Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Bài 1: Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX

Tuần: 1
Ngày soạn: / / 2008
Tiết: 1
Ngày dạy: / / 2008
Phần một 
lịch sử thế giới hiện đại từ 1945 đến nay
=========================== –&— ===========================
Chơng I 
liên xô và các nớc đông âu
Bài 1
sau chiến tranh thế giới thứ hai
liên xô và các nớc đông âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX
I.	liên xô
a- mục tiêu bài học:
1- Kiến thức:
Giúp học sinh nắm đợc:
- Nắm đợc những nét chính về công cuộc khôi phục kinh tế của LX sau Chiến tranh II từ năm 1945 đến 1950, qua đó thấy được những tổn thất nặng nề của Liên Xô trong chiến tranh và tinh thần lao động sáng tạo, quên mình của nhân dân Liên Xô nhằm khôi phục đất nước.
- Nắm được những thành tựu to lớn và hạn chế thiếu sót, sai lầm trong công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô từ 1950 đến nửa đầu những năm 70 của thế kỉ XX.
2- T tởng:
- Giáo dục lòng tự hào về những thành tựu xây dựng CNXH ở Liên Xô, thấy được tính u việt của CNXH và vai trò lãnh đạo to lớn của ĐCS và nhà nước Xô Viết.
- Biết ơn sự giúp đỡ của nhân dân Liên Xô với sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta.
3- Kĩ năng:
- Biết khai thác tư liệu lịch sử, tranh ảnh để hiểu thêm những vấn đề kinh tế - xã hội của Liên Xô và các nước Đông Âu.
- Biết so sánh sức mạnh của Liên Xô và các nước tư bản những năm sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
b- Phơng tiện dạy học:
- Lợc đồ Liên Xô.
- Một số tranh ảnh mô tả công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô.
- Hớng dẫn sử dụng kênh hình trong SGK Lịch sử THCS.
- Tập bản đồ, tranh ảnh, bài tập Lịch sử 9.
- T liệu Lịch sử 9.
- Bài tập Lịch sử 9.
C- Hoạt động dạy và học:
I- ổn định và tổ chức:
II- Kiểm tra bài cũ:
 Kiểm tra sách vở , hướng dẫn học bộ môn.
III- Dạy và học bài mới:
*- Giới thiệu bài mới:
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai Liên Xô bị thiệt hại to lớn về ngời và của. Để khôi phục và phát triển kinh tế, đa đất nớc tiến lên phát triển khẳng định vị thế của mình đối với các nước tư bản, đồng thời để có điều kiện giúp đỡ phong trào cách mạng thế giới Liên Xô phải tiến hành khôi phục kinh tế và xây dựng CNXH. Để tìm hiểu hoàn cảnh, nội dung và kết quả công cuộc khôi phục kinh tế và xây dựng CNXH diễn ra như thế nào? Chúng ta tìm hiểu bài hôm nay.
Công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh 
(1945- 1950)
Hoạt động dạy- học
Kiến thức cơ bản
- GV đa ra số liệu về sự thiệt hại của Liên Xô trong CT lên bảng phụ.
+ Hơn 27 triệu ngời chết
+ 1710 TP, 70000 làng mạc, 32000 nhà máy XN
HS thảo luận nhóm cặp đôi
+ ? Liên Xô khôi phục kinh tế trong hoàn cảnh nào?
- GV nhận xét bổ sung: Đây là sự thiệt hại to lớn về người và của của nhân dân LX, đất nước gặp muôn vàn khó khăn tưởng chừng như không vượt qua nổi.
- GV có thể so sánh những thiệt hại to lớn của LX và các nớc Đồng minh khác để thấy rõ hơn sự thiệt hại của LX là vô cùng to lớn còn các nước ĐM khác là không đáng kể.
+? Tình hình đó đã đặt ra yêu cầu gì?
+? Công cuộc khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thơng chiến tranh ở LX diễn ra và đạt kết quả nh thế nào?
+? Em có nhận xét gì về thành tựu khôi phục kinh tế của Liên Xô, nguyên nhân của sự phát triển đó?
- GV khẳng định: được sự ủng hộ của nhân dân đã hoàn thành kế hoạch trớc thời hạn chỉ trong 4 năm 3 tháng.
 Sự thống nhất về tư tưởng, chính trị - xã hội LX, tinh thần độc lập tự cờng, tinh thần chịu đựng gian khổ, lao động cần cù, quên mình của nhân dân LX đã dần đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng tạo điều kiện cho LX bước vào giai đoạn mới.
a- Hoàn cảnh:
- cực kì khó khăn, đất nớc bị chiến tranh tàn phá nặng nề.
- Đảng và nhà nước LX đề ra kế hoạch khôi phục kinh tế.
b- Kết quả:
- Công nghiệp: Năm 1950 sản xuất CN tăng 73% so với trước chiến tranh, hơn 6000 xí nghiệp đợc phục hồi.
- Nông nghiệp: vợt mức trước chiến tranh.
- KH - KT: Năm 1949 chế tạo thành công bom nguyên tử, phá vỡ thế độc quyền của Mĩ.
- Đời sống nhân dân ổn định.
Tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất- kĩ thuật của chủ nghĩa xã hội
(từ năm 1950 đến những năm 70 của thế kỉ XX)
Hoạt động dạy - học
Kiến thức cơ bản
- GV giải thích khái niệm "Thế nào là xây dựng cơ sở vật chất - kĩ thuật của CNXH":
 Đó là nền sản xuất đại cơ khí với CN, NN hiện đại, KH-KT tiên tiến.
+? Liên Xô xây dựng sở vật chất - kĩ thuật trong hoàn cảnh nào?
- GV nhận xét bổ sung.
- Các nớc t bản phơng Tây luôn có âm mưu và hành động bao vây, chống phá cả kinh tế và chính trị, quân sự.
- LX phải chi phí lớn cho quốc phòng, an ninh để bảo vệ thành quả cách mạng.
+? Hoàn cảnh đó có ảnh hởng gì đến công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô?
+? Phương hướng của các kế hoạch 5 năm xây dựng CNXH là gì?
HS đọc đoạn in nhỏ SGK.
+?Em có nhận xét gì về thành tựu phát triển kinh tế của Liên Xô?
- GV giới thiệu một số tranh ảnh về những thành tựu công cuộc xây dựng CNXH ở LX, giới thiệu hình1 SGK:Vệ tinh nhân tạo này Liên Xô phóng ngày 4-10-1957. Đây là chiếc vệ tinh đầu tiên của loài người nặng 57 kg được phóng lên cao 228 km với tốc độ 7,97 km/s(Mĩ phóng 1-2-1958 nặng 14 kg). Sau đó LXô phóng thành công vệ tinh nhân tạo của mặt trời năm 1959, mặt trăng năm 1966, sao kim năm 1967(Mĩ sao hoả năm1971)
+? Thông qua những thành tựu trên em có đánh giá gì về sức mạnh của LXô so với Mĩ và các nước phương Tây?
(Đạt được thế cân bằng chiến lược về quân sự nói chung và sức mạnh hạt nhân nói riêng so với Mĩ và phương Tây.)
+? Hãy cho biết ý nghĩa của những thành tựu mà LX đã giành được?
- HS trả lời.
- GV chốt: Những thành tựu của nhân dân LX trong việc khôi phục kinh tế và công cuộc xây dựng cơ sở vật chất- kĩ thuật của CNXH là rất to lớn không phủ nhận đợc. Uy tín chính trị, địa vị quốc tế của LX được đề cao. LX trở thành chỗ dựa cho hoà bình thế giới. 
+? Liên Xô thực hiện chính sách đối ngoại như thế nào?
a- Về kinh tế:
* Phơng hướng: Ưu tiên phát triển CN nặng, đẩy mạnh thâm canh nông nghiệp, Ptriển KH- KT, tăng cường sức mạnh quốc phòng.
* Thành tựu:Hết sức to lớn, LX là cường quốc CN đứng hàng thức hai trên thế giới (sau Mĩ), một số ngành vượt Mĩ.
b-Về KH-KT: Phát triển mạnh mẽ.
+ 1957 phóng thành công vệ tinh nhân tạo.
+ 1961 phóng thành công tàu vũ trụ. Mở ra kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người.
c- Về đối ngoại: 
Thực hiện chính sách đối ngoại hoà bình và tích cực ủng hộ phong trào CM thế giới.
IV- Củng cố bài học:
Làm bài tập sau:
 * Hãy điền thời gian về những thành tựu trong công cuộc xây dựng CNXH của LX.
Thành tựu trong công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô
Thời gian
1. Chế tạo thành công bom nguyên tử.
2. Phóng tàu vũ trụ đưa nhà du hành vũ trụ Gagarin đầu tiên bay vào vũ trụ.
3. Phóng thành công vệ tinh nhân tạo của trái đất.
V- Hướng dẫn về nhà:
- Học bài nắm chắc công cuộc khôi phục kinh tế, thành tựu trong xây dựng CSVCKT của CNXH.
- Đọc và chuẩn bị tiếp phần “II - Đông Âu” và phần III tìm hiểu nội dung bài theo các câu hỏi cuối mục, cuối bài.
- Lập niên biểu sự thành lập các nớc Đông Âu theo mẫu:
Thời gian
Tên nước
Nét đặc biệt