Giáo án phát triển năng lực Ngữ văn Lớp 8 theo CV417 - Tuần 7 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đào Dương

A- Mục tiêu cần đạt.

1- Kiến thức:

- Hiểu đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biễn truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn-ki-hô-tê.

- Ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà mà Xéc-van-tét đã góp vào cho văn học nhân loại: Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa tương phản về mọi mặt; đánh giá đúng đắn các mặt tốt, xấu của 2 nhân vật ấy, từ đó rút ra bài học thực tiễn

2- Kĩ năng:

- Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích.

- Chỉ ra những nét tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật được miêu tả trong đoạn trích.

3- Thái độ:

 Hình thành tính thực tiễn không viển vông nhưng không thực dụng.

=> Định hướng về phẩm chất, năng lực.

- Bồi dưỡng tình yêu thương, lòng nhân ái giữa con người với con người trong xã hội.

- Hình thành năng lực hợp tác, thưởng thức văn học và cảm thụ thẩm mĩ.

B- Chuẩn bị:

- Thầy : Giáo án, tranh ảnh, tài liệu nói về Xéc-van-tét, phiếu học tập.

- Trò : Tìm hiểu bài qua hệ thống câu hỏi ở SGK.

C- Tổ chức các hoạt động dạy học:

Hoạt động 1: Khởi động.

- Mục tiêu: Tạo tâm thế kết nối vào bài mới.

- Phương pháp và kĩ thuật: động não.

- Hình thức: cá nhân.

- Năng lực, phẩm chất hướng tới:

 + Tư duy sáng tạo.

 + Nhân ái.

- Thời gian: 5 phút.

 1- Ổn định tổ chức.

 2- Kiểm tra bài cũ:

? Nêu nội dung và nghệ thuật chính của tác phẩm: Cô bé bán diêm.

 ? Cô bé bán diêm đã đốt que diêm của mình lên mấy lần, mỗi lần ấy điều gì đã hiện lên với cô bé ấy?

 

doc 22 trang cucpham 25/07/2022 2480
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án phát triển năng lực Ngữ văn Lớp 8 theo CV417 - Tuần 7 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đào Dương", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án phát triển năng lực Ngữ văn Lớp 8 theo CV417 - Tuần 7 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đào Dương

Giáo án phát triển năng lực Ngữ văn Lớp 8 theo CV417 - Tuần 7 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đào Dương
Soạn:12 /10/2020- Dạy: /10 /2020.
Tuần 7- Tiết 25- Văn bản: ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ
 (trích: Đôn- ki- hô- tê)
 Xec-van-tet
A- Mục tiêu cần đạt.
1- Kiến thức:
- Hiểu đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biễn truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn-ki-hô-tê.
- Ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà mà Xéc-van-tét đã góp vào cho văn học nhân loại: Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa tương phản về mọi mặt; đánh giá đúng đắn các mặt tốt, xấu của 2 nhân vật ấy, từ đó rút ra bài học thực tiễn
2- Kĩ năng:
- Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích.
- Chỉ ra những nét tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật được miêu tả trong đoạn trích.
3- Thái độ:
 Hình thành tính thực tiễn không viển vông nhưng không thực dụng. 
=> Định hướng về phẩm chất, năng lực.
- Bồi dưỡng tình yêu thương, lòng nhân ái giữa con người với con người trong xã hội.
- Hình thành năng lực hợp tác, thưởng thức văn học và cảm thụ thẩm mĩ.
B- Chuẩn bị:
- Thầy : Giáo án, tranh ảnh, tài liệu nói về Xéc-van-tét, phiếu học tập.
- Trò : Tìm hiểu bài qua hệ thống câu hỏi ở SGK.
C- Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1: Khởi động.
- Mục tiêu: Tạo tâm thế kết nối vào bài mới.
- Phương pháp và kĩ thuật: động não.
- Hình thức: cá nhân.
- Năng lực, phẩm chất hướng tới: 
 + Tư duy sáng tạo.
 + Nhân ái.	
- Thời gian: 5 phút.
 1- Ổn định tổ chức.	
 2- Kiểm tra bài cũ:	
? Nêu nội dung và nghệ thuật chính của tác phẩm: Cô bé bán diêm.
	? Cô bé bán diêm đã đốt que diêm của mình lên mấy lần, mỗi lần ấy điều gì đã hiện lên với cô bé ấy?
 3- Khởi động vào bài mới: 
- GV chiếu một vài hình ảnh về đất nước Tây Ban Nha. 
? Em có ấn tượng gì về đất nước này? 	
Tây Ban Nha là đất nước ở phía Tây châu Âu, là một trong những quốc gia có nền văn hóa đặc sắc nhất trên thế giới. Do từng có hệ thống thuộc địa rộng lớn vào thế kỉ 16 nên những ảnh hưởng văn hóa của Tây Ban Nha đã trải rộng trên khắp thế giới với những lễ hội nổi tiếng như đấu bò tót, ném cà chua,..  
Trong thời đại Phục Hưng (XIV-XVI) đất nước này đã sản sinh ra nhà văn vĩ đại Xec-van-tét với tác phẩm bất hủ - Bộ tiểu thuyết Đôn- ki-hô-tê. Tp này có những đặc sắc gì? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay để có câu trả lời cho điều đó.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV 
HĐ CỦA HS
YÊU CẦU CẦN ĐẠT
- Mục tiêu: nhận biết được những nét sơ lược về tác giả Xéc-van-tét, tác phẩm Đôn-ki-hô-tê và đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió.
 - Phương pháp và kĩ thuật: dạy học dự án, nêu và giải quyết vấn đề
- Hình thức: nhóm, cá nhân.
- Định hướng NL, phẩm chất: 
 + Hình thành NL tự học.
 + Phẩm chất: Chăm chỉ.
- Thời gian: 18 phút.
? Dựa trên dự án đã được giao về nhà, nhóm 2 lên bảng trình bày nhanh những thông tin đã thu thập của nhóm về tác giả Xéc-van-tét?
 + Gv bổ sung, chốt:
? Em hiểu gì về tác phẩm Đôn- ki- hô- tê?
( GV giới thiệu: Tác phẩm gồm 2 phần:
+ Phần I gồm 52 chương (XB 1605)
+ Phần II gồm 74 chương (XB 1615).
Khi phần II ra đời, cuốn tiểu thuyết trọn bộ thì chỉ 1 năm sau nhà văn qua đời
( Gv: Ki-ha-đa là một lão quý tộc nghèo, tuổi trạc 50, da dẻ sắt seo, thân thể tráng kiện. Lão vẫn chưa lấy vợ, suốt ngày mê mẩn các sách truyện kiếm hiệp. Mê đến nỗi cũng muốn mình trở thành hiệp sĩ. Bởi thế lão quyết tâm thực hiện ý định của mình: Bắt chước các hiệp sĩ trong truyện. Lão đổi tên thành Đôn-ki-hô-tê( Đôn là họ quý tộc), tự tìm cho mình một người yêu dấu để tôn thờ- cô gái béo lùn trong làng thành nàng Đuyn-xi-nê-a xinh đẹp, kiều diễm; đánh bóng mấy thứ vũ khí và áo giáp cũ tổ tiên để lại. Con ngựa gầy được mang tên tuấn mã Rô-xi-nan-tê. Chuẩn bị xong xuôi, lão quyết ra đi chu du thiên hạ để hành hiệp giang hồ. 
 Lần thứ nhất thất bại thê thảm, không làm Đôn-ki-hô-tê nhụt chí.
 Lần thứ hai, tìm thuê được một bác nông dân béo lùn, khoẻ mạnh- bác Xan-trô Pan-xa làm giám mã phục vụ. Hai thầy trò lại lên đường quyết lập chiến công. Đánh nhau với cối xay gió chính là một trong những chiến tích bi hùng của nhà hiệp sĩ) . 
- GV HDHS đọc, đọc mẫu 1 đoạn :
 Cần chú ý các câu đối thoại của 2 nhân vật chính; những câu nói với cối xay gió với giọng ngây thơ, xen tự tin, hài hước
- Gọi 2-3 HS đọc->GV nhận xét.
? Hãy tóm tắt đoạn trích truyện theo chuỗi các sự việc chính?
- Lưu ý chú thích 1, 2, 6, 7, 9, 10, 12.
? Giải thích ''truyện kiếm hiệp'', ''cối xay gió''?
? Nêu xuất xứ đoạn trích?
? Đoạn trích được bố cục thành mấy phần? Nêu nội dung từng phần?
- Mục tiêu: Tìm và phân tích được những chi tiết, sự việc về nhận định của Đôn-ki-hô-tê trái ngược với Xan-chô Pan xa.
- Phương pháp và KT: KT đặt câu hỏi.
- Hình thức: cá nhân.
- Định hướng NL, phẩm chất:
 + Cảm thụ thẩm mĩ.
 + Nhân ái: yêu thương, giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn	
- Thời gian : 25 phút.
- Theo dõi vào phần đầu VB:
? Khi phát hiện những chiếc cối xay gió giữa đồng, Đôn- ki- hô- tê và Xan-trô Pan- xa đã nhận định ntn về nó? 
? Những phán đoán cho ta thấy điều gì trong tính cách của hai người?
 ( Gv: Với ám ảnh của giấc mơ thành hiệp sĩ, Đôn- ki- hô- tê đã nhìn qua ảo giác để biến ba bốn chục chiếc cối xay gió thành ba bốn chục tên không lồ. Anh ta nghĩ rằng đây là một vận may để thử thách lòng can đảm. Đầu óc hoang tưởng đã khiến chàng hiệp sĩ không hợp thời nhìn thấy sự xấu xa gớm ghiếc của những gã khổng lồ “ cánh tay của chúng dài ngoẵng, có đứa cánh tay dài tới hai dặm”. Còn giám mã Xan-chô lại rất tỉnh táo, cặn kẽ giảng giải một cách tỉ mỉ về hình dáng cũng như công dụng của những chiếc cối xay gió rằng vật trông giống cánh tay kia là những cánh quạt; khi gió thổi chúng sẽ quay tròn, làm chuyển động cối đá bên trong. Trong trường hợp này, giám mã là người đúng đắn, bởi lẽ nhận xét chính xác sẽ là sự cảnh tỉnh cho chủ không mắc phải sai lầm. Nhưng tiếc thay chàng hiệp sĩ đã bỏ ngoài tai và lao vào trận chiến 
? Trận chiến giữa Đôn-ki-hô-tê với cối xay gió đã diễn ra ntn? Lúc này giám mã Xan-chô đã làm gì?
? Giả sử đó là những tên khổng lồ thật thì việc dám đối mặt với chúng chứng tỏ Đôn-ki-hô-tê và việc bỏ mặc khó khăn chứng tỏ giám mã Xan-trô là người ntn?
? Kết quả trận chiến đấu ra sao? 
? Trong khi chủ chiến đấu và bị thương, Xan-chô đã làm gì?
? Một lần nữa trong cuộc chiến với cối xay gió, ta hiểu thêm gì về họ?
- Học sinh trưng bày sản phẩm chuẩn bị ở nhà.
- Đại diện nhóm 2 trình bày sản phẩm.
 + Đại diện nhóm trình bày.
 + Các nhóm nhận xét, bổ sung.
TL cá nhân
- Hs đọc bài, tóm tắt 
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
I- Đọc và tìm hiểu chung.
1- Tác giả:
 Xec- van- tét(1547-1616) là nhà văn Tây Ban Nha; ông sống một cuộc đời cực nhọc, âm thầm
2- Tác phẩm.
 Tác phẩm: Được viết trong vòng 10 năm ( 1605-1615) trong nghèo khổ và nghiệt ngã của cuộc đời. 
3- Đoạn trích: Đánh nhau với cối xay gió.
a- Đọc, tóm tắt và tìm hiểu chú thích.
 * Đọc, tóm tắt .
 Tóm tắt:
 - Hai thầy trò nhận định về những chiếc cối xay gió:
 + Đôn Ki-hô-tê gặp những chiếc cối xay gió giữa đồng và chàng liền nghĩ đó là những tên khổng lồ xấu xa.
 + Mặc cho Xan-chô Pan-xa can ngăn, chàng vẫn đơn thương độc mã xông tới, cánh quạt đã làm cả người lẫn ngựa trọng thương.
 - Hai thầy trò bày tỏ quan niệm và cách ứng xử khi bị đau đớn:
 Trên đường đi, Đôn Ki-hô-tê vì danh dự của hiệp sĩ và vì nhớ tình nương đã không rên rỉ. Còn Pan xa chỉ cần một chút là rên rỉ.
- Hai thầy trò thể hiện quan niệm về việc ăn, ngủ:
 Đôn-ki-hô-tê không ăn, không ngủ trong khi Xan-chô Pan-xa cứ việc ăn no ngủ kĩ.
 * Tìm hiểu chú thích .
- Truyện kiếm hiệp: Truyện về cuộc đời và sự nghiệp của các hiệp sĩ. Truyện kiếm hiệp hiện đại còn gọi là truyện chưởng
- Cối xay gió: cối xay hoạt động nhờ sức gió thổi quay các cánh quạt.
b- Tìm hiểu chung :
* Xuất xứ: Đoạn trích trích từ chương 8 với tiêu đề " Cuộc gặp gỡ rùng rợn quá sức tưởng tượng giữa hiệp sĩ dũng cảm Đon-ki-hô-tê với những cối xay gió và những sự việc đáng ghi nhớ".
* Bố cục: 3 phần.
 P1- Từ đầu -> "cuộc giao tranh điên cuồng và không cân sức": Thầy trò Đôn-ki-hô-tê và Xan-trô Pan-xa trước trận chiến.
 P2- Tiếp-> " bị toạc nửa vai": Trận chiến giữa Đôn-ki-hô-tê và những chiếc cối xay gió.
 P3- Còn lại: Hai thầy trò tiếp tục lên đường.
II- Phân tích.
1- Sự việc thứ nhất: nhận định về những chiếc cối xay gió:
Đôn- ki- hô- tê.
Xan-chô Pan-xa
- Nhận định: + Tưởng đó là những gã khổng lồ.
+ Thấy đây là vận may (một cuộc chiến đấu chính đáng và quét sạch cái giống xấu xa này khỏi mặt đất).
-> hoang tưởng, mê muội
- Diễn biến:
 + Đôn-ki-hô-tê xông lên thét lớn “chớ có chạy trốn” 
 + Gió lớn nổi lên làm cánh quạt chuyển động 
 + Đôn-ki-hô-tê tưởng những chàng khổng lồ vung tay, chàng cầu mong người tình xa cứu giúp, lao vào chiếc cối xay gió. 
-> Có lí tưởng cao đẹp, dũng cảm.
- Kết quả: thất bại
 + Ngọn giáo gãy tan tành.
 + Đôn- ki- hô- tê ngã văng ra xa, nằm im không cựa quậy.
+ Ngựa bị toác nửa vai.
-> Can đảm.
+ Đó là những chiếc cối xay gió.
+ vật trông giống cánh tay là những cánh quạt; khi gió thổi làm chuyển động cối đá bên trong.
-> Tỉnh táo, thực tế.
+ Đầu tiên Xan chô hét bảo, cố can ngăn chủ.
+ Bỏ mặc chủ với những chiếc cối xay gió.
-> Nhút nhát, sợ hãi.
+ Xan chô thúc ngựa đến cứu chủ, cầu chúa giúp cho chủ của mình.
-> Trung thành, tốt bụng. 
Hoạt động 3: Luyện tập, củng cố.
- Mục tiêu: Củng cố kiến thức tiết 1.
- PP và kĩ thuật: Kĩ thuật nêu vấn đề.
- Hình thức: cá nhân.	
- Hình thành năng lực, phẩm chất: 
 + Trình bày một phút.
 + Chăm chỉ.
- TG: 5'.	
 	? Trong hai sự việc thứ nhất và thứ hai vừa phân tích, em thấy hai nhân vật Đôn-ki-hô-tê và Xan-trô có những điểm nào đáng khen và đáng chê?
Hoạt động 4: Vận dụng.	
- Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học vào viết đoạn văn trình bày cảm nhận.
- PP: Nêu vấn đề.
- Hình thức: cá nhân.
- Định hướng năng lực, phẩm chất: 
 + Giải quyết vấn đề và sáng tạo.
 + Chăm chỉ.	
Hãy viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về tính cách của hai thầy trò Đôn-ki-hô-tê qua sự việc thứ nhất ?
Hoạt động 5: Mở rộng tìm tòi.
- Nắm chắc những nét tương phả ...  những người đáng thương; không bao giờ ta thương. 	B- Vợ tôi không ác, nhưng thị khổ quá rồi.
	C- Khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ đến ai được nữa. 	D- Tôi biết vậy, nên tôi chỉ buồn chứ không nỡ giận.
II- Phần tự luận:
Câu 4(7đ): Hãy viết một đoạn văn tự sự( khoảng 10-> 15 câu đề tài tự chọn) có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm. 
 * Đáp án- biểu điểm:
I- Phần trắc nghiệm ( 3đ). Mỗi câu đúng 1đ.
Câu 1: Mức đạt: Đáp án D.
 Mức chưa đạt: Chọn đáp án khác hoặc không chọn đáp án nào.
Câu 2: Mức đạt: Đáp án B.
 Mức chưa đạt: Chọn đáp án khác hoặc không chọn đáp án nào.
Câu 3: Mức đạt: Đáp án A.
 Mức chưa đạt: Chọn đáp án khác hoặc không chọn đáp án nào.
II- Phần tự luận:
Câu 4:
* Yêu cầu về hình thức:
 - Hs viết được đoạn văn, độ dài 10-> 15 câu.
 - Có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.
* Về nội dung: Tự chọn.
* Cách cho điểm:
- Mức tối đa: 
 + Điểm 6- 7: Đáp ứng tốt những yêu cầu trên.
- Mức chưa tối đa: 
 + Điểm 4-5: Đáp ứng 2/3 yêu cầu trên.
 + Điểm 2-3 : Đáp ứng 1/3 yêu cầu trên.
- Mức chưa đạt: 
 + Điểm 0-1: Không làm bài hoặc viết không đúng yêu cầu.
2- Trò : Tìm hiểu bài qua SGK.
C- Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1: Khởi động.
- Mục tiêu: Tạo tâm thế kết nối vào bài mới.
- Phương pháp và kĩ thuật: Kĩ thuật nghiên cứu tình huống.
- Hình thức: cá nhân.
- Định hướng năng lực, phẩm chất:
 + Trình bày 1 phút.
 + Chăm chỉ
- Thời gian: 5 phút.
1- Ổn định tổ chức.	
2- Kiểm tra 15 phút.	
3- Khởi động vào bài mới: 
Cho đoạn văn sau: 
	 Sáng hôm sau, Xiu tỉnh dậy sau khi chợp mắt được một tiếng đồng hồ thì thấy Giôn-xi đnag mở to cặp mắt thẫn thờ nhìn tấm mành mành màu xanh đã kéo xuống.
 ” Kéo nó lên, em muốn nhìn”, cô thều thào ra lệnh.
	Xiu làm theo một cách chán nản.
	Nhưng, ô kìa! Sau trận mưa vùi dập và những cơn gió phũ phàng kéo dài suốt cả một đêm, tưởng chừng như không bao giwof dứt, vẫn còn một chiếc lá thường xuân bám trên bức tường gạch. Đó là chiếc lá cuối cùng trên cây. Ở gần cuống lá còn giữ màu xanh sẫm, những với rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa, chiếc lá vẫn dũng cảm trao bám vào cành cách mặt đất chừng hai mươi bộ”.
	 Đoạn văn kể về sự việc gì? ( Giôn xi yêu cầu Xiu kéo mành lên để nhìn chiếc lá thường xuân)
	Ngoài yếu tố kể còn có yếu tố nào? Hãy chỉ ra những yếu tố đó? ( Miêu tả và biểu cảm).
- Gv dẫn vào bài mới.	
HOẠT ĐỘNG CỦA GV 
HĐ CỦA HS
YÊU CẦU CẦN ĐẠT
- Mục tiêu: Nhận biết được các yếu tố sự việc, nhân vật và biết viết đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Phương pháp, KT: KT đặt câu hỏi, nêu vấn đề.
- Hình thức: cá nhân
- Định hướng năng lực, phẩm chất:
 + Giải quyết vấn đề.
 + Chăm chỉ.	
- Thời gian: 15 phút.
- Y/c Học sinh đọc các VD tr83:
? Xác định nhân vật và các sự việc chính trong 3 ví dụ trên?
? Để xây dựng đoạn văn tự sự thì việc đầu tiên phải làm là gì?
(GV:- Lựa chọn sự việc chính: 
- Sự việc là 1 hay nhiều các hành vi, hành động...đã xảy ra cần được kể lại một cách rõ ràng, mạch lạc để những người khác cùng được biết)
? Khi kể lại các sự việc trên, ta cần xác định ngôi kể như thế nào?
? Em hiểu thế nào là nhân vật chính?
? Em sẽ kể theo thứ tự nào?
 Chẳng hạn: Khi kể ví dụ a, em sẽ bắt đầu từ đâu?
(GV: Khởi đầu có thể là cảm tưởng, nhận xét, hành động).
- Diễn biến như thế nào?
( Diễn biến: Kể lại sự việc một cách chi tiết, có xen kẽ miêu tả và biểu cảm).
- Sự việc kết thúc ra sao?
( GV: Kết thúc: Cảm xúc của bản thân, bài học kinh nghiệm)
? Bước thứ tư là gì?
- Miêu tả lọ hoa đẹp như thế nào ?
- Biểu cảm: Khi làm vỡ, thái độ, tình cảm của em ra sao?
? Vậy yếu tố miêu tả, biểu cảm có vai trò gì?
? Khi đưa yếu tố miêu tả, biểu cảm vào văn tự sự ta cần chú ý điểm gì?
? Bước cuối cùng để tạo lập đoạn văn tự sự là gì?
? Khái quát lại quy trình xây dựng đoạn văn tự sự ?
HS đọc 
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân
I- Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm 
1- Các sự việc và nhân vật.
a- Em- đánh vỡ lọ hoa đẹp.
b- Em- giúp bà cụ qua đường.
c- Em- nhận món quà bất ngờ.
2- Xây dựng đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
Bước 1: Lựa chọn sự việc chính:
đề a- Sự việc có đối tượng là đồ vật
đề b- Sự việc có đối tượng là con người.
đề c- Sự việc mà con người là chủ thể tiếp nhận.
Bước 2: Lựa chọn ngôi kể
- Người kể ở ngôi thứ nhất, số ít: tôi, mình, tớ, em, anh, chị, xưng tên.
- Ngôi thứ nhất số nhiều: Chúng tôi, chúng ta, chúng mình,...
- Ngôi thứ nhất gián tiếp: tác giả giấu mình để cho nhân vật chính kể chuyện (Cái bàn tự truyện)
- Nhân vật chính là chủ thể của hành động hoặc là 1 trong những người chứng kiến sự việc đã xảy ra
Bước 3: Xác định thứ tự kể:
- Khởi đầu: có thể là cảm tưởng, nhận xét, hành động...
VD: Em ngồi thẫn thờ trước cái lọ hoa đẹp vừa bị vỡ tan...Chỉ vì 1 chút vội vàng mà em đã phải trả giá bằng sự tiếc nuối.
Hoặc: Huỵch một cái, em bị vấp ngã không sao gượng lại được, cái lọ hoa đẹp trên tay em văng ra và vỡ tan.
- Diễn biến: Kể lại sự việc một cách chi tiết, có xen kẽ miêu tả và biểu cảm.
 + Vỡ thành từng mảnh lớn có thể gắn lại bằng keo hoặc vỡ vụn.
 + Ngắm nghía, mân mê những mảnh vỡ có hoa văn đẹp.
 + Thu dọn, nhặt nhạnh các mảnh vỡ.
 + Các sự việc có liên quan: bố, mẹ, anh, chị em... về và chứng kiến.
- Kết thúc: 
 + Suy nghĩ, cảm xúc của bản thân hoặc thái độ, tình cảm của người thân, bạn bè sau khi sự việc xảy ra.
 + Bài học kinh nghiệm về tính cẩn thận.
Bước 4: Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm dùng trong đoạn văn. 
- Miêu tả lọ hoa đẹp như thế nào, hình dáng màu sắc, chất liệu, vẻ đẹp của lọ hoa.
- Biểu cảm: suy nghĩ, tình cảm, sự ngưỡng mộ, sự nuối tiếc và ân hận
-> Yếu tố miêu tả, biểu cảm làm cho sự việc trở nên gần gũi, sinh động.
( Chú ý: Các yếu tố miêu tả, biểu cảm có thể nhiều hay ít nhưng nó chỉ có vai trò bổ trợ cho sự việc và nhân vật chính chứ không làm mất đi họăc lu mờ sự việc và nhân vật chính).
Bước 5: Viết thành đoạn văn 
- Xác định cấu trúc đoạn văn: diễn dịch, quy nạp, song hành.
- Viết câu mở đoạn và các câu khai triển theo cấu trúc đã chọn.
- Lắp ráp câu mở đoạn với các câu khai triển.
- Kiểm tra tính liên kết, mạch lạc của đoạn văn 
=> Kết luận:
- Học sinh khái quát lại các bước trên.
Hoạt động 3: Luyện tập, củng cố.	
- Mục tiêu: Củng cố kiến thức về văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
- PP và KT: KT thảo luận nhóm.
- Hình thức: Nhóm.
- Năng lực, phẩm chất hướng tới: 
 + Hợp tác.
 + Trách nhiệm, chăm chỉ.
- Thời gian: 12'.
 Hoạt động nhóm
 ( KT 1,2,3)
- Bước 1 : Phân nhóm, giao nhiệm vụ:
 + Cả lớp chia thành 6 nhóm. 
 + Nhiệm vụ:
 Nhóm 1,2,3- bài 1 Nhập vai ông giáo để kể lại sự việc: Lão Hạc báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.
 Nhóm 4,5,6- bài 2 
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ.
 + GV quan sát, giúp đỡ, hỗ trợ khi cần.
 + Bổ sung, chốt kiến thức.
+ HS thực hiện việc thảo luận,.
+ Đại diện nhóm trình bày kết quả
+ HS nhóm khác nhận xét, Gv bổ sung chốt kiến thức.
II- Luyện tập 
 Bài 1
VD: Tôi đang ngồi nghĩ ngợi vẩn vơ về những người hàng xóm sống quanh tôi, trong đó có lão Hạc. Lão sống âm thầm trong cảnh túng quẫn và trong cả sự chờ đợi vô vọng đứa con trai duy nhất đã đi xa. Bỗng lão Hạc hắng giọng bước vào. Tôi mỉm cười: 
- Thiêng thật ! Tôi đang nghĩ đến lão đấy ? Lão Hạc lặng lẽ ngồi xuống cái ghế gỗ ọp ẹp của nhà tôi, buồn bã nói:
- Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ !
Tôi ngạc nhiên hỏi lại:
- Lão yêu quý con Vàng lắm cơ mà?
- Thì vẫn yêu, nhưng vẫn phải bán! Cái số kiếp nó và cả tôi nữa thì có gì khác nhau đâu, hả ông giáo.
 Tôi lẩm bẩm:
- Không thể nào tin được!
- Tôi bán thật rồi. Họ vừa bắt nó và mang đi... 
 Lão Hạc bỏ lửng câu nói, cười mà miệng cứ méo xệch đi, nước mắt lưng tròng ... Tôi cũng cảm thấy nghẹn ngào và chỉ muốn ôm chầm lấy lão để khóc oà lên cho vơi bớt những day dứt, bức bối trong lòng. Tôi chợt nghĩ cái việc tôi phải bán đi 5 quyển sách thật là vô nghĩa nếu so sánh nó với nỗi đau của lão Hạc. Tôi chỉ mất 5 đồ vật, còn lão Hạc thì mất đi một người bạn tình nghĩa biết chừng nào! Lão sẽ sống ra sao trong những ngày tháng cô đơn còn lại trong tâm trạng đầy những mặc cảm ân hận dằn vặt? Tôi bỗng thấy thương lão quá, nhưng chẳng biết nên động viên an ủi lão như thế nào nên chỉ nói một câu vu vơ cho có chuyện:
- Thế nó cho bắt à ?
 Nghe tôi hỏi, lão Hạc bỗng giật thót, đôi mắt lão dường như thất thần gương mặt tái nhợt co rúm lại đầy vẻ đau đớn, nhẫn nhục. Lão rũ đầu xuống và ôm mặt bật khóc hu hu.
Bài 2:
- Đoạn văn trong truyện ngắn Lão Hạc ( Nam Cao):
" Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi chơi....lão hu hu khóc".
- Sự việc: Lão Hạc báo tin đã bán con vàng.
- Ngôi kể: Tôi- ngôi thứ nhất số ít.
- Yếu tố miêu tả: cố làm ra vui vẻ, cười như mếu, đôi mắt ầng ậng nước, co rúm lại, những vết nhăn xô lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra, cái đầu lão ngoeo về một bên, cái miệng móm mém mếu như con nít, hu hu khóc.
- Yếu tố biểu cảm: 
 + Không xót xa năm quyển sách của tôi.
 + Ái ngại cho lão Hạc.
 + Hỏi cho có chuyện.
-> yếu tố miêu tả và biểu cảm đã giúp Nam cao biểu hiện: Khắc sâu vào lòng bạn đọc một lão Hạc khốn khổ về hình dáng bên ngoài và đặc biệt là thể hiện rất sinh động sự đau đớn, quằn quại về tinh thần của một người trong giây phút ân hận xót xa.
* Củng cố: ? Em hãy nêu các bước xây dựng đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
Hoạt động 4: Vận dụng.
- Mục tiêu: Vận dụng được kiến thức vào viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm..
- PP và kĩ thuật: Nêu vấn đề.
- Hình thức: cá nhân.
- Định hướng năng lực, phẩm chất: 
 + Giải quyết vấn đề và sáng tạo.
 + Chăm chỉ, trách nhiệm.	
 Hãy viết một đoạn văn tự sự ( chủ đề tự chọn) trong đó sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.
Hoạt động 5: Tìm tòi mở rộng.
 - Nắm được các bước xây dựng đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm 
 - Đọc thêm đoạn văn 1, 2 trong SGK tr84; 85; xem trước bài''Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.

File đính kèm:

  • docgiao_an_phat_trien_nang_luc_ngu_van_lop_8_theo_cv417_tuan_7.doc