Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Đề 1 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Kim Định (Có đáp án)

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO 10 THPT
 HUYỆN KIM SƠN NĂM HỌC 2017 – 2018 
 Môn : Ngữ văn 
 TRƯỜNG THCS KIM ĐỊNH Thời gian làm bài 120 phút 
 Phần I : Đọc – hiểu ( 4 điểm ) 
 Đọc kĩ ngữ liệu sau rồi trả lời câu hỏi : 
 “ Trong những hành trang ấy , có lẽ sự chuẩn bị của con người là quan 
trọng nhất . Từ cổ chí kim , bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch 
sử . Trong thế kỷ tới mà ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển 
mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội . ” 
 ( Trích Chuẩn bị hành trang vào thể kỉ mới Ngữ văn 9 , tập II , trang 27 )
 1. Chủ đề của đoạn văn trên là gì ? Nội dung các câu trong đoạn văn phục 
 vụ chủ đề ấy như thế nào ? 
 2. Từ có lẽ trong đoạn văn trên là thành phần biệt lập nào ? 
 3. Từ hiểu nội dung đoạn văn trên , em hãy viết 1 đoạn văn ngắn nói về sự 
 chuẩn bị hành trang của em để bước vào tương lai . 
 Phần II : Tự luận ( 6 điểm ) 
 Phân tích nhân vật Phương Định trong truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê 
Minh Khuê ( Phần trích đoạn đã được học trong Ngữ văn 9 , tập II ) , tù đó nêu 
lên suy nghĩ của em về thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ . 
 ------- HẾT ------- PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀOTẠO HD CHẤM THI TUYỂN SINH VÀO 10 THPT
 HUYỆN KIM SƠN NĂM HỌC 2017 – 2018 
 Môn : Ngữ văn 
 TRƯỜNG THCS KIM ĐỊNH ( HD trong 03 trang ) 
 Phần I 
 1 . Chủ đề đoạn văn : Trong những chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới , sự 
chuẩn bị về con người là quan trọng nhất . ( 0.5 đ) 
 - Nội dung các câu đều tập trung vào chủ đề ấy ( 0.5đ) . Các câu văn đã tạo ra 
sự sắp xếp hợp lí của các ý trong đoạn văn .
 2. Từ có lẽ trong đoạn văn trên là thành phần tình thái .
 3. Viết đoạn văn 
 - Hình thức : 1 đoạn văn ( 0.5đ) 
 - Nội dung : ( 2đ) 
 - Giới thiệu nội dung đoạn văn và chuyển ý sự chuẩn bị hành trang 
của bản thân khi bước vào tương lai . 
 - Chuẩn bị những hành trang nào ? Vì sao đó là những hành trang cần 
thiết và quan trọng đối với bản thân . 
 Phần II : 
 • Yêu cầu : 
 - Mức tối đa ( 6đ) 
 1 . Về kĩ năng : 
 - Biết cách làm một bài văn nghị luận về văn học kết hợp với nghị luận 
 xã hội theo yêu cầu của đề bài . 
 - Bài làm có kết cấu bố cục rõ ràng ,mạch lạc, không sai các lỗi chính tả , 
 ngữ pháp . 
 - Diễn đạt , lập luận chặt chẽ , dẫn chứng thuyết phục . 
 2. Về kiến thức : 
 Học sinh có thể trình bày theo những cách khác nhau , nhưng phải đảm 
 bảo các ý chính sau : 
 Giới thiệu vài nét về tác giả và truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi . 
 - Lê Minh Khuê thuộc thế hệ nhà văn bắt đầu sáng tác trong thời kì kháng 
 chiến chống Mĩ . Những tác phẩm đầu tay của cây bút nữ này ra mắt vào 
 dầu những năm 70 của thế kỉ XX , đều viết về cuộc sống chiến đấu của 
 thanh niên xung phong và bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn .
 - Truyện Những ngôi sao xa xôi là tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê , viết 
 năm 1971. 
 - Một cô gái trẻ trung , xinh đẹp : cũng như các cô gái mới lớn , Phương 
 Định là người nhạy cảm và luôn quan tâm đến hình thức của mình . Cô tự đánh giá : “ Tôi là con gài Hà Nội , Nói một cách khiêm tốn , tôi là một cô 
 gài khá .Hai bím tóc dày , tương đối mềm , một cái cổ cao , kiêu hãnh như 
 đài hoa loa kèn . Còn mắt tôi thì các lái xe bảo : Cô có cái nhìn sao mà xa 
 xăm ! ” 
- Vẻ đẹp của cô đã hấp dẫn bao chàng trai : “ Không hiểu sao các anh pháo 
 thủ và lái xe hay hỏi thăm tôi . Hỏi thăm hoặc viết những thư dài gửi đường 
 dây , làm như ở cách xa nhau hàng nghìn cây số , mặc dù có thể chào nhau 
 hằng ngày “ . Điều đó làm cô thấy vui và tự hào , nhưng chưa dành riêng 
 tình cảm cho ai . 
Vượt lên khó khăn nguy hiểm ,dũng cảm ngoan cường và bình tĩnh ung dung .
- Chị cùng với hai cô gái khác là Thao vàNho phải sống và chiến đấu trên 
 một cao điểm , giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường sơn . 
 Chị phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày , phơi mình ra giữa vùng trọng 
 điểm đánh phá máy bay địch . Sau mỗi trận bom , chị cũng như đồng đội 
 của mình phải lao ra trọng điểm , đo và ước tín khối lượng đất đá bị bom 
 địch đào xới , đếm những quả bom chưa nổ và dùng những khối thuốc nổ 
 đặt vào cạnh để phá . Đó là công việc mạo hiểm với cái chết luôn căng 
 thẳng thần kinh , đòi hỏi sự dũng cảm và bình tĩnh lại thường . Với Phương 
 Định và đồng đội của cô , những công việc ấy đã trở thành thường ngày : “ 
 Có ở đâu như thế này không ..chạy về hang . “ 
- Mặc dù đã quen công việc nguy hiểm này , thậm chí một ngày có thể phá 
 tới năm quả bom , nhưng mỗi lần vẵn là một thử thách với thần kinh cho 
 đến từng cảm giác . Từ khung cảnh và không khí chứa đầy căng thẳng đến 
 cảm giác là “ các anh cao xạ “ ở trên kia đang dõi theo từng động tác , cử 
 chỉ của mình , để lòng dũng cảm ở cô được kích thích bởi sự tự trọng :” Tôi 
 đến gần quả bom đàng hoàng mà bước tới “ ở bên quả bom kề sát với cái 
 chết im lìm mà bất ngờ , từng cảm giác của con người nhưng cũng trở nên 
 sắc nhọn hơn : “ Thỉnh thoảng lưỡi xẻng dấu hiệu chẳng lành “ 
- Có lúc chị nghĩ đến cái chết nhưng chỉ là cái chết “ mờ nhạt “ còn ý nghĩ 
 cháy bỏng là “ liệu mìn có nổ , bom có nổ không ? Không thì làm thế nào 
 để châm mìn lần hai ? “ Mục đích hoàn thành nhiệm vụ luôn được chị dặt 
 lên trên hết . 
• Tâm hồn trong sáng 
- Gioongs như hai người đồng đội trong tổ trinh sát , Phương Định yêu mến 
 những người đồng đội trong tổ và cả đơn vị mình .Đặc biệt cô dành tình 
 yêu và niềm cảm phục cho tất cả những người chiến sĩ mà hằng đêm cô gặp 
 trên trọng điểm của con đường vào mặt trận . Chị đã lo lắng , sốt ruột khi 
 đồng đội lên cao điểm chưa về . Chị yêu thương gắn bó với bạn bè nên đã 
 có những nhận xét tốt đẹp về Nho và phát hiện ra vẻ dễ thương “ nhẹ , mát 
 như một que kem trắng ‘ của bạn . Chị hiểu sâu sắc những sở thích và tâm 
 trạng của chị Thao . - Phương Định là con gài vào chiến trường nên cũng có một thời học sinh 
 hồn nhiên , vô tư bên người mẹ với một căn buồng nhỏ ở một đường phố 
 yên tĩnh trong những ngày thanh bình trước chiến tranh ở thành phố của 
 mình . Những kỉ niệm ấy luôn sống lại trong cô ngay giữa chiến trang dữ 
 dội. Nó là niềm khao khát làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng 
 khốc liệt của chiến trường .
- Lạc quan yêu đời : Vào chiến trường đã 3 năm , làm quen với những thử 
 thách nguy hiểm , giáp mặt hàng ngày với cái chết nhưng ở cô cũng như 
 những đồng đội , không mất đi sự hồn nhiên trong sáng và những ước mơ 
 về tương lai : “Tôi mê hát thích nhiều “ .
- Phương Định là cô thanh niên xung phong trên tuyến đường huyết mạch 
 Trường Sơn những ngày kháng chiến chống Mỹ . Qua nhân vật , chúng ta 
 hiểu hơn thế hệ trẻ Việt Nam những năm tháng hào hùng ấy . 
- Đó là những con người trong thơ Tố Hữu ( Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu 
 nước – Mà lòng phơi phới dậy tương lai ) , thơ Chính Hữu ( Có những 
 ngày vui sao cả nước lên đường- Xao xuyến bờ tre từng lời trống giục ) , 
 Phạm Tiến Duật ( Bài thơ về tiểu đội xe không kính )
• Suy nghĩ về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ ( Anh 
 dũng , kiên cường nối tiếp truyền thống yêu nước của dân tộc đã hi sinh 
 tuổi thanh xuân cho nền độc lập của Tổ quốc ..Niềm tự hào , lòng biết ơn 
 tri ân công lao thế hệ cha anh ; liên hệ bản thân và thế hệ trẻ ngày nay đối 
 với quê hương , đất nước ) 
• Nghệ thuật xây dựng nhân vật : 
- Nghệ thuật nổi bật : 
+ Miêu tả chân thực và sinh động tâm lí nhân vật .
+ Truyện được trần thuật từ ngôi thứ nhất ( nhân vật Phương Định ) đã tạo 
thuận lợi để tác giả tập trung miêu tả thế giới nội tâm nhân vật kể chuyện .
+ Ngôn ngữ trần thuật phù hợp với nhân vật kể chuyện .
- Nguyên nhân thành công : Phải là người trong cuộc và gắn bó yêu thương 
mới có thể tả chân thực , sinh động như vậy .