Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn - Đề 2 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Cồn Thoi (Có đáp án)

 PHÒNG GDĐT KIM SƠN ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
TRƯỜNG THCS CỒN THOI NĂM HỌC 2018 – 2019
 MÔN: NGỮ VĂN
 Thời gian làm bài: 120 phút.
 (Đề gồm 8 câu trong 02 trang)
I. TRẮC NGHIỆM (2,0 điểm).
 Trong các câu hỏi sau, mỗi câu có 4 phương án trả lời A, B, C, D; trong đó chỉ có một 
phương án đúng. Hãy chọn phương án đúng viết vào tờ giấy làm bài. 
Câu 1: "Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài giao tiếp, tránh nói lạc đề” là định nghĩa cho 
phương châm hội thoại nào dưới đây?
 A. Phương châm về chất. B. Phương châm về lượng
 C. Phương châm quan hệ. D. Phương châm lịch sự.
Câu 2: Dòng nào sau đây không nêu đúng đặc điểm của thuật ngữ?
 A. Là từ ngữ biểu thị các khái niệm khoa học.
 B. Là từ ngữ có tính biểu cảm cao.
 C. Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm.
 D. Mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
 Câu 3: Dòng thơ nào mang nghĩa tường minh?
 A. Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương.
 B. Đêm nay rừng hoang sương muối.
 C. Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
 D. Một mùa xuân nho nhỏ/ lặng lẽ dâng cho đời.
Câu 4: Từ in đậm trong câu văn sau là thành phần gì?
“Ông Hai bật ngóc đầu dậy, giơ tay trỏ lên nhà trên, ông sít hai hàm răng lại mà nghiến:
- Im, khổ lắm! Nó mà nghe thấy lại không ra cái gì bây giờ.”
 A. Khởi ngữ. B. Biệt lập tình thái
 C. Biệt lập cảm thán. D. Biệt lập phụ chú
 II. TỰ LUẬN (8,0 điểm).
 Phần 1- Đọc hiểu (2,0 điểm).
Câu 1. Cho đoạn ngữ liệu sau:
 (1) Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra.(2) Chúng nó cũng là trẻ con 
làng Việt gian đấy ư ? (3) Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ? (4) Khốn nạn, 
bằng ấy tuổi đầu ...(5) Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên:
- (6) Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước 
để nhục nhã thế này.
 (Ngữ Văn 9 tập 1- Nhà xuất bản Giáo dục 2015)
1. Xác định những câu là lời độc thoại nội tâm trong đoạn văn trên. Những lời độc thoại nội 
tâm ấy thể hiện tâm trạng gì của nhân vật?
2. Hãy viết một đoạn văn giới thiệu về nhân vật “ông lão” trong tác phẩm được xác định ở câu 
hỏi 1 (viết không quá nửa trang giấy thi).
Phần 2- Tạo lập văn bản (6,0 điểm).
Câu 1. Nghị luận xã hội (2,0 điểm).
 Bàn về vai trò của tri thức, Lê nin cho rằng: ” Ai có tri thức thì người đó có được sức 
mạnh”. Còn quan điểm của em về vấn đề này như thế nào? ( Viết một văn bản nghị luận 
khoảng một trang giấy thi.
Câu 2. Nghị luận văn học (4,0 điểm).
 “Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá là khúc tráng ca, ca ngợi sự giàu đẹp của biển cả và tình yêu 
biển cả của những người ngư dân làng chài vùng biển Quảng Ninh”. 
Hãy phân tích đoạn thơ sau để làm sáng tỏ điều đó. 
 1 “Thuyền ta lái gió với buồm trăng
 Lướt giữa mây cao với biển bằng, 
 Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
 Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
 Cá nhụ, cá chim, cùng cá đé
 Cá song lấp lánh đuốc đen hồng, 
 Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe.
 Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
 Ta hát bài ca gọi cá vào 
 Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.
 Biển cho ta cá như lòng mẹ 
 Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
 (Huy Cận- Đoàn thuyền đánh cá)
 ------ HẾT ------
PHÒNG GDĐT KIM SƠN ĐÁP ÁN ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 1O 
TRƯỜNG THCS CỒN THOI THPT
 NĂM HỌC 2018 – 2019
 MÔN: NGỮ VĂN
 Thời gian làm bài: 120 phút.
 (Đáp án gồm 08 câu trong 02 trang)
I. TRẮC NGHIỆM (2,0 điểm).
 2 1. C
 2. B
 3. B
 4. D
II. TỰ LUẬN (8,0 điểm).
 Phần/ câu Đáp án Điểm
 Câu 1 - Độc thoại nội tâm: câu 2,3,4. 0,5
 (1điểm) - Thể hiện tâm trạng: nỗi đau đớn, xót xa của ông Hai, 
 0,5
 thương thân, thương con khi nghĩ đến những đứa con của 
 mình bị hắt hủi, xa lánh vì chúng là trẻ con của làng Chợ 
 Dầu (trong tình huống có tin làng Chợ Dầu theo giặc).
 Câu 2 Cần nêu các ý sau:
 (1 điểm) - Ông Hai – người nông dân quê ở làng Chợ Dầu - là người 
 0.25
 có tình yêu làng tha thiết, mãnh liệt.
 Phần + Ông luôn kể và khoe, tự hào về làng Chợ Dầu của mình. 
 I Đi sơ tán, ông nhớ không nguôi về làng mình, nhớ những 0.25
 ngày ở làng tích cực chuẩn bị kháng chiến: đào đường, đắp 
 ụ...
 + Nghe tin làng Chợ Dầu Việt gian theo Tây, ông choáng 
 váng, đau đớn, tủi nhục Ông đã trải qua những ngày căng 0.25
 thẳng, đấu tranh tư tưởng gay gắt giữa một bên là tình yêu 
 làng, một bên là lòng trung thành với cách mạng và kháng 
 chiến.
 - Khi tin được cải chính, ông vô cùng vui sướng, đi khoe về 
 làng - mặc dù nhà ông đã bị đốt nhẵn Tình yêu làng và yêu 
 nước trong ông đã hòa làm một. 0.25
 Ông Hai là hình ảnh tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam 
 trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
 Bài viết cần đảm bảo những ý cơ bản sau:
 - Câu nói của Lê nin hoàn toàn đúng với mọi thời đại. Tri 
 Phần Câu 1 thức là những kiến thức ta tích lũy được. Câu nói trên Lê nin 
 II (2 muốn khẳng định một điều là: Con người có được sức mạnh 0,25
 điểm) chính là nhờ có tri thức. Đây là một nhận định sâu sắc về vai 
 trò quan trọng của tri thức.
 - Vậy vì sao tri thức lại có vai trò quan trọng như vậy? Ta 
 thấy rằng câu nói của Lê nin xuất phát từ thực tế cuộc sống 0,5
 văn minh nhân loại. Tri thức nhân loại là kho tàng vô cùng 
 phong phú , khoa học kĩ thuật ngày càng phát triển. Nếu 
 không học tập, chúng ta sẽ bị lạc hậu , không bắt kịp nhịp độ 
 phát triển của thế giới. Người có tri thức sâu rộng có thể làm 
 được những công việc mà nhiều người khác không làm 
 được, người có tri thức có khả năng làm tốt công việc của 
 mình và giúp ích nhiều cho xã hội. 
 - Nhưng muốn có tri thức, có sức mạnh thì con người phải có 0,25
 cả những phẩm chất khác như tài , đức, nhân cách...
 - Có thể phê phán tư tưởng coi thường tri thức hoặc ỉ vào tài 
 sản của bố mẹ....mà không chịu học hỏi để có tri thức. 0,5
 3 - Tuổi trẻ của chúng ta cần phải có ý thức hơn nữa lời 
 khuyên của Lê nin . Ý thứ làm chủ tri thức để sau này xây 
 dựng quê hương đất nước. 0,5
 * Hình thức: 0,5
 - Bài viết có bố cục ba phần
 Câu 2 - Trình bày sạch đẹp, sai không quá 03 lỗi chính tả.
(4 điểm) * Nội dung: 
 a. Mở bài:
 Giới thiệu tác giả, tác phẩm và nội dung bài thơ, đoạn thơ. 0,5
 b. Thân bài:
 Cảm hứng bao trùm cả đoạn thơ là cảm hứng lãng mạn cách 
 mạng bay bổng diệu kỳ của nhà thơ Huy Cận trước vẻ đẹp 
 của cảnh đánh cá trên biển.
 * Khổ thứ nhất: 0,5
 - Hai câu thơ đầu đẹp như một bức tranh lồng lồng trời mây, 
 mênh mông biển cả. Bằng trí tưởng tượng phong phú nhà thơ 
 đã biến hình ảnh đoàn thuyền vốn nhỏ bé so với mặt biển 
 bao la bỗng trở nên kỳ vĩ, sánh ngang với thiên nhiên. 0,5
 - Học sinh chú ý phân tích các hình ảnh: Lái gió, buồm 
 trănglàm nổi bật hình ảnh những con người đang làm chủ 
 thiên nhiên, làm chủ biển khơi.
 - Hai câu cuối của khổ thơ:
 Bên cạnh cái ung dung, sảng khoái của người dân chài ta tự 0,5
 do ta vẫn cảm nhận được sự vất vả của họ. Họ cũng giống 
 như người chiến sĩ trên mặt trận lao động sản xuất.
 * Khổ thơ thứ hai:
 - Nghệ thuật: Liệt kê và điệp từ cá
 Tác dụng: Khắc hoạ rõ nét sự giàu có của biển cả
 - Nghệ thuật: Sử dụng hàng loạt các tính từ chỉ màu sắc: 
 Đen, hồng, vàngkết hợp từ láy lấp lánh, làm cho biển cả 
 đẹp lộng lẫy như bức tranh sơn mài.
 Cảm nhận tinh tế: Nghe thấy tiếng thở phập phồng của màn 
 đêm.
 Qua đó thấy được tài quan sát và tình yêu biển cả của nhà 0,25
 thơ.
 * Khổ thứ ba:
 - Cùng với chất lãng mạn bay bổng, người dân làng chài lại 
 lại cất lời hát gọi cá đồng thời thể hiện lòng biết ơn biển cả 0, 25
 quê hương.
 - Người dân chài gõ thuyền xua cá vào lưới nhưng không 
 không phải chỉ có con người mà còn có ánh trăng. Hiện thực 
 được trí tưởng tượng sáng tạo thành hình ảnh lạng mạn, giàu 
 chất thơ. Nhà thơ như hoà nhập vào công việc của những 
 người dân chài, hoà nhập vào biển cả thân yêu. 0, 25
 - Biển không chỉ giàu, đẹp mà còn đem hạnh phúc đến cho 
 con người, nuôi sống dân chài từ bao đời nay.
 - Nghệ thuật so sánh: Biển cho ta cá như lòng mẹ thể hiện 0, 25
 lòng biết ơn và tình yêu biển của những người dân chài.
 c. Kết bài: Khẳng định lại giá trị nghệ thuật và nội dung của 0, 5
 đoạn thơ.
 ------ HẾT ------
 4 TÊN FILE ĐỀ THI: NGỮ VĂN - TS10 - 2018-2019 - CON THOI 2 
 MÃ ĐỀ THI (DO SỞ GD&ĐT GHI):..
 TỔNG SỐ TRANG (ĐỀ THI VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM) LÀ: 5 TRANG.
NGƯỜI RA ĐỀ THI NGƯỜI THẨM ĐỊNH XÁC NHẬN CỦA BGH
 VÀ PHẢN BIỆN
TRẦN THỊ HẠNH PHẠM THỊ MAI ĐỖ VĂN THẮNG
 5