Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn - Đề 2 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Lai Thành (Có đáp án)

 PHÒNG GD&ĐT KIM SƠN ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
 TRƯỜNG THCS LAI Năm học 2018-2019
 THÀNH MÔN: NGỮ VĂN
 Thời gian làm bài: 120 phút
 ( Đề thi 02 trang)
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM ( 2 điểm)
Câu 1 : (2.0 điểm) Hãy đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi :
“Có lẽ chỉ những giấc mơ trở về tuổi thơ mới đem lại cho tôi những cảm giác ấm áp, bình yên 
đến thếTrong mơTôi thấy một tôi rơm rớm nước mắt trong buổi chia tay. Xung quanh, bạn 
bè tôi đều tâm trạng cả. Đứa khóc thút thít, đứa cười đỏ hoe mắt, đứa bịn rịn lặng thinh... Tất 
cả nắm tay tôi thật chặt, ôm tôi thật lâu...Giấc mơ tuổi học trò du dương như một bản nhạc 
Ballad - bản nhạc nhẹ nhàng mà da diết khôn nguôi. Bản nhạc đó mỗi lần kết thúc lại dấy lên 
trong tôi những bâng khuâng, tiếc nuối. Nhưng, tôi vẫn thích nghe, thích cảm nhận niềm hạnh 
phúc hân hoan khi được trở về những năm tháng tuổi thơ, bên mái trường, bên thầy cô, bên 
bạn bè và những gì thân thương nhất. Dù biết rằng đó chỉ là một giấc mơ...”
 (“Có những giấc mơ về lại tuổi học trò” - Đăng Tâm)
 1. Tìm và chỉ ra các phép liên kết câu được dùng trong đoạn văn. (0.5 điểm)
 A. Phép thế, phép lặp, phép trái nghĩa
 B. Phép lặp, phép trái nghĩa
 C. Phép đồng nghĩa, phép trái nghĩa, liên tưởng tương đồng
 D. Phép nối, phép lặp, phép thế
 2. Xét về mặt cấu tạo ngữ pháp, câu văn “Đứa khóc thút thít, đứa cười đỏ hoe mắt, đứa bịn 
 rịn lặng thinh” thuộc kiểu loại câu gì? (0.5 điểm)
 A. Câu đơn B. Câu ghép C. Câu rút gọn D. Câu đặc biệt
 3. Hãy tìm các biện pháp tu từ được Đăng Tâm sử dụng trong đoạn văn? (0.5 điểm)
 A. Liệt kê, ẩn dụ, so sánh
 B. Liệt kê, nhân hóa, so sánh
 C. So sánh, liệt kê, hoán dụ
 D. Đối lập, so sánh, nhân hóa
 4. Tìm những từ chỉ trường từ vựng cảm xúc trong đoạn văn trên( 0.5 đ)
 A. Da diết, bâng khuâng, tiếc nuối, hạnh phúc, hân hoan.
 1 B. Da diết, bâng khuâng, tiếc nuối,nhẹ nhàng, hân hoan.
 C. Nhẹ nhàng, hân hoan, hạnh phúc, lặng thinh.
 D. Da diết, bâng khuâng, lặng thinh, cảm nhận.
II. PHẦN TỰ LUẬN (8 điểm)
Câu 1 (3 điểm)
 Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi 
đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con,”
 (Theo Lí Lan, Cổng trường mở ra)
 Từ việc người mẹ không “cầm tay” dắt con đi tiếp mà “buông tay” để con tự đi, hãy 
viết một bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) bàn về tính tự lập.
Câu 2 (5 điểm)
Cảm nhận của em về tình cha con trong đoạn trích sau:
 Đến lúc chia tay, mang ba lô trên vai, sau khi bắt tay hết mọi người, anh Sáu mới đưa 
mắt nhìn con, thấy nó đứng trong góc nhà.
 Chắc anh cũng muốn ôm con, hôn con, nhưng hình như cũng lại sợ nó giẫy lên lại bỏ 
chạy, nên anh chỉ đứng nhìn nó. Anh nhìn với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu. Tôi thấy đôi mắt 
mênh mông của con bé bỗng xôn xao.
 - Thôi ! Ba đi nghe con ! – Anh Sáu khe khẽ nói.
 Chúng tôi, mọi người – kể cả anh, đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi. Nhưng thật lạ 
lùng, đến lúc ấy, tình cha con như bỗng nổi dậy trong người nó, trong lúc không ai ngờ đến thì 
nó bỗng kêu thét lên:
 - Baaa ba!
 Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im lặng và xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót 
xa. Đó là tiếng “ba” mà nó cố đè nén trong bao nhiêu năm nay, tiếng “ba” như vỡ tung ra từ 
đáy lòng nó, nó vừa kêu vừa chạy xô tới, nhanh như một con sóc, nó chạy thót lên và dang hai 
tay ôm chặt lấy cổ ba nó. Tôi thấy làn tóc tơ sau ót nó như dựng đứng lên.
 Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó vừa nói trong tiếng khóc:
 - Ba! Không cho ba đi nữa ! Ba ở nhà với con !
 Ba nó bế nó lên. Nó hôn ba nó cùng khắp. Nó hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết 
thẹo dài bên má của ba nó nữa.
 (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà, Ngữ văn 9, Tập 1)
..............
 ------------Hết----------
 2 PHÒNG GD&ĐT KIM SƠN HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI TUYỂN SINH 
 TRƯỜNG THCS LAI THÀNH VÀO LỚP 10 THPT
 Năm học 2018-2019
 Môn: NGỮ VĂN
 (Hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
 Phần/Câu Đáp án Điểm
 Câu D. Phép nối, phép lặp, phép thế
 1
 (0,5 0,5
 điểm)
 Câu B. Câu ghép 
 2 0,5
 (0,5 
 điểm)
 - Liệt kê : + “Đứa khóc thút thít, đứa cười đỏ hoe mắt, đứa bịn 
 rịn lặng thinh”
 + “Trở về những năm tháng tuổi thơ, bên mái 
 trường, bên thầy cô, bên bạn bè và những gì thân thương nhất”
 Phần I Câu3 - Ẩn dụ (chuyển đổi cảm giác) : “Giấc mơ tuổi học trò du 
 Trắc (0.5 dương” 0.5
Nghiệm điểm) - So sánh : “Giấc mơ tuổi học trò du dương như một bản nhạc 
 Ballad”
 A. Liệt kê, ẩn dụ, so sánh
 Câu 
 4
 (0.5 A. Da diết, bâng khuâng, tiếc nuối, hạnh phúc, hân hoan. 0.5
 điểm)
 3 Câu 1 (3 điểm) 
 Học sinh có thể làm nhiều cách khác nhau miễn là có đủ một 
 số ý theo quy định. Sau đây là một cách làm cụ thể:
 Mở bài: Nêu lại câu văn trên đề bài để dẫn đến tính tự lập(0.5 đ) 0.5
 Thân bài:
 + Giải thích: tự lập là gì? ( nghĩa đen: tự đứng một mình, không 
 có sự giúp đỡ của người khác. Tự lập là tự mình làm lấy mọi việc, 
 không dựa vào người khác).
 Người có tính tự lập là người biết tự lo liệu, tạo dựng cuộc sống 
 Phần II cho mình mà không ỷ lại, phụ thuộc vào mọi người xung quanh. 
(8,0 điểm) (0.25) 0.25
Tự luận
 + Phân tích: (1 điểm)
 _ Tự lập là đức tính cần có đối với mỗi con người khi bước vào 
 0.25
 đời.(0.25)
 _ Trong cuộc sống không phải lúc nào chúng ta cũng có cha mẹ ở 
 bên để dìu dắt, giúp đỡ ta mỗi khi gặp khó khăn. Vì vậy, cần phải 
 tập tính tự lập để có thể tự mình lo liệu cuộc đời bản thân. (0.25) 0.25
 _ Người có tính tự lập sẽ dễ đạt được thành công, được mọi người 
 yêu mến, kính trọng.Dẫn chứng.( 0.25) 0.25
 _ Tự lập là một phẩm chất để khẳng định nhân cách, bản lĩnh và 
 khả năng của một con người. Chỉ biết dựa dẫm vào người khác sẽ 
 trở thành một gánh nặng cho người thân và cuộc sống sẽ trở nên 
 vô nghĩa. Những người không có tính tự lập, cứ dựa vào người 
 khác thì khó có được thành công thật sự. Cho nên ngay cả trong 
 thế giới động vật, có những con thú đã biết sống tự lập sau vài 
 tháng tuổi. (0.5) 0.5
 + Mở rộng: tự lập không có nghĩa là tự tách mình ra khỏi cộng 
 đồng. Có những việc chúng ta phải biết đoàn kết và dựa vào đồng 
 loại để tạo nên sức mạnh tổng hợp 0.25
 ( 0.25đ)
 + Liên hệ bản thân: cần phải rèn luyện khả năng tự lập một cách 
 bền bỉ, đều đặn. Để có thể tự lập, bản thân mỗi người phải có sự 
 nỗ lực, cố gắng và ý chí mạnh mẽ để vươn lên, vượt qua thử 
 thách, khó khăn, để trau dồi, rèn luyện năng lực, phẩm chất.( 0.25 
 đ) 0.25
 Kết bài: 0.5
 4 Nếu mọi người đều biết sống tự lập kết hợp với tinh thần đoàn 
kết, tương trợ lẫn nhau thì xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn và cuộc 
sống mỗi người sẽ được hạnh phúc.
Câu 2 :
 I. Yêu cầu chung
Đây là câu nghị luận văn học. Nó đòi hỏi học sinh trình bày cảm 
nhận của mình về tình cha con trong một đoạn trích (trích từ tác 
phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng). Bài viết cần có 
bố cục đầy đủ 3 phần. Về nội dung, học sinh có thể có những 
cách trình bày và sắp xếp riêng. 
 II. Dàn ý tham khảo
1. MB
- Giới thiệu vài nét về Nguyễn Quang Sáng và tác phẩm Chiếc 0.5
lược ngà.
- Giới thiệu hình ảnh anh Sáu và bé Thu trong đoạn trích Chiếc 
lược ngà ở Sách Ngữ văn 9, tập 1: hai nhân vật thể hiện tình cha 
con sâu nặng trong hoàn cảnh trớ trêu, éo le.
- Giới thiệu đoạn trích trong đề bài : thuộc khoảng giữa của đoạn 
trích trong sách giáo khoa. Nó nằm trong phần thuật lại sự việc 
lúc anh Sáu chuẩn bị trở về đơn vị. Đó cũng là lúc tình cha con 
của anh Sáu và bé Thu bộc lộ một cách rõ ràng, mãnh liệt và cảm 
động.
2. Thân bài
 - Phân tích trình bày cảm nhận:
 + Tình cảm cha con giữa anh Sáu và bé Thu diễn ra và 1 đ
biểu hiện trong hoàn cảnh thật trớ trêu, éo le: 
 * Học sinh nhắc lại những cảm xúc ngỡ ngàng, cam 
 chịu của anh Sáu trong 3 ngày về phép khi bé Thu không 
 chịu nhận anh là cha và không chịu nhận sự yêu thương, 
 chăm sóc của anh đối với nó khiến anh có lúc đã không 
 kiềm chế được bản thân
 * Do đó lúc chia tay, cả anh Sáu và bé Thu đều có 
 cử chỉ, tâm trạng thật đặc biệt : anh Sáu thì đưa mắt nhìn 
 con, còn bé Thu thì đứng trong góc nhà; anh muốn ôm 
 con, hôn con nhưng lại sợ nó giẫy lên rồi bỏ chạy; anh chỉ 
 đứng nhìn nó với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu, còn bé 
 Thu thì đứng trong góc nhà với đôi mắt mênh mông, tâm 
 trạng xôn xao, bồn chồn.
 + Tình cảm cha con mãnh liệt của anh Sáu và bé Thu: biểu 2 đ
hiện trong hành động và ngôn ngữ của nhân vật bé Thu, anh Sáu:
 * Bé Thu: kêu thét lên một tiếng “Baaaba” 
 như một tiếng xé, xé cả ruột gan mọi người, một tiếng “ba” 
 5 mà nó cố đè nén trong bao nhiêu năm nay, tiếng “ba” như 
 vỡ tung ra từ đáy lòng; nó vừa kêu vừa chạy tới, chạy thót 
 lên, dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó, tóc nó như dựng 
 đứng lên, nó nói trong tiếng khóc, hôn ba nó cùng khắp: 
 hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài bên má của 
 ba nó nữa.
 * Anh Sáu : bế nó lên.
 Học sinh cần khai thác giá trị biểu cảm của những chi tiết 
nói trên để làm rõ tình cảm cha con sâu nặng của anh Sáu và bé 
Thu.
 + Tình cảm cha con ấy đã gây nên một cảm xúc mãnh liệt 0.5
đối với những người chứng kiến: tiếng kêu của bé Thu không chỉ 
xé sự im lặng mà còn xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa.
 + Tình cảm cha con của anh Sáu và bé Thu được nhà văn 0.5
Nguyễn Quang Sáng thể hiện trong một đoạn văn có những chi 
tiết chọn lọc, lời văn trữ tình, giàu cảm xúc đã tô đậm lên tình 
cảm cha con cao quý của anh Sáu và bé Thu, góp phần biểu hiện 
một nét tâm hồn cao đẹp của người chiến sĩ cách mạng Việt Nam.
3. Kết bài
 Tổng kết, đánh giá chung: một đoạn văn tự sự, có tính chất trữ 0.5
tình, với những chi tiết đặc sắc đã thể hiện được tình cảm cha con 
sâu nặng trong hoàn cảnh trớ trêu, đầy kịch tính của người dân 
Việt Nam thời chiến và để lại nhiều ấn tượng sâu sắc và đầy ám 
ảnh đối với người đọc hôm nay.
 --------Hết--------
 6 PHẦN KÝ XÁC NHẬN
TÊN FILE ĐỀ THI: NGỮ VĂN – TS10- 2018-2019 – LAI THÀNH 2 
MÃ ĐỀ THI ( DO SỞ GD&ĐT GHI )..
TỔNG SỐ TRANG ( ĐỀ THI VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM ) LÀ 06 TRANG.
 NGƯỜI RA ĐỀ THI NGƯỜI THẨM ĐỊNH XÁC NHẬN CỦA BGH
 (Họ tên,chữ ký) VÀ PHẢN BIỆN (Họ tên,chữ ký, đóng dấu)
 (Họ tên,chữ ký)
 Đỗ Thị Hồng Phạm Thị Hà Trần Thị Lan Oanh
 7