Giáo án Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn "Từ ấy"

Tố Hữu

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức

- Huy động nhưng tri thức độc hiểu về thể loại thơ trữ tình hiện đại

- Phân tích những yếu tố trong thơ trữ tình: tứ thơ, hình ảnh, ngôn ngữ, nhịp điệu,. để làm nổi bật tâm trạng của cái “tôi” nhà thơ

- Giải thích, phân tích rõ niềm vui sướng, say mê mãnh liệt của Tố Hữu trong buổi đầu gặp gỡ lí tưởng cộng sản, tác dụng kì diệu của lí tưởng cộng sản đối với cuộc đời nhà thơ

2. Kĩ năng

- Rèn luyện và phát triển các kĩ năng đọc hiểu văn bản theo đặc trưng của thể thơ trữ tình hiện đại

- Tích hợp kỹ năng thuyết trình và làm việc nhóm

3. Thái độ

- Nhận thức vai trò của Đảng.

– Sống có lí tưởng hoài bão phấn đấu để dạt được lí tưởng ấy, bồi dưỡng lòng yêu nước nhiệt huyết cách mạng và có trách nhiệm trong xây dựng đất nước;

– Ý thức về trách nhiệm của công dân với cộng đồng, với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

4. Những năng lực hình thành

- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản

- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về nội dung và nghệ thuật của văn bản

- Năng lực ngôn ngữ, năng lực cảm thụ thẩm mỹ, năng lực sáng tạo

II. CHUẨN BỊ BÀI HỌC

1. Phương pháp, phương tiện dạy học

- Phương pháp: đọc diễn cảm, giảng bình, nêu vấn đề, gợi mở,.

- Phương tiện: Kế hoạch bài dạy, SGK, các slides trình chiếu, các phiếu học tập cho HS,.

2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh

- Giáo viên: máy tính, máy chiếu, phiếu học tập, tài liệu,

- Học sinh: soạn bài “Từ ấy”, đọc bài thơ theo giọng đọc phù hợp, đọc kỳ phần kết quả cần đạt, phần tiểu dẫn trong sách giáo khoa.

 

docx 17 trang cucpham 28/07/2022 3840
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn "Từ ấy"", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn "Từ ấy"

Giáo án Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn "Từ ấy"
TỪ ẤY
Tố Hữu
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Kiến thức
- Huy động nhưng tri thức độc hiểu về thể loại thơ trữ tình hiện đại
- Phân tích những yếu tố trong thơ trữ tình: tứ thơ, hình ảnh, ngôn ngữ, nhịp điệu,.. để làm nổi bật tâm trạng của cái “tôi” nhà thơ
- Giải thích, phân tích rõ niềm vui sướng, say mê mãnh liệt của Tố Hữu trong buổi đầu gặp gỡ lí tưởng cộng sản, tác dụng kì diệu của lí tưởng cộng sản đối với cuộc đời nhà thơ
Kĩ năng
- Rèn luyện và phát triển các kĩ năng đọc hiểu văn bản theo đặc trưng của thể thơ trữ tình hiện đại
- Tích hợp kỹ năng thuyết trình và làm việc nhóm
Thái độ
- Nhận thức vai trò của Đảng.
– Sống có lí tưởng hoài bão phấn đấu để dạt được lí tưởng ấy, bồi dưỡng lòng yêu nước nhiệt huyết cách mạng và có trách nhiệm trong xây dựng đất nước;
– Ý thức về trách nhiệm của công dân với cộng đồng, với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Những năng lực hình thành
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về nội dung và nghệ thuật của văn bản
- Năng lực ngôn ngữ, năng lực cảm thụ thẩm mỹ, năng lực sáng tạo
CHUẨN BỊ BÀI HỌC
Phương pháp, phương tiện dạy học
- Phương pháp: đọc diễn cảm, giảng bình, nêu vấn đề, gợi mở,... 
- Phương tiện: Kế hoạch bài dạy, SGK, các slides trình chiếu, các phiếu học tập cho HS,...
Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
- Giáo viên: máy tính, máy chiếu, phiếu học tập, tài liệu,
- Học sinh: soạn bài “Từ ấy”, đọc bài thơ theo giọng đọc phù hợp, đọc kỳ phần kết quả cần đạt, phần tiểu dẫn trong sách giáo khoa.
TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
Hoạt động của GV và HS
Kiến thức cần đạt
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG
GV mở đầu bài học bằng câu hỏi: Trong cuộc sống của chúng ta ai cũng có những khoảnh khắc không thể nào quên được, đặc biệt là những khoảnh khắc đánh dấu một sự thay đổi lớn đầy ý nghĩa với cuộc đời, nó sẽ còn động lại trong kí ức của chúng ta đến suốt đời. Các em hãy nhớ lại và viết vào mẩu giấy nhỏ khoảnh khắc đáng nhớ đó sau đó thu lại cuối giờ chúng ta sẽ cùng chia sẻ.
GV dẫn dắt vào bài:
Trong bài học hôm nay, cô và các em sẽtìm hiểu về một bài thơ của tác giả Tố Hữu – được coi là tuyên ngôn về lẽ sống, về nghệ thuật của ông. Và để hiểu được niềm vui sướng, say mê mãnh liệt khi gặp gỡ lí tưởng Cách mạng cũng như tác dụng kì diệu của lí tưởng đó với cuộc đời nhà thơ. Chúng ta bắt đầu tác phẩm “ Từ ấy”.
Giáo viên viết tên bài học lên bảng
HOẠT ĐỘNG 2: TÌM HIỂU CHUNG
GV yêu cầu HS đọc phần Tiểu dẫn trong SGK và trả lời câu hỏi:
Dựa vào phần Tiểu dẫn, em hãy trình bày ngắn gọn về tác giả, tác phẩm?
HS đọc, suy nghĩ và trả lời
GV yêu cầu Hs gạch những điểm đáng lưu ý về tác giả và tác phẩm vào SGK
GV hỏi: Em hãy trình bày ý nghĩa nhan đề bài thơ “Từ ấy”. 
HS suy nghĩ và trả lời
GV chốt lại
GV bình giảng: Trong bài thơ “Quê mẹ”, Tố Hữu cũng nhắc đến khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong cuộc đời của người thanh niên yêu nước:
“Con lớn lên, con tìm Cách mạng
Anh Lưu, anh Diểu dạy con đi
Mẹ không còn nữa, con còn Đảng
Dìu dắt khi con chửa biết gì”
GV mở rộng: Tố Hữu cũng như bao các nhà thơ khác cùng thời đã từng lạc lối, bế tắc giữa cuộc đời“Bâng khuâng đứng giữa đôi dòng nước- Chọn một dòng hay để nước trôi: Huy Cận “Bèo dạt về đâu, hàng nối hàng”
Xuân Diệu “Tôi là con nai bị chiều đánh lưới- Không biết đi đâu đứng sầu bóng tối”. Nhưng "Từ ấy ", nhà thơ đã tìm được lối đi cho mình khi giác ngộ lý tưởng cộng sản.
GV mời 1 HS đọc bài thơ theo giọng đọc phù hợp
GV đặt câu hỏi: Trình bày cảm nhận ban đầu của em khi đọc bài thơ “Từ ấy”
GV hỏi: Em hãy xác định thể thơ, bố cục và đặt đề mục cho từng đoạn?
HS suy nghĩ và trả lời
GV và Hs chốt lại bố cục bài thơ để cùng phân tích, tìm hiểu
Tiểu dẫn
Tác giả
- Tố Hữu ( 1920-2002) tê khai sinh là Nguyễn Kim Thành, quê ở Thừa Thiên- Huế, học trường quốc học
- 1938 được kết nạp vào Đảng Cộng sản, trở thành nhà thơ cộng sản trẻ tuổi.
- Tố Hữu đến với thơ và Cách mạng cùng một lúc, con đường thơ của ông gắn liền và song hành với các chặng đường Cách mạng (từ năm 1937 đến Cách mạng tháng Tám thành công và khi đất nước đi lên xây dựng CNXH)
- Tố Hữu là nhà thơ của lí tưởng cộng sản, là tác giả cúa các tập thơ: Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, Ra trận, Máu và hoa, Một tiếng đờn,..
=> ông được xem là ngọn cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam thể kỷ XX
Tác phẩm
- Tập thơ “Từ ấy” ( 1937- 1946) là tập thơ đầu tay. Gồm 71 bài thơ chia làm 3 phần:
+ Máu lửa: gồm những bài thơ sáng tác trong thời kỳ mặt trận dân chủ (Từ ấy, Tiếng hát sông Hương, Lão đầy tớ)
+ Xiềng xích: Là những bài thơ sáng tác trong thời gian Tố Hữu bị giam giữ tại các nhà tù của thực dân Pháp (Tâm tư trong tù, Trăn trối)
+ Giải phóng: Gồm những bài thơ được sáng tác từ khi Tố Hữu vượt ngục cho tới thắng lợi cuộc cách mạng Tháng 8-1945 (Hồ Chí Minh, Huế tháng tám)
- Vị trí bài thơ: Nằm trong phần I “Máu lửa” 
- Hoàn cảnh sáng tác: Ngày Tố Hữu được kết nạp Đảng Cộng sản (1938). Để ghi nhận kỷ niệm đáng nhớ với những cảm xúc, suy tư sâu sắc, ông sáng tác bài thơ “Từ ấy”
- Nhan đề bài thơ:
+ “Từ ấy” là một từ để chỉ về thời gian, nhưng lại không nói rõ được thời gian cụ thể -> Từ phiếm chỉ
+ “Từ ấy” là một thời điểm lịch sử đã trực tiếp tác động đến cuộc đời nhà thơ khi được giác ngộ chủ nghĩa Mác – Lênin, một kỷ niệm sâu sắc của người thanh niên yêu nước bắt gặp lí tưởng Cách mạng.Trong buổi ban đầu ấy, những người thanh niên như Tố Hữu dù có nhiệt huyết nhưng vấn chưa tìm được đường đi trong kiếp sống nô lệ, họ bị ngột thở dưới ách thống trị của thực dân phong kiến “băn khoăn đi kiếm lẽ yêu đời”
+ " Từ ấy " cũng là mốc thời gian đánh dấu bước ngoặt, lối rẽ mới trong cuộc đời của nhà thơ Tố Hữu.Khi tác giả nhắc đến “Từ ấy”, như là kể về một mốc son của cuộc đời mình, mốc son ấy đã trở thành một bước ngoặt lớn trong cuộc đời của nhà thơ. Đối với ông " Từ ấy " là một thời gian rất cụ thể . " Từ ấy " _ ông đã xác định được con đường đúng đắn mà mình phải đi và cũng chính “từ đấy”, lý tưởng cách mạng đã soi sáng tâm hồn ông , đã giúp ông tìm được lối đi đúng đắn cho cuộc đời 
Đọc 
Bài thơ cần được đọc với giọng đọc vui tươi, phấn khởi, hào hứng, thể hiện tâm trạng sung sướng, hạnh phúc của một người thanh niên trẻ tuổi lần đầu tiên đến với lí tưởng CM
Thể thơ và bố cục
- Thể thơ: bảy chữ
- Bố cục 3 phần:
+ Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê khi gặp lí tưởng của Đảng, CM
+ Khổ 2: Nhận thức mới về lẽ sống
+ Khổ 3: Sự chuyển biến trong tình cảm
HOẠT ĐỘNG 3: ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Tìm hiểu khổ 1
GV dẫn dắt: Nếu các nhà thơ mới đương thời mơ ước có được một niềm vui bằng những hình ảnh trừu tượng: 
“Tôi muốn hóa một con chim để cùng gió
 Bay lên cao mơn trớn sợi mây hồng
 Muốn uống vào trong buồng phổi vô cùng
 Tất cả ánh sáng dưới gầm trời lồng lộng” 
thì Tố Hữu lại diễn tả niềm vui đến với lí tưởng bằng những hình ảnh thực, cụ thể: “Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ rộn tiếng chim”.
GV đặt câu hỏi: Em hãy chỉ ra những hình ảnh, từ ngữ và đặc điểm của chúng trong hai câu đầu?
Gv bình giảng: Trước đây, người thanh niên như đang loay hoay trong bóng tối, không ngừng nghỉ tìm tòi một đường đi như thế nào:
“Đâu những ngày xưa, tối nhớ tôi
Bâng khuâng đi kiếm lẽ yêu đời
Vẩn vơ theo mãi dòng quanh quẩn
Muốn thoát, than ôi, bước chẳng rời
(Nhớ đồng)
GV hỏi: Cảm xúc của nhà thơ trong hai câu đầu khổ 1 như thế nào?
GV phát vấn: Hai câu trên tả niềm vui, say mê, nồng nhiệt. Hai câu dưới tiếp tục miêu tả tâm trạng, tâm hồn sau khi đã tiếp nhận lí tưởng ấy. 
Em hãy chỉ ra những hình ảnh, từ ngữ và tác dụng của biện pháp nghệ thuậttrong hai câu sau?
GV bình giảng: Đối với Tố Hữu, lí tưởng cách mạng không chỉ khơi dậy một sức sống mới mà còn mang lại một cảm hứng sáng tạo mới cho hồn thơ. Đó là nhà thơ say mê ca ngợi nhân dân, ca ngợi đất nước, say mê hoạt động cống hiến cho cách mạng. Như vậy, khổ thơ mở đầu bài thơ diễn tả niềm vui, niềm say mê và hạnh phúc tràn ngập trong tâm hồn nhà thơ từ khi được giác ngộ lí tưởng cách mạng, được kết nạp vào Đảng Cộng Sản. Những câu thơ trên được viết bằng cảm xúc dạt dào diễn tả tâm trạng, tâm hồn bằng những hình ảnh cụ thể và sinh động đã tạo được một ấ tượng độc đáo, mới lạ so với thơ ca cách mạng đương thời và trước đó. Xong cái hấp dẫn lớn nhất trong thơ Tố Hữu là con người chân thành, tâm hồn trong trẻo, nồng nhiệt đã tìm được một cách diễn đạt rất phù hợp.
Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê khi gặp lí tưởng của Đảng, Cách mạng
a. Hai câu đầu
- Cụm từ “Từ ấy” được nhắc lại ngay đầu khổ thơ 1 để nhấn mạnh mốc thời gian quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp của nhà thơ. Đó là khi Tố Hữu- nhà thơ trẻ 18 tuổi đang hoạt động rất tích cực trong ĐTNCS Huế. Được giác ngộ lý tưởng cộng sản, Tố Hữu vô cùng vui sướng, ông đã hoạt động cách mạng một cách say mê và sau một năm ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Tức là được đứng vào hàng ngũ danh dự của những con người tiên phong. Đánh dấu một bước ngoặt đầu tiên và quan trọng nhất trong cuộc đời ông.
- “nắng hạ” chỉ ánh nắng sáng mạnh mẽ, chói rực khác hẳn với ba mùa còn lại trong năm. Đây là hình ảnh ẩn dụ chỉ ánh sáng của Đảng chiếu rọi sáng rực, chói lọi, ấm áp. Cụm từ “bừng nắng hạ” là biểu tượng cho cảm xúc của bài thơ. “Bừng nắng hạ” là bừng lên vui sướng hân hoan, bừng lên niềm hạnh phúc, bừng lên một chân lý tỏa sáng cho cuộc đời của mình.
- “Mặt trời chân lí”: hình ảnh ẩn dụ mới lạ, hấp dẫn càng nhấn mạnh rõ ràng hơn ý thức sấu sắc của nhà thơ khi được giác ngộ lí tưởng Cộng sản , nhà thơ coi lí tưởng cộng sản cần thiết như mặt trời, đúng đắn như chân lí.
- Những từ ngữ được sử dụng giàu sức gợi ở đây là từ “bừng” và từ “chói”. Từ “bừng” chỉ ánh sáng phát ra đột ngột, từ “chói” chỉ ánh sáng xuyên mạnh. 
- “Chói qua tim”: ánh sáng chiếu thẳng, mạnh mẽ, ánh nắng tỏa sáng rực rỡ, chói chang bắt nguồn từ mặt trời chân lí- lí tưởng Cách mạng soi sáng trong lòng tác giả. “Chói qua tim” chính là nơi kết tụ của tình cảm, là nơi kết hợp hài hòa giữa tâm lí và ý thức trí tuệ chỉ thực sự hành động đúng khi có lí tưởng Cách mạng.
=> Hai câu thơ đầu khổ 1 là niềm say mê náo nức của nhà thơ khi đón nhận lí ... ập thể lớn lao, rộng rãi, nhưng rộng hơn là toàn thể quần chúng nhân dân lao động
- Vạn kiếp phôi pha: là những người sống nghèo khổ, sa sút, vất vả, cơ cực, dãi dầu sương gió, phai tàn đi, kiếp sống vất vả, cơ cực. 
- “vạn em nhỏ” là những em bé lang thang vất vưởng nay đây mai đó
=> Nhà thơ đã gắn bó tình cảm của mình với “vạn nhà”
- Mối quan hệ gắn bó sâu sắc thể hiện qua cách xưng hô: “con”, “anh” và “em”, cho ta thấy tình hữu ái giai cấp, tình yêu thương ruột thịt. 
- Điệp cấu trúc : “là con, là em, là anh” nhấn mạnh vô cùng sâu sắc sự gắn bó ân tình của nhà thơ với nhân dân. Phải coi mình là con, là anh, là em thì mới tự nguyện vì họ mà đau, vì họ mà sống vì họ mà chiến đấu và hi sinh.
- Điệp từ “đã là” là một điểm nhấn, nó giúp tác giả thể hiện sâu sắc tình cảm gắn bó của mình với quần chúng nhân dân lao khổ. Tác giả đã xác định mình là một thành viên trong đại gia đình quần chúng lao khổ.
- “Không áo cơm, cù bất cù bơ” : " cù bất cừ bơ" là câu thành nhữ dân gian chỉ những em bé lang thang, vất vưởng, không nơi nương tựa, đói rét trong xã hội.
Nó thể hiện thái độ căm phẫn bằng một giọng điệu cứng rắn, chân tình.
=>Tố Hữu đã bày tỏ quyết tâm gắn bó máu thịt với giai cấp cần lao nghèo khổ trong xã hội. Coi giai cấp cần lao là đại gia đình của mình, là mẹ cha, là anh em ruột thịt và căm phẫn đối với sự bất công ngang trái trong xã hội để từ đó quyết tâm chiến đấu đem lại cuộc sống tự do, hạnh phúc, công bằng.
- Dấu chấm lửng ở cuối thể hiện còn nhiều người cơ cực nữa hay cao hơn đó là dân tộc nô lệ
=> Đoạn thơ đã thể hiện ý thức tự nguyện chiến đấu và hi sinh, bởi ở đây gia đình và nhân dân đất nước đã hòa vào làm một. Từ nay, việc xã hội chính là việc nhà. Hình ảnh những người dân Việt Nam những năm bị Pháp thuộc hiện lên xót thương trong lời thơ dạt dào cảm xúc thương xót của tác giả. Tác giả như ngầm lên án chế độ thực dân đàn áp và đồng thời khơi lên niềm tin mãnh liệt vào Cách Mạng vào Đảng sẽ mang lại cho đất nước một cuộc sống mới tươi đẹp, hạnh phúc, không khổ đau.
3. Tìm hiểu khổ 3
GV dẫn: Khi đã được giác ngộ lí tưởng Đảng, Tố Hữu đã có sự chuyển biến trong tình cảm như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu trong khổ thơ thứ 3
GV yêu cầu HS đọc kỹ khổ thơ thứ 3 và trả lời câu hỏi:
Sự chuyển biến trong tình cảm của nhà thơ Tố Hữu được thể hiện qua những hình ảnh, từ ngữ và biện pháp nghệ thuật như thế nào trong khổ thơ 3? 
GV bình giảng:Nếu ở khổ 2 quần chúng cách mạng còn đang là mọi người, là bao hồn khổ thì sang khổ 3 là quan hệ ruột thịt: là con, là em, là anh của hàng vạn nhà, vạn kiếp phôi pha, vạn em nhỏ lang thang đói khát. về chủ thể, ở trên là một cố gắng có tính chất chủ động (buộc) thì đến đây đã trở thành máu thịt, tự nhiên (đã là). Sự chuyển biến ấy thể hiện sự trưởng thành trong nhận thức, trong tình cảm và trong hành động của nhân vật trữ tình tác giả.
GV mở rộng: Tình cảm ấy trở nên cao quý hơn khi ta hiểu được Tố Hữu vốn là một trí thức tiểu tư sản, có lối sống đề cao cái tôi cá nhân, ích kỉ, hẹp hòi. Nhà thơ đã vượt qua giai cấp của mình đế đến với giai cấp vô sản với tình cảm chân thành và điều này chứng tỏ sức mạnh cảm hóa mạnh mẽ lí tưởng cách mạng đối với những người trí thức tiểu tư sản. Lí tưởng cộng sản không chỉ cảm hóa Tố Hữu mà còn thay đổi cả một thế hệ trí thức tiểu tư sản như Xuân Diệu, Huy Cận. Họ vốn là những thi sĩ lãng mạn rồi trở thành những nhà thơ cách mạng, sáng tác phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Điều đó thể hiện sự thay đổi quan niệm trong sáng tác của họ. Các nàh thơ lãng mạn quan niệm:
“Là thi sĩ nghĩa là ru với gió
Mê theo trăng và vơ vẩn cùng mây”
(Xuân Diệu) Nhưng quan niệm của các nhà thơ cách mạng, nhà thơ, nhà văn phải là người chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư tưởng. Như Sóng Hồng đã từng viết:
“Lấy cán bút làm đòn xoay chế độ
 Mỗi vần thơ bom đạn phá cường quyền”
 Hay Hồ Chí Minh đã viết:
“Nay ở trong thơ nên có thép
 Nhà thơ cũng phải biết xung phong”
TỔNG KẾT
GV chia lớp làm 4 nhóm và giao nhiệm vụ:
- Nhóm 1,3 tổng kết giá trị nghệ thuật của bài thơ
- Nhóm 2,4 tổng kết giá trị nội dung của bài thơ
HS suy nghĩ và hoạt động nhóm trong 5 phút 
GV nhận xét và chốt
Học xong bài thơ Từ ấy của nhà thơ Tố Hữu chúng ta không khỏi nghiêng mình bởi một tâm hồn cao quý, một tâm nguyện đẹp đẽ, một tấm lòng đẹp. Để cuối cùng ông vẫn con tâm nguyện:
“Xin tạm biệt đời yêu quý nhất
Con mấy vần thơ một năm tro
Thơ gửi bạn đường cho bón đất
Sống là cho và chết cũng là cho”
Có lẽ nhạc sĩ Trương Quốc Khánh đã sáng tác nên bài hát “Tự nguyện” dựa theo ý thơ của bài thơ “Từ ấy”.
Cô và cả lớp sẽ cùng cất vang tiếng hát của bài Tự nguyện
III. Tổng kết
Giá trị nghệ thuật
- Hình ảnh thơ tươi sáng, ngôn ngữ bình dị giàu tính dân tộc
- Giọng tơ chân thành, sôi nổi, nồng nàn
- Nhịp điệu nhơ nhẹ nhàng và sâu lắng
Giá trị nội dung
- Nội dung: 
+ Thể hiện tình cảm chân thành niềm vui sướng, say mê mãnh liệt của người thanh niên yêu nước lần đầu tiên được giác ngộ lí tưởng cộng sản.
+Niềm vui khi tự nguyện hòa nhập cái tôi cá nhân của mình với cái ta của cộng đồng, của dân tộc, đặc biệt là những người lao động nghèo khổ, để từ đó cùng nhân dân tranh đấu cho lí tưởng, cho tự do.
+ “Từ ấy” được coi như tuyên ngôn của nhà thơ cách mạng
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP
GV cho HS thực hiện Phiếu học tập bằng hình thức trả lời trắc nghiệm
( Phiếu học tập ở file đính kèm)
PHIẾU BÀI TẬP
Họ và tên: 	
Lớp:	
*****
Bài tập 1. Trắc nghiệm:
Câu 1: Nhận xét nào sau đây là nhận xét đúng về Từ ấy của Tố Hữu?
A. Từ ấy là một phần trong tập thơ cùng tên của tác giả Tố Hữu.
B. Từ ấy là một bài thơ của Tố Hữu sáng tác năm 1945.
C. Từ ấy là một bài thơ, đồng thời là tên tập thơ đầu tay của Tố Hữu.
D. Từ ấy là bài thơ Tố Hữu viết ghi nhận sự kiện Đảng ra đời.
Câu 2: Dòng nào nói không đúng về tác giả Tố Hữu?
A. Tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành, quê Thừa Thiên-Huế.
B. Thuở nhỏ học trường Quốc học Huế, năm 1938 được kết nạp vào Đảng Cộng sản.
C. Sinh năm 1920, mất năm 2004.
D. Sự nghiệp thơ ca gắn liền với sự nghiệp cách mạng. Thơ ông luôn gắn bó và phản ánh chân thật những chặng đường cách mạng của dân tộc Việt Nam.
Câu 3: Nhan đề Từ ấy của Tố Hữu được hiểu như thế nào?
A. Thời điểm thực dân Pháp bắt giam vào ngục tù.
B. Giây phút gặp được các chiến sĩ cộng sản hoạt động bí mật.
C. Giây phút bước chân vào cuộc đời hoạt động cách mạng.
D. Giây phút giác ngộ ánh sáng của lí tưởng cộng sản.
Câu 4: Nhận xét nào sau đây đúng với bài thơ Từ ấy?
A. Một bài thơ đậm đà màu sắc dân tộc, truyền thống
B. Một bài thơ mang phong cách trữ tình, chính trị
C. Một bài thơ lãng mạn và giàu chất sử thi
D. Một bài thơ mang sắc thái vừa cổ điển, vừa hiện đại
Câu 5: Bao trùm lên khổ thơ thứ nhất của bài thơ Từ ấy của Tố Hữu là một niềm vui lớn. Niềm vui ấy có thể diễn đạt bằng các từ ngữ nào?
A. "Say sưa, nồng nhiệt, hả hê, mãn nguyện".
B. "Trẻ trung, sôi nổi, say đắm, tràn đầy lãng mạn".
C. "Bay bổng, phơi phới, náo nức, say sưa".
D. "Nồng nhiệt, tha thiết, sâu lắng, ngập tràn".
Câu 6: Dòng nào khái quát được những nét nghệ thuật tiêu biểu của bài thơ Từ ấy của Tố Hữu?
A. Hình ảnh sinh động, giọng thơ trang trọng, từ ngữ chọn lọc.
B. Giọng thơ trầm lắng, hình ảnh tươi sáng, nhịp thơ khoan thai.
C. Nhịp thơ dồn dập, hình ảnh nhiều ước lệ, giọng thơ náo nức.
D. Hình ảnh tươi sáng, giọng thơ sảng khoái, nhịp thơ dồn dập.
Câu 7: Cụm từ "bừng nắng hạ" trong câu "Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ" trong bài thơ Từ ấy của Tố Hữu nhằm chỉ điều gì?
A. Ánh sáng rực rỡ, chói chang của mùa hè.
B. Sự sục sôi của phong trào cách mạng.
C. Khí thế hăng say, nồng nhiệt sẵn sàng tham gia cách mạng.
D. Cảm xúc "choáng váng", bừng tỉnh trong tâm hồn.
Câu 8:Tập thơ Từ ấy của Tố Hữu có mấy phần và tên từng phần xếp theo thứ tự nào?
A. Ba phần: Máu lửa, Xiềng xích, Giải phóng.
B. Hai phần: Từ ấy, Giải phóng.
C. Hai phần: Máu lửa, Từ ấy.
D. Bốn phần: Từ ấy, Giải phóng, Xiềng xích, Máu lửa.
Câu 9: Tác dụng của ba lần lặp lại chữ "là" ("là con, là em, là anh") trong khổ thơ cuối bài Từ ấy của Tố Hữu là gì?
A. Tô đậm sự khẳng định.
B. Tô đậm một quyết tâm.
C. Tô đậm sự tình nguyện.
D. Tô đậm một niềm tin.
Câu 10:Khi được giác ngộ lí tưởng, nhà thơ Tố Hữu đã có một nhận thức mới về lẽ sống, lẽ sống đó được thể hiện trong bài Từ ấy, lẽ sống đó là:
A. "cái tôi" hay "cái ta" đều vô nghĩa, tất cả đều là hư vô.
B. triệt tiêu "cái tôi", chỉ còn có "cái ta" là có ý nghĩa.
C. gắn bó giữa "cái tôi" với "cái ta".
D. đề cao "cái tôi".
Câu 11: Câu thơ nào trong bài thơ Từ ấy cho thấy tình yêu thương con người của nhà thơ Tố Hữu không phải là thứ tình thương chung chung mà là tình hữu ái giai cấp?
A. "Tôi buộc lòng tôi với mọi người".
B. "Để tình trang trải với trăm nơi".
C. "Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời".
D. "Để hồn tôi với bao hồn khổ".
Câu 12: Giọng điệu bài thơ Từ ấy của Tố Hữu có thể diễn đạt bằng những từ ngữ nào?
A. "Say sưa, xúc động, thiêng liêng".
B. "Say sưa, trang trọng, thành kính".
C. "Say sưa, sung sướng, tự hào".
D. "Say sưa, náo nức, sảng khoái".
Câu 13: Tập thơ nào không phải của Tố Hữu?
A. Máu và hoa.
B. Từ ấy.
C. Đường ra trận.
D. Việt Bắc.
Câu 14: Hai từ "để" lặp lại ở đầu câu 2 và 3 trong khổ thơ thứ hai bài Từ ấy của Tố Hữu có tác dụng:
A. làm nổi bật khao khát được hòa nhập, cống hiến.
B. làm nổi bật tình cảm khăng khít, gắn bó với người lao động.
C. làm nổi bật tinh thần tất cả vì nhân dân lao động.
D. làm nổi bật thái độ sống đầy trách nhiệm.
Câu 15: Hình ảnh "mặt trời chân lí" trong câu thơ "Mặt trời chân lí chói qua tim" trong bài thơ Từ ấy của Tố Hữu nên được hiểu là gì?
A. Hình ảnh chỉ ánh sáng rực rỡ của lí tưởng cộng sản.
B. Hình ảnh chỉ tổ chức Đảng Cộng sản.
C. Hình ảnh chỉ những người lãnh đạo các chiến sĩ cộng sản.
D. Hình ảnh chỉ những tài liệu tuyên truyền cách mạng.
Bài tập 2: Từ bài thơ Từ ấy, hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày nhận thức của em về lí tưởng của thanh niên hiện nay? (Bài thơ cho em hiểu gì về việc xác định lí tưởng? Lí tưởng của em hiện nay là gì? Em sẽ làm gì để thực hiện lí tưởng đó?)

File đính kèm:

  • docxbai_giang_ngu_van_lop_11_doc_van_tu_ay.docx
  • pptx7. Từ ấy.pptx