số y = ax. 2.Về năng lực: - Năng lực chung: NL sử dụng ngôn ngữ toán học.. NL tư duy: NL sử dụng các công cụ: công cụ vẽ - Năng lực chuyên biệt: NL cho ví dụ về hàm số, đồ thị của hàm số, kí hiệu hàm số, xác định được hàm số đồng biến, nghịch biến. 3. Về phẩm chất: chăm chỉ, trách nhiệm II . THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Chuẩn bị của giáo viên: Sgk, Sgv, các dạng toán 2. Chuẩn bị của học sinh: Xem trước bài; Chuẩn bị các dụng cụ học tập; SGK, SBT Toán 6 III TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. KHỞI ĐỘNG - Mục tiêu: Hs nắm qua sơ lượt nội dung chương II từ đó hình thành ý thức học tập tìm tòi kiến thức mới. - Nội dung: - Sản phẩm: Thái độ học tập của học sinh. -Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm. GV giới thiệu: Lớp 7 chúng ta đã được làm quen với khái niệm hàm số, một số khái niệm hàm số, khái niệm mặt phẳng toạ độ; đồ thị hàm số y = ax. Ở lớp 9, ngoài ôn tập lại các kiến thức trên ta còn bổ sung thêm một số khái niệm: hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến; đường thẳng song song và xét kĩ một hàm số cụ thể y= ax + b (). Tiết học này ta sẽ nhắc lại và bổ sung các khái niệm hàm số B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC: HOẠT ĐỘNG 1. Tìm hiểu khái niệm hàm số. - Mục tiêu: Hiểu được các khái niệm về “hàm số“, “biến số”; hàm số có thể cho bằng bảng, bằng công thức. Khi y là hàm số của x, thì có thể viết y = f(x); y = g(x), Giá trị của hàm số y = f(x) tại x0, x1, được kí hiệu là f(x0), f(x1), Đồ thị của hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp điểm tương ứng (x; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ. - Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân - Nội dung: sgk - Sản phẩm: Nêu được khái niêm hàm số. Tính được giá trị của hàm số NỘI DUNG SẢN PHẨM GV giao nhiệm vụ học tập. Gv cho Hs ôn lại các khái niệm về hàm số bằng cách trả lời các câu hỏi? - Khi nào đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng thay đổi x? - Hàm số có thể được cho bằng những cách nào? GV: Yêu cầu HS nghiên cứu ví dụ 1a; 1b/sgk.tr42 Ví dụ la: Em hãy giải thích vì sao y là hàm số của x? Ví dụ 1b: Em hãy giải thích vì sao công thức y = 2x là một hàm số? GV: Các công thức khác ở b) tương tự Gv nhận xét, chốt lại kiến thức đưa ra khái niệm hàm số và cho Hs xét một số ví dụ về một vài hàm số cụ thể GV: Trong bảng sau ghi các giá trị tương ứng của x và y. Bảng này có xác định y là hàm số của x không? Vì sao? x 3 4 3 5 8 y 6 8 4 8 16 GV: Qua ví dụ trên ta thấy hàm số có thể được cho bằng bảng nhưng ngược lại không phải bảng nào ghi các giá trị tương ứng của x và y cũng cho ta một hàm số y của x. Nếu hàm số được cho bằng công thức y = f(x), ta hiểu rằng biến số x chỉ lấy những giá trị mà tại đó f(x) xác định Ví dụ 1b, biểu thức 2x xác định với mọi giá trị của x, nên hàm số y = 2x, biến số x có thể lấy các giá trị tuỳ ý. GV: Hướng dẫn HS xét các công thức còn lại GV: Ở hàm số y = 2x + 3, biến số x có thể lấy các giá trị tuỳ ý, vì sao?Ở hàm số , biến số x có thể lấy giá trị nào? Vì sao? GV: Giới thiệu cách viết hàm số GV: Khi x thay đổi mà y luôn nhận 1 giá trị thì y có là hàm số không? GV yêu cầu HS làm ?1 Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức 1. Khái niệm hàm số. * Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho mỗi giá trị của x ta luôn xác định được một giá trị tương ứng của y thì y được gọi là hàm số của x và x được gọi là biến số * Hàm số có thể được cho bằng bảng hoặc bằng công thức Ví dụ:(sgk.tr42) * Khi y là hàm số của x ta có thể viết: y = f(x); y =g(x) * Khi x thay đổi mà y luôn nhận một giá trị không đổi thì hàm số y được gọi là hàm hằng. GV giao nhiệm vụ học tập. Gv tổ chức cho Hs làm ?2 từ đó rút ra khái niệm về đồ thị của hàm số. GV: Yêu cầu HS làm ?2. Kẻ sẵn 2 hệ tọa độ Oxy lên bảng (bảng có sẵn lưới ô vuông) GV: Yêu cầu HS dưới lớp làm bài ?2 vào vở GV và HS cùng kiểm tra bài của bạn trên bảng. Gv chốt lại vấn đề. GV: Thế nào là đồ thị của hàm số y = f(x)? GV: Đánh giá, chốt lại Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức 1 A B C D E F 0 2 5 y 1 2 3 4 5 6 x 3 4 6 -1 -1 2. Đồ thị của hàm số. ? 2 a) y x 1 2 -1 -2 1 -1 -2 2 A b) Với x = 1 thì y = 2 ta có A(1;2) *Tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x ; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ được gọi là đồ thị của hàm số y = f(x) GV giao nhiệm vụ học tập. Gv tổ chức cho Hs hoạt động nhóm làm ?3 tính các giá trị của hàm số từ đó xây dựng khái niệm về tính đồng biến, nghịch biến của hàm số. GV Cho HS làm ?3 theo 3 nhóm trong thời gian 3 phút GV: Biểu thức 2x + 1 xác định với những giá trị nào của x? GV: Hãy nhận xét: khi x tăng dần các giá trị tương ứng của y = 2x + 1 thế nào? GV: Xét hàm số y = -2x + 1 tương tự GV: Đưa khái niệm (sgk.tr44) lên bảng Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức 3. Hàm số đồng biến, nghịch biến. Môt cách tổng quát: Cho hàm số y = f(x) xác định với mọi x thuộc R. Với mọi x1, x2 bất kì thuộc R *Nếu x1 < x2 mà f(x1) < f(x2) thì hàm số y = f(x) đồng biến trên R *Nếu x1 f(x2) thì hàm số y = f(x) nghịch biến trên R C. LUYỆN TẬP - Mục tiêu: Hs áp dụng được các kiến thức vừa học để giải một số bài tập cụ - Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân - Nội dung: sgk - Sản phẩm: Kết quả hoạt động của học sinh NỘI DUNG SẢN PHẨM GV giao nhiệm vụ học tập. Gv tổ chức cho Hs làm bài tập 1a sgk Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức a) Ta có: D. VẬN DỤNG - Mục tiêu: Hs áp dụng được các kiến thức vừa học để giải một số bài tập cụ - Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân - Nội dung: sgk - Sản phẩm: Kết quả hoạt động của học sinh NỘI DUNG SẢN PHẨM GV giao nhiệm vụ học tập. + Nắm vững khái niệm hàm số, đồ thị hàm số, hàm số đồng biến, nghịch biến. + BTVN: 1; 2; 3/sgk.tr44 CÂU HỎI/ BÀI TẬP KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC HS: Câu 1: Nêu khái niệm hàm số? Thế nào là hàm hằng? (M1); Câu 2: Nêu cách tính giá trị của hàm số? (M2) Câu 3: Bài tập 1.2.3 sgk (M3) -Bài làm của học sinh LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Củng cố các khái niệm: “hàm số”, “biến số”, hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến trên R. - Tiếp tục rèn luyện kĩ năng tính giá trị của hàm số, kĩ năng vẽ đồ thị hàm số, kĩ năng “đọc” đồ thị. 2. Về năng lực: - Năng lực chung: NL tư duy, tự học, giải quyết vấn đề, sáng tạo, tính toán, hợp tác. NL sử dụng ngôn ngữ toán học, khả năng suy diễn, lập luận toán học, làm việc nhóm. - Năng lực chuyên biệt: : NL sử dụng kí hiệu, NL sử dụng các công cụ: công cụ vẽ. 3. Về phẩm chất: - Tự lập, tự tin , tự chủ II . THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Chuẩn bị của giáo viên: Sgk, Sgv, các dạng toán 2. Chuẩn bị của học sinh: Xem trước bài; Chuẩn bị các dụng cụ học tập; SGK, SBT Toán III TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. KHỞI ĐỘNG - Mục tiêu: Hs được tái hiện các kiến thức cơ bản ở tiết trước. - Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,.., - Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân - Phương tiện và thiết bị dạy học: Thước, bảng phụ, MTBT. - Sản phẩm: Hs nêu được khái niệm hàm số bậc nhất, tính chất của hàm số bậc nhất Giao nhiệm vụ học tập Thực hiện nhiệm vụ học tập -: Nêu khái niệm về hàm số. Cho hàm số y = f(x) = x + 3. Tính f(0), f(2), f() - Phát biểu tổng quát về hàm số đồng biến, nghịch biến? Hàm số y = 2x là hàm số đồng biến hay nghịch biến. Giải thích? * Khái niệm hàm số (sgk) f(0) = 3, f(2) = 4, f() = * Hàm số đồng biến, nghịch biến (sgk) Hàm số y = 2x là hàm số đồng biến vì với mọi x1; x2 R; x1 < x2 ta có 2x1 < 2x2 B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC: C. LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG - Mục tiêu: Hs áp dụng được các kiến thức vừa học để giải một số bài tập cụ thể. - Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,.., - Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm. - Phương tiện và thiết bị dạy học: Thước, bảng phụ, MTBT. - Sản phẩm: Hs giải được các bài toán liên quan đến đồ thị hàm số y = ax + b NỘI DUNG SẢN PHẨM GV giao nhiệm vụ học tập. Gv cho Hs hoạt động nhóm trong 3p điền vào bảng phụ câu a. Từ kết quả đó đưa ra nhận xét cho câu b. H: Khi x tăng lên thì y thế nào? Kết luận gì về hàm số này? Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức Bài tập 2/sgk.tr45: a) Bảng phụ b) Khi x lần lượt nhận các giá trị tăng lên giá trị tương ứng của hàm số lại giảm đi. Vậy hàm số đã cho nghịch biến trên R GV giao nhiệm vụ học tập. Gv hướng dẫn và nhắc lại cho Hs cách vẽ đồ thị hàm số y = ax (đã học ở lớp 7) để làm bài tập. H: Khi giá trị của biến số x tăng lên thì giá trị tương ứng của hàm số y = 2x thế nào? Từ đó kết luận gì về hàm số y = 2x Hỏi: Nhận xét hàm số y = -2x? Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức Bài tập 3/sgk.tr45: a) * y = 2x Với x = 1 thì y = 2 ta có A(1; 2) * y = -2x Với x = 1 thì y = -2 ta có B(1; -2) b) Khi giá trị của biến x tăng lên thì giá trị tương ứng của hàm số y = 2x cũng tăng lên, nên hàm số y = 2x là đồng biến trên R - Khi giá trị của biến x tăng lên thì giá trị tương ứng ... c: giao tiếp và hợp tác với giáo viên, với các bạn trong quá trình hoạt động nhóm. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: giải quyết các câu hỏi, bài tập. b) Năng lực chuyên biệt - Năng lực tính toán: tìm hệ số góc của đường thẳng; tính góc tạo bởi đường thẳng và trục Ox - Năng lực ngôn ngữ toán học: sử dụng chính xác các thuật ngữ toán học. - Năng lực sử dụng công cụ vẽ đồ thị hàm số 3. Phẩm chất - Chăm chỉ: tự học, tích cực làm bài tập. - Trách nhiệm: có trách nhiệm trong các hoạt động nhóm, trách nhiệm với bản thân. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Sgk, Sgv, thước kẻ, tivi 2. Học sinh: Xem trước bài; SGK, SBT Toán, thước kẻ. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động khởi động NỘI DUNG SẢN PHẨM Mục tiêu: Hs được củng cố lại các kiến thức liên quan Nội dung: làm bài tập xác định các hệ số của đồ thị hàm số y = ax + b thỏa mãn yêu cầu đề bài Sản phẩm: Hs xác định được các hệ số của đồ thị hàm số y = ax + b thỏa mãn yêu cầu đề bài Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân GV: giao nhiệm vụ bài tập Bài tập : Xác định hàm số bậc nhất y = ax + b biết: a) Đồ thị của hàm số đi qua điểm A( - 1; 2) và có hệ số góc bằng 1,5 b) Đồ thị của hàm số song song với đường thẳng y = x và đi qua điểm B( -1; - 3) HS thực hiện cá nhân 2 HS lên bảng làm HS dưới lớp quan sát, nhận xét, bổ sung GV: Quan sát, giúp đỡ HS gặp khó khăn, nhận xét, đánh giá bài trên bảng. Bài tập: a) Vì đồ thị của hàm số đi qua điểm A( -1; 2) và có hệ số góc bằng 1,5 Nên a = 1,5, x = -1, y = 2 Thay a = 1,5, x = -1, y = 2 Vào pt hàm số y= ax +b ta được: b = 3,5 Vậy hàm số có dạng: y = 1,5x - 3,5 b) y = x + 2- 3 2. Hoạt động luyện tập NỘI DUNG SẢN PHẨM Mục tiêu: Biết vẽ đồ thị và tính góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b (a0) với trục Ox, cách xác định hàm số khi biết một số điều kiện để giải bài tập liên quan, tính chu vi, diện tích tam giác Nội dung: các dạng bài tập về hệ số góc Sản phẩm: Kết quả hoạt động của học sinh Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm. GV giao nhiệm vụ học tập. Gv tổ chức cho HS làm bài tập 28/58 SGK và bài tập 29, 30/59 SGK 1 HS lên bảng thực hiện, cả lớp thực hiện dưới vở, theo dõi, nhận xét, bổ sung. GV uốn nắn, chốt lại Gợi ý: Dựa theo cách làm ở ví dụ 2 trong bài học GV: giao nhiệm vụ HS hoạt động cá nhân làm bài 29. HS: hoạt động cá nhân làm bài tập 29 -3 HS lên bảng cùng lúc làm các câu của bài tập 29/59 SGK GV dẫn dắt cùng HS cả lớp từng bước sửa cả ba câu a), b), c) ? Đồ thị hàm số đi qua điểm (2; 2) có nghĩa là gì? ? Đồ thị của hàm số song song với đường thẳng y = ta suy ra được điều gì? GV: giao nhiệm vụ HS hoạt động nhóm bài 30 SGK HS hoạt động nhóm làm bài tập 30/59 SGK Đại diện nhóm lên bảng trình bày Gợi ý : Áp dụng định lý Pitago để tính các cạnh AC, BC Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức Bài 28/58: (sgk) y = -2x + 3 a) x = 0 y = 3 C (0; 3) y = 0 x = 1,5 D(1,5; 0) Vậy: Đồ thị của hàm số y = -2x + 3 là đường thẳng CD b) Gọi góc tạo bởi đường thẳng y = - 2x + 3 và trục Ox là , và góc kề bù với là , ta có : tg = 2 63026’ Vậy : = 180 0 - 63026’ = 116034’ Bài 29/59: (sgk) y = ax + b a) Với a= 2, đồ thị của hàm số cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng 1,5 nên x = 1,5 ; y = 0 Thay a = 2; x = 1,5 ; y = 0 vào công thức hàm số y = ax + b, ta được: 0 = 2.1,5 + b b = -3 Vậy: hàm số cần xác định là y = 2x - 3 b) Với a = 3 và đồ thị hàm số đi qua điểm (2; 2) nên x = 2 ; y = 2. Thay a = 3; x = 2; y = 2 vào công thức hàm số y = ax + b, ta được: 2 = 3.2 + b b = - 4 Vậy : hàm số cần xác định là y = 3x - 4 c) Đồ thị của hàm số song song với đường thẳng y = và đi qua điểm B(1; ) nên : a = ; x = 1; y = . Thay a = ; x = 1; y = vào công thức hàm số y = ax + b, ta được: = .1 + b b = 5 Vậy: hàm số cần xác định là y =x + 5 Bài 30/ 59: (SGK) a)Vẽ đồ thị hàm số: x = 0 y = 2 C (0; 2) y = 0 x = -4 A(-4; 0) x = 0 y = 2 C (0; 2) y = 0 x = 2 B(2; 0) b) A(-4; 0); B(2; 0); C(0; 2) c) Gọi chu vi, diện tích của tam giác ABC theo thứ tự là P, S. Áp dụng định lý Pitago đối với các tam giác vuông OAC và OBC, ta có: Lại có : AB = OA + OB = 4 + 2 = 6 (cm) Vậy: P = AB + OB + BC = 6 + +(cm) 4. Hoạt động vận dụng NỘI DUNG SẢN PHẨM Mục tiêu: Hs vận dụng được các kiến thức đã học vào việc giải bài tập Nội dung: Hs làm các dạng bài tập của chương Sản phẩm: Các dạng bài tập chương 3 Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân. - Làm các bài tập 28; 29 SBT/68 - trả lời các câu hỏi trong phần ôn tập chương II Bài làm có sự kiểm tra của các tổ trước GV: kiểm tra, đánh giá một số HS sau tiết học Trường: Tổ: KHTN Họ và tên giáo viên: ÔN TẬP CHƯƠNG II I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Hệ thống hóa các kiến thức cơ bản của chương giúp HS hiểu sâu hơn, nhớ lâu hơn về các khái niệm hàm số, biến số, đồ thị của hàm số, khái niệm của hàm số bậc nhất y = ax + b, tính đồng biến, tính nghịch biến của hàm số bậc nhất. Giúp HS nhớ lại các điều kiện hai đường thẳng cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau, vuông góc với nhau. - Rèn kĩ năng vẽ thành thạo đồ thị của hàm số bậc nhất, xác định được hệ số góc đường thẳng y = ax + b và trục Ox, xác định hàm số y = ax + b thoả mãn đề bài. 2. Năng lực a) Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: học sinh đọc tài liệu, tự chiếm lĩnh kiến thức. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: giao tiếp và hợp tác với giáo viên, với các bạn trong quá trình hoạt động nhóm. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: giải quyết các câu hỏi, bài tập. b) Năng lực chuyên biệt - Năng lực tính toán: - Năng lực ngôn ngữ toán học: sử dụng chính xác các thuật ngữ toán học. - Năng lực sử dụng công cụ vẽ đồ thị hàm số 3. Phẩm chất - Chăm chỉ: tự học, tích cực làm bài tập. - Trách nhiệm: có trách nhiệm trong các hoạt động nhóm, trách nhiệm với bản thân. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Sgk, Sgv, thước kẻ, tivi 2. Học sinh: Xem trước bài; SGK, SBT Toán, thước kẻ. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động khởi động NỘI DUNG SẢN PHẨM Mục tiêu: Hệ thống hoá các kiến thức cơ bản của chương. Nội dung: các câu hỏi hệ thống kiến thức cơ bản của chương. Sản phẩm: Học sinh nhớ lại kiến thức đã học của chương II Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân GV giao nhiệm vụ học tập. GV.Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau : 1/ Nêu định nghĩa hàm số? Hàm số được cho bằng những cách nào? Cho ví dụ. 2/ Đồ thị hàm số y = f (x) là gì ? 3/ Thế nào là HSBN ? cho ví dụ. Nêu tính chất của hàm số y = ax + b 4/ Góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox được xác định ntn ? 5/ Vì sao người ta gọi a là hệ số góc của đường thẳng y = ax + b ? 6/ Khi nào hai đường thẳng (d) y = ax +b () và (d’) y = a’x +b’ () : cắt nhau, song song, trùng nhau ? HS: hoạt động các nhân. Học sinh đứng tại chỗ trả lời. * GV bổ sung : Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức A. Ôn tập lý thuyết : * Tóm tắt các kiến thức cần nhớ : (SGK) 2. Hoạt động luyện tập NỘI DUNG SẢN PHẨM Mục tiêu: Giúp HS hiểu sâu hơn, nhớ lâu hơn các khái niệm hàm số, biến số , đồ thị của hàm số, khái niệm h/ s bậc nhất y = ax + b, tính đồng biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất. Nội dung: các dạng bài tập chương 3 Sản phẩm: Hs vẽ được đồ thị; khắc sâu điều kiện hai đường thẳng cắt nhau, song song , trùng nhau; tìm hệ số góc của đường thẳng Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, GV giao nhiệm vụ học tập. GV.Cho HS hoạt động cá nhân làm các bài tập 32; 33; 34; 35 tr61 SGK. Sau đó giáo viên yêu cầu 4 Hs lên bảng trình bày 4 bài tập, Hs dưới lớp chữa bài. HS: thực hiện yêu cầu GV Kiểm tra bài làm của HS GV . Gọi HS trả lời miệng bài 36 SGK HS: Dứng tại chỗ trả lời GV: Giao nhiệm vụ cho HS làm bài 37 SGK hoạt động cá nhân HS: hoạt động cá nhâ bài 37 GV. Gọi hai HS lần lượt xác định toạ độ giao điểm của mỗi đường thẳng với hai trục toạ độ HS: 2 HS lên bảng thực hiên yêu cầu GV. Vẽ nhanh hai đường thẳng HS: Thực hiện vẽ đờ thị vào trong vở. GV. Gọi HS xác định toạ độ các điểm A, B,C GV: Để xác định toạ độ điểm C ta làm tn ? GV. Hướng dẫn HS viết phương trình hoành độ giao điểm của hai đường thẳng. GV. Gọi HS đứng tại chỗ giải pt H. Có được x =1,2, làm thế nào để tính y? GV. Gọi HS đứng tại chỗ tính AB GV. Làm thế nào để tính AB và AC ? Gv. Gọi một HS đứng tại chỗ trình bày Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức B. Bài tập : Bài 32 : (sgk) a) Hàm số y = (m -1)x +3 đồng biến b) Hàm số y = (5 – k )x +1 nghịch biến Bài 33 : (sgk) Hai h/s y = 2x + (3 + m) và y = 3x + ( 5 - m ) đều là hàm số bậc nhất, Đã có a a’ ( 2 3 ). Do đó đồ thị của chúng cắt nhau tại một điểm trên trục tung Bài 34 : (sgk) .Hai đường thẳng y = (a – 1)x +2 (a 1) và y = (3 –a )x +1 (a 3) đã có tung độ gốc b b’ (2 1) . Do đó hai đường thẳng song song với nhau Bài 35 : (sgk ) Hai đường thẳng y = kx + (m - 2) (k 0) và y = (5 – k)x + (4 - m ) (k 5) trùng nhau Bài 36 (SGK) Bài 37 : ( sgk ) * Đồ thị hàm số y = 0,5x + 2 là đường thẳng cắt trục tung tại điểm A (0 ; 2) và cắt trục hoành tại điểm B (-4 ; 0). * Đồ thị hàm số y = 5 – 2x là đường thẳng cắt trục tung tại điểm C (0 ; 5) và cắt trục hoành tại điểm D (2,5 ; 0) b) A ( -4 ; 0 ) và B ( 2,5 ; 0 ) Vì hai đường thẳng cắt nhau nên ta có phương trình hoành độ giao điểm của hai đường thẳng là : 0,5x +2 = -2x +5 2,5 x = 3 x = 1,2 Thay x = 1,2 vào hàm số y =0,5 x + 2 Ta có y = 0,5 . 1,2 +2 = 2,6 Vậy toạ độ điểm C là C ( 1,2 ; 2,6 ) c) Ta có AB = AO + OB = 4 + 2,5 = 6,5 ( cm ) Gọi F là hình chiếu của điểm C trên Ox Áp dụng định lí Py–ta-go AC=5,18 BC= 4. Hoạt động vận dụng NỘI DUNG SẢN PHẨM Mục tiêu: Hs vận dụng được các kiến thức đã học vào việc giải bài tập Nội dung: Hs làm các dạng bài tập của chương Sản phẩm: Các dạng bài tập chương 3 Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân. - Làm các bài tập 38 SGK/62 Bài 34;35; 36 SBT/70 Bài làm có sự kiểm tra của các tổ trước GV: kiểm tra, đánh giá một số HS sau tiết học
File đính kèm:
- giao_an_so_hoc_lop_9_theo_cv5512_chuong_2_ham_so_bac_nhat.docx