Đề tập huấn Ngữ văn Lớp 9 - Sở giáo dục và đào tạo Hà Tĩnh (Có đáp án)

SẢN PHẨM TẬP HUẤN
- NHÓM SGD&ĐT HÀ TĨNH –
A. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN
 Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Chúng tôi ngồi trên đảo Sinh Tồn
Bóng đen sẫm như gốc cây khô cháy
Mắt đăm đăm nhìn về nơi ấy
Nơi cơn mưa thăm thẳm xa khơi
Ánh chớp xanh lấp loáng phía chân trời
Ôi ước gì được thấy mưa rơi
Mặt chúng tôi ngửa lên như đất
Những màu mây sẽ thôi không héo quắt
Đá san hô sẽ nảy cỏ xanh lên
Đảo xa khơi sẽ hóa đất liền
 (Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn, Trần Đăng Khoa, Bên cửa sổ máy bay, 
NXB Tác phẩm mới, 1985)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là gì?
Miêu tả
Biểu cảm
Tự sự
Nghị luận
Câu 2. Nối một phương án ở cột A với một phương án ở cột B để tạo nên những giải thích phù hợp về nghĩa của các từ láy:
Cột A
Cột B
1.Đăm đăm
Ánh sáng chập chờn khi có khi không
2.Thăm thẳm
Cách nhìn hết sức chăm chú, thường với vẻ say mê, tha thiết.
3.Lấp loáng
Rất sâu hay rất xa, nhìn đến hút tầm mắt, đến như không còn nhận thấy đâu là cùng là tận.
Có ánh sáng phản chiếu không liên tục, nhưng đều đặn, vẻ sinh động.
Câu 3. Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống () trong câu sau:
Đoạn trích đã sử dụng các biện pháp tu từ () và () để thể hiện cuộc sống gian lao của người lính biển và niềm khao khát cơn mưa trên đảo Sinh Tồn.
Câu 4. Những nhận xét sau nói về nội dung chính của đoạn trích. Điều đó đúng hay sai? Hãy khoanh tròn vào mỗi trường hợp.
Nhận xét
1
Thể hiện niềm khát khao cơn mưa của người lính biển trên đảo Sinh Tồn
Đ
S
2
Thể hiện tình yêu, sự gắn bó với biển đảo quê hương của người lính biển
Đ
S
3
Thể hiện sự cống hiến, hi sinh của tuổi trẻ trong công cuộc xây dựng CNXH ở miền Bắc
Đ
S
4
Thể hiện bản lĩnh của con người trước mọi thử thách, bão tố của cuộc đời
Đ
S
Câu 5. Qua đoạn trích, tác giả gửi đến người đọc, đặc biệt là thế hệ trẻ thông điệp sâu sắc gì?
Thông điệp về khát vọng sống
Thông điệp về tình yêu cuộc sống
Thông điệp về khát vọng dâng hiến cho cuộc đời.
Thông điệp về tình yêu và trách nhiệm bảo vệ, xây dựng biển đảo quê hương.
B. DẠNG CÂU HỎI TRẢ LỜI NGẮN:
Đọc đoạn trích và thực hiện các yêu cầu:
Thật khó để rao giảng sự tự hào dân tộc. Hầu như chúng ta có cảm xúc đó trong một hoàn cảnh cụ thể khi chúng ta đứng trước một biển người cùng hòa vang quốc ca hoặc khi chúng ta nghe một câu chuyện thành công của những nhân tài của đất nước hay chúng ta bất bình trước một vấn đề ảnh hưởng đến con người và quê hương mình. Nhưng hãy nói về một câu chuyện đơn giản hơn, ở lứa tuổi học sinh, chúng ta sẽ thể hiện sự tự hào đó như thế nào? Tự hào dân tộc không phải là việc chúng ta thuộc ca dao, tục ngữ, thơ văn lưu loát mà là có sự cảm nhận về vẻ đẹp của văn hóa dân tộc và mang trong mình tâm thế chia sẻ, quảng bá những vẻ đẹp truyền thống của đất nước ra thế giới. Tự hào dân tộc không phải là việc chúng ta thuộc lòng những tình tiết lịch sử nước nhà mà là tôn trọng các nền văn hóa, các quốc gia khác nhau và biết hành động vì vị thế của đất nước. Tự hào dân tộc không phải là việc vỗ ngực xưng tên, xem nhẹ các nền văn hóa khác mà là thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế. 
 (Trích Thư gửi học sinh nhân dịp tựu trường năm học 2016 - 2017 của ông Marcel Van Miert, Chủ tịch điều hành hệ thống Trường Quốc tế Việt - Úc (VAS) tại Hà Nội, dẫn theo https://tuoitre.vn/, ngày 31/08/2016)
Câu 1. Đoạn trích đề cập đến vấn đề gì?
Câu 2. Theo tác giả, sự tự hào dân tộc ở lứa tuổi học sinh nên được thể hiện như thế nào?
Câu 3. Theo em, tại sao tác giả lại nói “Thật khó để rao giảng sự tự hào dân tộc”?
Câu 4. Em có đồng ý với quan điểm dưới đây của tác giả không? Vì sao?
Tự hào dân tộc không phải là việc vỗ ngực xưng tên, xem nhẹ các nền văn hóa khác mà là thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế.
Câu 5. Em sẽ làm gì để thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế hiện nay? 
HƯỚNG DẪN CHẤM
Câu
Yêu cầu
Điểm
1.
Đoạn trích đề cập đến sự tự hào dân tộc.
0.5
2.
Sự tự hào dân tộc ở lứa tuổi học sinh được thể hiện ở những khía cạnh:
- Có sự cảm nhận về vẻ đẹp của văn hóa dân tộc và mang trong mình tâm thế chia sẻ, quảng bá những vẻ đẹp truyền thống của đất nước ra thế giới. 
- Tôn trọng các nền văn hóa, các quốc gia khác nhau và biết hành động vì vị thế của đất nước. 
- Thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế. 
1.0
3.
HS giải thích được lý do người viết cho rằng “Thật khó để rao giảng sự tự hào dân tộc” một cách đầy đủ, hợp lý, thuyết phục. HS đề cập được các ý: sự tự hào dân tộc không cần thể hiện ồn ào, khuếch trương mà cần có chiều sâu trong tình cảm, trong tâm hồn, trong hành động cụ thể của mỗi người; sự tự hào dân tộc phải được bộc lộ qua chiều sâu nhận thức, văn hóa, qua tình yêu, niềm tin vào sức sống của đất nước
1.0
HS chỉ giải thích được một số ý, chưa thật đầy đủ, sâu sắc
0.5
HS chỉ trả lời chung chung, mơ hồ, chưa chính xác, chưa đưa ra lý do cụ thể hoặc không trả lời.
0.0
4.
- Đồng ý với quan điểm của tác giả.
- Vì thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh hòa nhập quốc tế là rất cần thiết. Đó chính là biểu hiện của sự hòa nhập mà không hòa tan, khẳng định được cái riêng, cái độc đáo của bản sắc dân tộc trong cái chung của thế giới.
0.5
1.0
5.
HS đưa ra được những suy nghĩ, hành động, việc làm cụ thể để thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế hiện nay như: bảo tồn các di sản, giá trị văn hóa truyền thống; học hỏi vẻ đẹp của các nền văn hóa khác để làm giàu cho văn hóa dân tộc; có trách nhiệm xây dựng quê hương đất nước; có khát vọng sống, lý tưởng sống cao đẹp;
1.0
HS đưa ra được một số biểu hiện cụ thể để thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế hiện nay nhưng chưa đầy đủ
0.5
HS chưa đưa ra được những hành động, việc làm cụ thể; trả lời chung chung, mơ hồ, không đáp ứng được yêu cầu của câu hỏi.
0.0