Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn - Đề 2 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Định Hóa (Có đáp án)

 PHÒNG GDĐT KIM SƠN ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
 TRƯỜNG THCS ĐỊNH HÓA Năm học: 2018 – 2019
 MÔN: NGỮ VĂN
 Thời gian làm bài: 120 phút
 (Đề thi gồm 7 câu, 1 trang)
 I. PHẦN TRẮC NGHIỆM ( 2,0 điểm): 
Câu 1: Viết "Truyện Kiều", tác giả đã dựa vào cốt truyện:
 A. Truyền kỳ mạn lục B. Kim Vân Kiều truyện
 C. Hoàng lê nhất thống chí D. Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
Câu 2: Câu thơ "Cá thu biển Đông như đoàn thoi" ("Đoàn thuyền đánh cá" - Huy Cận) sử 
dụng biện pháp tu từ:
 A. Nhân hoá B. Hoán dụ. C. Ẩn dụ D. So sánh
Câu 3: Ký ức đầu tiên của người cháu trong bài thơ "Bếp lửa" của Bằng Việt là:
 A. Hình ảnh người bà kính yêu. B. Hình ảnh bố mẹ.
 C. Hình ảnh bếp lửa. D. Hình ảnh tổ quốc.
Câu 4: Câu văn sử dụng khởi ngữ là:
 A. Tôi cũng giàu rồi. B. Em là học sinh tiên tiến.
 C. Anh học giỏi môn toán. D. Giàu, tôi cũng giàu rồi.
 II. PHẦN TỰ LUẬN (8,0 điểm)
 II.1. Đọc hiểu (1,5 điểm)
 Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
 “ Con ơi tuy thô sơ da thịt
 Lên đường
 Không bao giờ nhỏ bé được
 Nghe con”.
 (Nói với con – Y Phương, Ngữ Văn 9, tập hai, 
 NXB Giáo dục Việt Nam, 2011,tr.73)
 1. Cụm từ in đậm ở dòng đầu tiên là thành phần gì trong câu? (0,5 điểm)
 2. Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con qua những lời thơ ấy là gì? (1,0 
 điểm)
 II.2. Tạo lập văn bản (6,5 điểm)
 Câu 1 (2,5 điểm)
 Viết bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) nêu suy nghĩ của em về ý chí, nghị lực 
 của con người.
 Câu 2 ( 4,0 điểm)
 Suy nghĩ về tình cha con trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang 
 Sáng. Từ đó, em có suy nghĩ gì về tình cảm gia đình trong cuộc sống ngày nay.
 ---------------Hết---------------- PHÒNG GDĐT KIM SƠN HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI TUYỂN SINH 
 TRƯỜNG THCS ĐỊNH HÓA VÀO LỚP 10 THPT
 Năm học: 2018 – 2019
 MÔN: NGỮ VĂN
 (Hướng dẫnchấm gồm 3 trang)
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM ( 2,0 điểm): 
 Mỗi câu chọn 1 đáp án đúng nhất được 0,5 điểm
 Câu 1. Mức độ nhận biết, đáp án B
 Câu 2. Mức độ nhận biết, đáp án A
 Câu 3. Mức độ thông hiểu, đáp án C
 Câu 4. Mức độ nhận biết, đáp án D
 II. PHẦN TỰ LUẬN (8,0 điểm)
 Câu Đáp án Điểm
 1. Cụm từ in đậm trong dòng đầu tiên là thành phần gọi – 0,5 điểm
 đáp
 II.1. Đọc hiểu 2. Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con: Dù 1,0 điểm
 ( 1,5 điểm) có thiếu thốn, nghèo nàn, vất vả, khổ cực, dù đi đâu về đâu 
 và làm gì thì con cũng phải luôn cứng rắn, có ý chí, nghị lực 
 và niềm tin.
 II.2. Tạo lập văn bản 
 (6,5 điểm)
 1 a. Yêu cầu về kĩ năng:
 ( 2,5 điểm) Biết cách làm bài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí. Bài có 
 bố cục rõ ràng, mạch lạc, không sai lỗi chính tả, ngữ pháp, 
 diễn đạt. Lập luận chặt chẽ, có sức thuyết phục, ngôn ngữ 
 trong sáng, giàu cảm xúc.
 b. Yêu cầu về kiến thức:
 Đây là đề mở, HS có thể trình bày theo những cách khác 
 nhau nhưng phải đảm bảo các ý cơ bản sau:
 *Giải thích: (0,5 điểm)
 - Ý chí: là khả năng tự xác định mục đích cho hành động và 0,25 điểm
 hướng hoạt động của mình, khắc phục mọi khó khăn nhằm 
 đạt mục đích đó.
 - Nghị lực: Sức mạnh tinh thần tạo cho con người sự kiên 0,25 điểm
 quyết trong hành động, không lùi bước trước những khó 
 khăn.
 *Biểu hiện của ý chí và nghị lực (0,5 điểm) 0,5 điểm
 *Vai trò, ý nghĩa của ý chí, nghị lực trong cuộc sống: 
 (0,75 điểm)
 - Ý chí và nghị lực đóng vai trò cực kì quan trọng trong cuộc 0,25 điểm
 sống của mỗi con người.
 - Mối liên hệ giữa ý chí và nghị lực. 0,25 điểm
 - Chứng minh trong một số tác phẩm văn học và thực tế cuộc 0,25 điểm
 sống.
 *Bài học nhận thức và hành động: (0,75 điểm)
 - Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, mỗi học sinh cần 0,25 điểm rèn luyện cho mình những kĩ năng sống cần thiết, đặc biệt là 
 nghị lực sống, bởi đó là cách tốt nhất để vượt qua khó khăn 
 và là một trong những hướng đi nhanh nhất dẫn đến thành 
 công.
 - Bên cạnh đó, gia đình cũng phải tạo điều kiện để mỗi cá 0,25 điểm
 nhân đối mặt với những thử thách và va chạm trong cuộc 
 sống.
 - Để tự hoàn thiện mình, mỗi cá nhân phải tự rèn luyện được 0,25 điểm
 tính tự lập và ý chí thép để đối mặt với mọi khó khăn. Còn 
 những ai chưa bao giờ đối mặt với khó khăn thì phải tự rèn 
 luyện cho mình một ý thức vươn lên và kĩ năng vượt qua thử 
 thách trong cuộc sống.
 2 1. Tình cha con trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” (2,0 
(4,0 điểm) điểm)
 * Hoàn cảnh éo le của cha con ông Sáu:
 - Ông Sáu đi kháng chiến khi đứa con gái chưa đầy một tuổi 
 nên ông không biết mặt con. Trở về sau tám năm xa cách, 0,5 điểm
 ông Sáu đau buồn vì bé Thu nhất định không nhận ông là ba.
 - Khi bé Thu nhận ba và ân hận thì cũng là lúc ông Sáu phải 
 ra đi. 0,5 điểm
 -> Đó không chỉ là cảnh ngộ éo le của riêng cha con ông Sáu 
 mà còn là sự thiệt thòi, mất mát của biết bao đồng bào miền 
 Nam trong cuộc kháng chiến đầy gian khổ của dân tộc.
 * Tình cha con sâu nặng, thiết tha:
 - Tình cảm của bé Thu với ba: Ban đầu, bé Thu ngờ vực, lảng 0,5 điểm
 tránh, lạnh nhạt, xa cách và có thái độ ngang ngạnh với ông 
 Sáu, phản ứng quyết liệt từ chối tình cảm của ba dành cho. 
 Đến khi được bà ngoại giải thích về vết thẹo trên mặt ông 
 Sáu – nguyên nhân khiến cô bé kiên quyết không chịu nhận 
 ba, Thu đã thay đổi: day dứt, ân hận, thương ba vô hạn, nhận 
 ba, tự hào về ba.
 - Tình cảm ông Sáu dành cho con: 0,5 điểm
 + Nôn nao, vui sướng khi về thăm nhà.
 + Ba ngày nghỉ phép không dám đi đâu, lúc nào cũng vỗ về 
 chăm sóc con, mong con gọi là ba.
 + Khi bị con từ chối, ông đau khổ, bất lực.
 + Xúc động, hạnh phúc khi con gọi ba
 + Ở chiến khu, ông dồn hết tình yêu con vào việc làm cây 
 lược ngà cho con.
 + Trước khi hi sinh, ông dồn hết sức lực còn lại để gửi người 
 bạn trao tận tay cây lược ngà cho con.
 2. Suy nghĩ về tình cảm gia đình trong cuộc sống ngày 
 nay: ( 2,0 điểm)
 - Đó là tình cảm tốt đẹp, thiêng liêng của mỗi con người, như 0,25 điểm
 tình cha con, mẹ con, tình anh em
 - Những biểu hiện của tình cảm gia đình: Tình cảm gia đình 0,5 điểm
 được thể hiện ở sự yêu thương, quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ 
 giữa các thành viên của gia đình. Tình cảm gia đình còn được 
 thể hiện ở ý thức trách nhiệm giữa mọi người trong gia đình. - Ý nghĩa của tình cảm gia đình: Tình cảm gia đình có ý 
nghĩa vô cùng lớn lao và con người không thể sống thiếu tình 0,5 điểm
cảm gia đình. Tình cảm gia đình tạo nên sức mạnh, nghị lực, 
niềm tin để con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Đó 
là một trong những giá trị nhân bản, nhân văn của mỗi con 
người và của cả nhân loại cần phải được giữ gìn, phát huy. 
Tình cảm gia đình tốt đẹp, bền vững cũng chính là gốc rễ để 
xây dựng xã hội lành mạnh, văn minh (Ví dụ: Trong truyện 
“Chiếc lược ngà”, tình cảm gia đình, tình cha con đã hòa 
quyện trong tình yêu quê hương, đất nước).
- Phê phán những kẻ sống vô ơn bạc nghĩa với cha mẹ, anh 0,25 điểm
em trong gia đình.
- Liên hệ bản thân: phải có suy nghĩ, việc làm thể hiện ý thức 0,5 điểm
trách nhiệm đối với gia đình ( trân trọng, yêu quý người thân, 
giữ gìn hạnh phúc gia đình)
 ---------------Hết---------------- PHẦN KÝ XÁC NHẬN:
 TÊN FILE ĐỀ THI: NGỮ VĂN – TS10 – 2018 – 2019 – ĐỊNH HÓA 2
 MÃ ĐỀ THI (DO SỞ GD&ĐT GHI):..
 TỔNG SỐ TRANG (ĐỀ THI VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM) LÀ: 4 TRANG.
 NGƯỜI RA ĐỀ THI NGƯỜI THẨM ĐỊNH XÁC NHẬN CỦA BGH
 VÀ PHẢN BIỆN
Đinh Thị Thanh Loan Trần Thị Hồng