Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn Lớp 9 - Mã đề: V01.PG6 - Năm học 2015-2016 (Có đáp án)

MÃ KÍ HIỆU 
(PHẦN NÀY DO SỞ GD&ĐT GHI)
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9
Năm học: 2015-2016
Môn: Ngữ Văn
(Thời gian làm bài : 150 phút)
Câu 1( 2 điểm):
Phân tích nghệ thuật độc đáo của hai câu thơ sau:
“Cầm đồng xu lấm vị bùn
Như cầm lên cái run run phận người”
(Chợ cát- Bình Nguyên)
Câu 2( 6 điểm):
Người xưa có câu: “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” còn câu tục ngữ Việt Nam đã từng nhắc nhở : “Không thầy đố mày làm nên”.
Hãy viết bài văn khoảng hai trang giấy thi nêu suy nghĩ của em về những lời dạy trên?
Câu 3( 12 điểm): 
Truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng viết về tình cảm cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh?
	Bằng hiểu biết về đoạn trích truyện đã học trong chưong trình Ngữ văn lớp 9 tập 1, hãy làm sáng tỏ nhận định trên?
HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI THI HỌC SINH GIỎI
MÔN: NGỮ VĂN 9
NĂM HOC: 2015-2016
Câu 1 ( 2 điểm) :
Yêu cầu học sinh phải chỉ ra nghệ thuật so sánh trong hai câu thơ:
“Đồng xu lấm vị bùn”, “như cái run run phận người” 	(0.5 điểm)
- Học sinh phải phân tích tác dụng của nghệ thuật so sánh trong hai câu thơ độc đáo ở chỗ đã so sánh cái cụ thể, hữu tình là “đồng xu”- là thành quả lao động vất vả cực nhọc của người nông dân- với “cái run run phận người” là hình ảnh vô hình, trừu tượng, gợi số phận lam lũ, cực nhọc, mỏng manh của họ.	(1 điểm)
- Qua đó, thể hiện niềm cảm thương và sự thấu hiểu của nhà thơ với những con người lao động quê hương. 	(0.5 điểm)
Câu 2 ( 6 điểm): 
+ Yêu cầu về nội dung: Bài thơ phải đảm bảo các ý cơ bản sau:
Giải thích rõ nghĩa câu nói của Nho gia và câu tục ngữ của dân gian Việt Nam, từ đó khẳng định: đây là lời khuyên về đạo lý tôn sư trọng đạo, biết nhớ ơn công lao của thày giáo, cô giáo. 
Bàn bạc về tính đúng đắn, giá trị giáo dục to lớn của những lời dạy đó.
 Liên hệ với xã hội xưa và nay - mở rộng ra, đây là đạo lý về lòng biết ơn – 
phê phán những kẻ vô ơn bạc nghĩa, sống theo kiểu “khỏi vòng cong đuôi”, “khỏi rên quên thày”
+ Yêu cầu về hình thức: 
Bố cục ba phần như một bài văn nghị luận tư tưởng, đạo lý.
Ngôn ngữ diễn đạt chính xác, sinh động, đủ khoảng hai trang giấy thi.
+ Biểu điểm:
Điểm 5-> 6: Đủ các yêu cầu trên.
Điểm 3->4: Đủ yêu cầu nội dung ( hình thức) có thể mắc một vài khuyết điểm diễn đạt, chính tả.
Điểm 1->2: Thiếu ½ nội dung, bài viết còn sơ sài.
Điểm 0 : Không đảm bảo các yêu cầu trên hoặc lạc đề.
Câu 3 ( 12 điểm)
* Yêu cầu nội dung: Tuỳ theo cách trình bày của từng học sinh, miễn là đảm bảo các ý sau:
- Giải thích sơ lược tình cha con sâu nặng giữa ông Sáu và bé Thu trong hoàn cảnh chia cách, éo le của chiến tranh.
- Phân tích tình cảm yêu thương sâu nặng của hai cha con:
+ Ông Sáu: Trên đường về thăm nhà, khi ở chiến trường, nhớ thương con, làm cây lược cho con, trước khi hy sinh còn tìm lược trao cho bác Ba nhắn gửi thiết tha.
+ Bé Thu: Trước và sau khi nhận ra ông Sáu là cha đã có những hành động, cử chỉ, tâm trạng bộc lộ tình yêu nhớ cha tha thiết - đặc biệt trong buổi chia tay cha lên đường chiến đâu 
- Khẳng định: Đó là tình phụ tử thiêng liêng, bất diệt muôn đời mặc dù trải qua thử thách éo le của chiến tranh -> đó là vẻ đẹp nhân văn của tác phẩm.
*Yêu cầu hình thức: 
Đảm bảo đủ bố cục ba phần.
Trình bày mạch lạc lưu loát.
Chữ viết đẹp, sạch, rõ ràng.
* Biểu điểm:
Đảm bảo các yêu cầu trên : 12->11 điểm.
Đủ các yêu cầu trên : có thể mắc một vài lỗi diễn đạt : 10->9 điểm
Thiếu một số chi tiết nhỏ, diễn đạt chưa sâu sắc : 8->7 điểm
Thiếu ½ nội dung - diễn đạt chưa lưu loát : 6->5 điểm
Bài viết sơ sài, chưa sáng rõ luận điểm: 4-> 1 điểm
Lạc đề hoàn toàn : 0 điểm