Câu hỏi ôn tập văn bản "Chiếc lược ngà"

Câu 1: Người kể chuyện trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” là ai? Vì sao tác giả lại chọn vai kể đó cho tác phẩm?

Gợi ý:

- Người kể truyện trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” là ông Ba, bạn thân của ông Sáu – một trong hai nhân vật chính của tác phẩm.

- Việc chọn ông Ba là người kể chuyện cũng góp phần làm nên thành công của tác phẩm: Ông Ba là bạn thân thiết của ông Sáu, hiểu ông Sáu nên chuyện đáng tin hơn. Ông cũng là người chứng kiến những việc xảy ra với cha con họ, đồng cảm, chia sẻ vui buồn của cha con bạn. Giữ vai trò kể chuyện, ông Ba chủ động nhịp kể theo cảm xúc và dẫn dắt sự tiếp nhận của người đọc. Những cảm xúc, suy nghĩ của ông Ba trong vai trò người kể chuyện còn giúp người đọc hiểu nhân vật và ý nghĩa tư tưởng của tác phẩm được bộc lộ rõ hơn.

Câu 2:

Trong tác phẩm “ Chiếc lược ngà” ghi lại cảnh chia tay của cha con nhà ông Sáu, nhà văn Nguyễn Quang Sáng viết:

“ Nhìn cảnh ấy, bà con xung quanh có người không cầm nổi nước mắt, còn tôi bỗng thấy khó thở như có bàn tay ai nắm chặt lấy trái tim tôi.”

a. Vì sao chứng kiến giây phút này, bà con xung quanh và nhân vật tôi có cảm xúc như vậy?

b. Người kể chuyện ở đây là ai? Cách chọn vai kể ấy góp phần như thế nào để tạo lên sự thành công của ״ Chiếc lược ngà ״ ?

Gợi ý:

a. Chứng kiến giây phút chia tay, bà con xung quanh và nhân vật tôi có cảm xúc như vậy vì:

- Hiểu hoàn cảnh trớ trêu, éo le và sự hi sinh mà ông Sáu phải chịu đựng.

- Xúc động trước tình cảm sâu nặng, trọn vẹn trong cha con ông Sáu và phần nào cả sự ân hận của bé Thu.

b. Người kể chuyện là ông Ba, người bạn chiến đấu thân thiết của ông Sáu, tác dụng của việc chọn vai kể:

- Làm cho câu chuyện trở nên khách quan, người kể có thể đồng cảm với nhân vật.

- Chủ động điều chỉnh nhịp kể và xen vào những suy nghĩ , bình luận.

- Các chi tiết, sự việc khác nhau được bộc lộ rõ, làm truyện thêm sức hấp dẫn.

 

docx 14 trang cucpham 01/08/2022 6760
Bạn đang xem tài liệu "Câu hỏi ôn tập văn bản "Chiếc lược ngà"", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Câu hỏi ôn tập văn bản "Chiếc lược ngà"

Câu hỏi ôn tập văn bản "Chiếc lược ngà"
CÂU HỎI THÔNG HIỂU
VĂN BẢN “CHIẾC LƯỢC NGÀ” 
Câu 1: Người kể chuyện trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” là ai? Vì sao tác giả lại chọn vai kể đó cho tác phẩm?
Gợi ý:
- Người kể truyện trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” là ông Ba, bạn thân của ông Sáu – một trong hai nhân vật chính của tác phẩm.
- Việc chọn ông Ba là người kể chuyện cũng góp phần làm nên thành công của tác phẩm: Ông Ba là bạn thân thiết của ông Sáu, hiểu ông Sáu nên chuyện đáng tin hơn. Ông cũng là người chứng kiến những việc xảy ra với cha con họ, đồng cảm, chia sẻ vui buồn của cha con bạn. Giữ vai trò kể chuyện, ông Ba chủ động nhịp kể theo cảm xúc và dẫn dắt sự tiếp nhận của người đọc. Những cảm xúc, suy nghĩ của ông Ba trong vai trò người kể chuyện còn giúp người đọc hiểu nhân vật và ý nghĩa tư tưởng của tác phẩm được bộc lộ rõ hơn.
Câu 2:
Trong tác phẩm “ Chiếc lược ngà” ghi lại cảnh chia tay của cha con nhà ông Sáu, nhà văn Nguyễn Quang Sáng viết:
“ Nhìn cảnh ấy, bà con xung quanh có người không cầm nổi nước mắt, còn tôi bỗng thấy khó thở như có bàn tay ai nắm chặt lấy trái tim tôi.”
Vì sao chứng kiến giây phút này, bà con xung quanh và nhân vật tôi có cảm xúc như vậy?
Người kể chuyện ở đây là ai? Cách chọn vai kể ấy góp phần như thế nào để tạo lên sự thành công của ״ Chiếc lược ngà ״ ?
Gợi ý:
Chứng kiến giây phút chia tay, bà con xung quanh và nhân vật tôi có cảm xúc như vậy vì:
-	Hiểu hoàn cảnh trớ trêu, éo le và sự hi sinh mà ông Sáu phải chịu đựng.
-	Xúc động trước tình cảm sâu nặng, trọn vẹn trong cha con ông Sáu và phần nào cả sự ân hận của bé Thu.
Người kể chuyện là ông Ba, người bạn chiến đấu thân thiết của ông Sáu, tác dụng của việc chọn vai kể:
- 	Làm cho câu chuyện trở nên khách quan, người kể có thể đồng cảm với nhân vật.
- 	Chủ động điều chỉnh nhịp kể và xen vào những suy nghĩ , bình luận.
-	Các chi tiết, sự việc khác nhau được bộc lộ rõ, làm truyện thêm sức hấp dẫn.
Câu 3:
 Đọc kĩ đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:
 “ Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh. Những đêm nhớ con, anh ít nhớ đến nỗi hối hận đánh con, nhớ con, anh lấy cây lược ra ngắm nghía rồi mài lên tóc cho thêm bóng mượt, thêm mượt. Có cây lược, anh càng mong gặp lại con. Nhưng rồi một chuyện không may xảy ra. Một ngày cuối năm năm mươi tám – năm đó ta chưa võ trang – trong một trận càn lớn của quân Mĩ – ngụy, anh Sáu bị hi sinh. Anh bị viên đạn của máy bay Mĩ bắn vào ngực. Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu. Tôi không đủ lời lẽ để tả lại cái nhìn ấy, chỉ biết rằng, cho đến bây giờ, thỉnh thoảng tôi cứ nhớ lại đôi mắt của anh.
 - Tôi sẽ mang về trao tận tay cho cháu.
Tôi cúi xuống gần anh và khẽ nói. Đến lúc ấy, anh mới nhắm mắt đi xuôi.”
Đoạn văn trên là lời kể của nhân vật nào? Ngôi kể đó có tác dụng gì?
Vì sao tác giả viết “Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh.”?
c. Lời kể đó gợi cho em những suy nghĩ gì về tình cảm gia đình trong chiến tranh?
Gợi ý:
Ngôi kể thứ nhất – nhân vật bác Ba - người bạn chiến đấu thân thiết của ông Sáu, cũng là người được chứng kiến toàn bộ câu chuyện.
 - Tác dụng: làm cho câu chuyện trở nên khách quan, đáng tin cậy, mạch kể diễn ra tự nhiên, gợi cảm giác chân thực, gần gũi. Người kể hoàn toàn chủ động dẫn dắt nội dung câu chuyện theo dòng cảm xúc của mình. Khi cần, người kể có thể bày tỏ suy nghĩ và bình luận.
b. Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh vì:
- Cây lược giúp anh hoàn thành ước mơ, lời hứa với con gái.
- Cây lược là món quà giúp anh vơi đi nỗi ân hận vì đã trót đánh con.
- Cây lược là kết tinh tình yêu thương, nỗi nhớ của anh dành cho con.
c.Cần nêu được các ý cơ bản sau:
 - Những mất mát, hi sinh trong hoàn cảnh chiến tranh: xa cách, chia li; thậm chí cha con không còn được gặp nhauĐó là những nỗi đau, những mất mát lớn, không gì bù đắp được
 - Tình cảm gia đình bền chặt, thiêng liêng tồn tại bất chấp mọi khoảng cách, vượt lên thực tại gian khổ, khốc liệt; bất chấp cả cái chết. Tình cảm ấy là cội nguồn làm nên sức mạnh của con người Việt nam
Câu 4: 
 Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi nêu ở dưới:
 “ Con bé hét lên, hai tay nó siết chặt lấy cổ, chắc nó nghĩ hai tay không thể giữ được ba nó, nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó, và đôi vai nhỏ bé của nó run run.”
Tại sao bé Thu lại có hành động quyết liệt đến như vậy?
Gợi ý: Bé Thu có hành động quyết liệt đến như vậy vì:
- Tình yêu cha trỗi dậy trong lòng Thu khi biết đó chính là cha mình.
 - Yêu ba, không muốn ba rời xa nó
Câu 5:
 Truyện “ Chiếc lược ngà” xoay quanh một kỉ vật đơn sơ mà vô giá nối hai cuộc gặp gỡ với ba con người. Nhưng vang vọng suốt cả câu chuyện, suốt những quãng đời, suốt những cuộc đời ấy chỉ có một tiếng kêu, một tiếng kêu bình dị mà thiêng liêng bậc nhất của cõi đời này, ấy là tiếng!
 Tiếng kêu bình dị mà thiêng liêng bậc nhất trong “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng được nhắc đến trong đoạn trích trên là gì? Tiếng kêu ấy thể hiện tâm trạng gì của nhân vật?
Gợi ý: - Tiếng kêu bình dị mà thiêng liêng: “ba”.
 -> Tiếng “ba” thể hiện: 
 + Lòng thương yêu của một người cha đối với con và niềm khao khát được nghe con gọi tiếng “ ba” 
 + Là tiếng gọi thiêng liêng thể hiện lòng yêu thương, mong mỏi của người con đối với cha. 
Câu 6: Nêu ý nghĩa của hình ảnh chiếc lược ngà trong truyện.
 Gợi ý:
 Chiếc lược là một vật dụng tầm thường, giản dị dùng để chải tóc cho con gái.Tuy anh Sáu đã ra đi mãi mãi nhưng kỉ vật của anh dành cho con gái là chiếc lược được làm bằng ngà voi thì còn mãi với thời gian, nó là gạch nối giữa cái mất mát và cái tồn tại. Chiếc lược ngà là kết tinh của tình phụ tử mộc mạc, đơn sơ mà đằm thắm, kì diệu, là kỉ vật hiện hữu của tình cha con bất tử giữa anh Sáu và bé Thu, là minh chứng của lòng yêu thương vô bờ bến của ông Sáu đối với con, là nhân chứng, là nỗi đau của sự mất mát và đau thương trong chiến tranh.
Câu 7: Cho đoạn văn sau:
 “ Vừa lúc ấy, tôi đã đến gần anh. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh. Anh vừa bước, vừa khom người đưa tay đón chờ con. Nghe gọi, con bé giật mình tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động. Mỗi lần bị xúc động, vết thẹo dài bên má anh lại đỏ ửng lên, giần giật, trông rất dễ sợ. Với vẻ mặt xúc động ấy và hai tay vẫn đưa về phía trước, anh chầm chậm bước tới, giọng lặp bặp run run:
- Ba đây con!
- Ba đây con!
 Con bé thấy lạ quá, nó chớp mắt nhìn tôi như muốn hỏi đó là ai, mặt nó bỗng tái đi, rồi vụt chạy và kêu thét lên: “Má! Má!”. Còn anh, anh đứng sững lại đó, nhìn theo con, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại trông thật đáng thương và hai tay buông xuống như bị gãy”.
 (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
Tại sao, khi nghe ông Sáu gọi, “con bé giật mình tròn mắt nhìn”?
Chi tiết “vết thẹo” có ý nghĩa gì trong truyện? Em đã gặp một chi tiết cũng có ý nghĩa tương tự chi tiết “ vết thẹo”, đó là chi tiết nào? Cho biết tên tác phẩm có chi tiết đó?
Gợi ý:
a.. - Khi nghe ông Sáu gọi, “con bé giật mình tròn mắt nhìn”, vì:
	+ Ông Sáu đi kháng chiến khi bé Thu chưa đầy một tuổi
 + Sau 7, 8 năm trở về, trên khuôn mặt ông có một vết thẹo khiến ông không giống người ba chụp ảnh cùng má nên nó không nhậ ra ba
b. Chi tiết “vết thẹo” có ý nghĩa thắt nút và mở nút cho truyện:
 + Thắt nút: vì vết thẹo trên khuôn mặt ông Sáu mà bé Thu xa lánh ba.
 + Mở nút: được bà ngoại giải thích, em đã hiểu ra và nhận ba
- Một chi tiết cũng có ý nghĩa tương tự chi tiết “ vết thẹo”, đó là chi tiết “cái bóng” 
 Trong tác phẩm “ Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ.
Câu 8: Đọc đoạn trích sau: 
“Nghe mẹ nó bảo gọi ba vào ăn cơm thì nó bảo lại:
- Thì má cứ kêu đi.
Mẹ nó đâm nổi giận, quơ đũa bếp dọa đánh, nó phải gọi nhưng lại nói trống:
- Vô ăn cơm!
Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi “Ba vô ăn cơm”. Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra:
- Cơm chín rồi!
- Anh cũng không quay lại. Con bé bực quá, quay lại mẹ và bảo:
- Con kêu rồi mà người ta không nghe”. 
a. Đoạn truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Ai là người kể?
-Vì sao anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi “Ba vô ăn cơm”?
b. Con bé trong đoạn truyện đã vi phạm phương châm hội thoại nào? Vì sao có sự vi phạm đó?
c.Tình huống nào đã bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con của ông Sáu và bé Thu trong truyện “ Chiếc lược ngà” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng?
Gợi ý:
a. Đoạn truyện kể theo ngôi thứ ba. 
- Người kể chuyện là ông Ba.
- Ông Sáu ngồi im, giả vờ không nghe con bé gọi vì ông muốn chờ đợi con bé sẽ dùng tiếng “ba” để gọi ông.
b. Con bé nói trổng như vậy là đã vi phạm phương châm lịch sự. Nó cố tình vi phạm như vậy vì không muốn dùng từ “ba” để gọi ông Sáu.
c. Tình huống bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con: xoay quanh 2 tình huống :
 . TH1: cuộc gặp gỡ của 2 cha con sau 8 năm xa cách nhưng bé Thu không nhận cha, đến lúc em nhận ra thì ông Sáu phải trở lại căn cứ: bộc lộ sâu sắc tình yêu ba mãnh liệt của bé Thu.
 . TH2: Ở khu căn cứ, ông Sáu dồn hết tình yêuthương con vào việc làm cây lược để tặng con, nhưng chưa kịp trao cho con ông đã hi sinh:bộc lộ sâu sắctình yêu thương con của người cha 
 Tình huống truyện mang tính kịch, chứa đựng yếutố bất ngờ làm n/v có chiều sâu tâm trạng, bộc lộ sâu sắc tình cha con sâu nặng.
Câu 9: Cho đoạn trích:
“ Trong bữa cơm đó, anh Sáu gắp một cái trứng cá to vàng để vào cái chén nó. Nó liền lấy đũa xoi vào chén, để đó rồi bất thần hất cái trứng ra, cơm văng tung tóe cả mâm. Giận quá và không kịp suy nghĩ, anh vung tay đánh vào mông nó và hét lên:
 - Sao mày cứng đầu quá vậy, hả?
 Tôi tưởng con bé lăn ra khóc, sẽ giãy, sẽ đạp đổ cả mâm cơm, hoặc sẽ chạy vụt đi. Nhưng không, nó ngồi im, đầu cúi gằm xuống. Nghĩ thế nào nó cầm đũa, gắp lại cái trứng cá để vào chén, rồi lặn ... câu hỏi :
“ ... Tôi hãy còn nhớ buổi chiều hôm đó - buổi chiều sau một ngày mưa rừng , giọt mưa còn đọng trên lá rừng sáng lấp lánh. Đang ngồi làm việc dưới tấm ni lông nóc , tôi bỗng nghe tiếng kêu . Từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu , anh hớt hải chạy về , tay cầm khúc ngà đưa lên khoe với tôi . Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được nhận quà .
 Sau đó anh lấy vỏ đạn hai mươi li của Mĩ, đập mỏng làm thành một cây cưa nhỏ, cưa khúc ngà thành từng miếng nhỏ. Những lúc rỗi, anh cưa từng miếng răng lược, thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc. Chẳng hiểu sao tôi thích ngồi nhìn anh làm và cảm thấy vui vui khi bụi ngà rơi mỗi lúc một nhiều . Một ngày anh cưa một vài răng . Không bao lâu sau , cây lược được hoàn thành . Cây lược dài độ hơn một tấc , bề ngang độ ba phân rưỡi , cây lược cho con gái , cây lược dùng để chải tóc dài , cây lược chỉ có một hàng răng thưa . Trên sống lược khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét: “Yêu nhớ tặng Thu con của ba. Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh. Những đêm nhớ con, anh ít nhớ đến nỗi hối hận đánh con, anh lấy cây lược ra ngắm nghía rồi mài lên mái tóc cho cây lược thêm bóng, thêm mượt. Có cây lược anh càng mong gặp lại con”
 ( Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng)
a. Phần trích trên được kể theo lời của nhân vật nào? Việc lựa chọn nhân vật kể như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung ?
b. Chiếclược ngà là một vật kỉ niệm, lại là tên nhan đề tác phẩm. Vậy em hiểu gì về ý nghĩa hình ảnh này?Nó có liên quan gì đến chủ đề văn bản?
c.Vì sao hình ảnh Chiếc lược ngà trong tác phẩm cùng tên của Nguyễn Quang sáng lại trở thành một kỷ vật thiêng liêng.
Gợi ý:
a . Phần trích trên được kể theo lời của nhân vật Bác Ba - Người bạn thân thiết của ông Sáu
- Việc lựa chọn nhân vật kể như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung:
+ Câu chuyện trở nên đáng tin cậy, xác thực, khách quan.
+Bày tỏ sự đồng cảm, chia sẻ với các nhân vật. Đồng thời qua những ý nghĩ, cảm xúc nhân vật kể chuyện, các chi tiết, sự việc và nhân vật khác trong truyện bộc lộ rõ hơn, ý nghĩa tư tưởng của truyện thêm sức thuyết phục.
+ Người kể chuyện lại hoàn toàn chủ động điều khiển nhịp kể theo trạng thái cảm xúc của mình, chủ động xen vào những ý kiến bình luận, suy nghĩ để dẫn dắt sự tiếp nhận của người đọc, người nghe.
b.Chiếc lược ngà là một vật kỉ niệm, lại là tên nhan đề tác phẩm. Ý nghĩa của hình ảnh này:
- Chiếc lược là một vật dụng tầm thường, giản dị dùng để chải tóc cho con gái.Tuy anh Sáu đã ra đi mãi mãi nhưng kỉ vật của anh dành cho con gái là chiếc lược được làm bằng ngà voi thì còn mãi với thời gian, nó là gạch nối giữa cái mất mát và cái tồn tại. 
 - Chiếc lược ngà là kết tinh của tình phụ tử mộc mạc, đơn sơ mà đằm thắm, kì diệu, là kỉ vật hiện hữu của tình cha con bất tử giữa anh Sáu và bé Thu, là minh chứng của lòng yêu thương vô bờ bến của ông Sáu đối với con, là nhân chứng, là nỗi đau của sự mất mát và đau thương trong chiến tranh.
-> Như vậy hình ảnh này góp phần thể hiện chủ đề tác phẩm: diễn tả một cách cảm động tình cha con thắm thiết, sâu nặng của cha con ông Sáu trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
c. Hình ảnh Chiếc lược ngà trong tác phẩm cùng tên của Nguyễn Quang sáng lại trở thành một kỷ vật thiêng liêngvì: 
- Nó là tình yêu thương con sâu lặng của anh Sáu. Ở chiến trường, anh cưa từng chiếc răng lược tỉ mỉ thận trọng cố công như người thợ bạc, gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét " Yêu nhớ tặng Thu con của ba",nơi rừng sâu nỗi nhớ ấy dồn cả vào công việc ấy, nâng niu ngắm nghía nó, chưa chải được cho con nhưng như đã gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh. 
- Nó là biểu tượng của tình yêu thương con, săn sóc của người cha dành cho con gái, không ai hiểu nhau bằng tình đồng đội và rồi người trao lược không phải là cha mà coi như là cha thật vậy .
- Chiếc lược ngà đã đạt giá trị sâu sắc cả về nội dung và hình thức, sẽ còn gây được xúc động cho cả mọi chúng ta.
Câu 11. Cho đoạn văn sau: 
“ Đến lúc được về, cái tình người cha cứ nôn nao trong người anh. Xuồng vào bến, thấy một đứa bé độ tám tuổi tóc cắt ngang vai, mặc quần đen, áo bong đỏ đang chơi nhà chòi dưới bóng cây xoài trước sân nhà, đoán biết là con, không thể chờ xuồng cặp lại bến, anh nhún chân nhảy thót lên, xô chiếc xuồng tạt ra xa, khiến tôi bị chới với. Anh bước vội vàng với những bước dài, rồi dừng lại kêu to:
- Thu! Con.”
a. Nội dung chính của đoạn văn trên là gì?
b. Đoạn văn trên được kể bằng ngôi thứ mấy? Tác dụng của ngôi kể đó.
c. Tại sao anh Sáu lại “không thể chờ xuồng cặp lại bến, anh nhún chân nhảy thót lên”? Qua hành động đó em có nhận xét gì về nhân vật anh Sáu?
Gợiý:
a) Nội dung chính của đoạn văn : Nỗi nhớ mong, niềm khao khát được gặp lại con sau 8 năm xa cách của anh Sáu.
b) Đoạn văn được kể bằng ngôi thứ 3 qua lời của bác Ba- đồng đội của anh Sáu
Tác dụng : 
- Tạo sự khách quan
- Miêu tả chính xác nhất nỗi nhớ mong, niềm khao khát được gạp lại con của anh Sáu.
c) - Anh Sáu“không thể chờ xuồng cặp lại bến, anh nhún chân nhảy thót lên” bởi vì:
+ Anh đã xa con gần 8 năm, anh luôn yêu và mong nhớ con mình.
+ Khi gặp lại con, anh quá mong chờ và xúc động đến không thể kìm nén, chỉ mong thật nhanh được ôm con vào lòng.
- Qua hành động đó ta thấy anh Sáu là người cha yêu thương con, luôn mong được gặp lại con.
Câu 12: Cho đoạn văn sau:
“ Vừa lúc ấy, tôi đã đến gần anh. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh. Anh vừa bước, vừa khom người đưa tay đón chờ con. Nghe gọi, con bé giật mình tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động. Mỗi lần bị xúc động, vết thẹo dài bên má anh lại đỏ ửng lên, giần giật, trông rất dễ sợ. Với vẻ mặt xúc động ấy và hai tay vẫn đưa về phía trước, anh chầm chậm bước tới, giọng lặp bặp run run:
- Ba đây con!
- Ba đây con!
Con bé thấy lạ quá, nó chớp chớp mắt nhìn tôi như muốn hỏi đó là ai, mặt nó bỗng tái đi, rồ vụt chạy và kêu thét lên : “ Má! Má!”. Còn anh, anh đứng sững lại đó, nhìn theo con, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại thật đáng thương và hai tay buông xuống như người bị gãy.”
a. Tại sao khi nghe ông Sáu gọi, con bé lại tái mặt và thét lên “ Má!Má!”?
b. Chi tiết “ vết thẹo” có ý nghĩa gì trong truyện? Em đã gặp một chi tiết có ý nghĩa tương tự như chi tiết “ vết thẹo”, đó là chi tiết nào? Cho biết tên tác phẩm có chi tiết đó.
c. Xác định biện pháp tu từ trong câu sau và cho biết tác dụng của biện pháp tu từ ấy:
“Còn anh, anh đứng sững lại đó, nhìn theo con, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại thật đáng thương và hai tay buông xuống như người bị gãy.”
Gợiý:
Khi nghe ông Sáu gọi, con bé lại tái mặt và thét lên “ Má!Má!” bởi vì:
+ Con bé chưa bao giờ được gặp ba của mình. Nó chỉ biết ba qua tấm ảnh ba chụp chung với má.
+ Anh Sáu có vết thẹo đáng sợ trên khuôn mặt, khác với người ba trogn bức hình mà bé Thu thường thấy.
+ Bé Thu thét lên vì nhìn vết thẹo đáng sợ và cũng vì không tin người trước mặt là ba của mình.
b. Chi tiết “ vết thẹo” có ý nghĩa thắt nút và mở nút cho truyện:
+ Thắt nút: vì vết thẹo trên mặt mà bé Thu xa lánh ba.
+ Mở nút: được bà ngoại giải thích, em đã hiểu ra và nhận ra ba.
Một chi tiết cũng có ý nghĩa tương tự như chi tiết “ vết thẹo” là chi tiết “ cái bóng” trong “ Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ.
c. Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn là biện pháp so sánh: “hai tay buông xuống như người bị gãy”
- Tác dụng: cho thấy nỗi đau đớn, thất vọng của anh Sáu khi bé Thu không nhận ra mình là ba của nó.
Câu 13: 
Cho đoạn văn sau: “ Con bé hét lên, hai tay nó siết chặt lấy cổ, chắc nó nghĩ hai tay không thể giữ được ba nó, nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó, và đôi vai của nó run run.”
a. Tại sao bé Thu lại có hành động quyết liệt đến vậy?
b. Khi mới gặp ba, bé Thu đã “ thét” lên, khi nhận ra ba, bé Thu cũng “ hét lên”. Tiếng thét và tiếng hét này có giống nhau không? Tại sao?
Gợiý:
a. Bé thu có hành động quyết liệt như vậy vì:
- Bé Thu đã biết đó là cha, tình yêu cha trỗi dậy mãnh liệt.
- Vì Thu biết ba sắp đi xa, nó không muốn rời xa ba nó.
b. Tiếng thét và tiếng hét này không giống nhau:
+ Tiếng thét khi mới gặp ba thể hiện sự sợ hãi, xa lạ, không chấp nhận người đàn ông có vết thẹo gớm ghiếc kia là ba.
+ Tiếng hét khi nhận ra ba của bé Thu là âm thanh vỡ òa của tình cảm được dồn nén. Tiếng gọi “ ba” thể hiện tình yêu thương mãnh liệt của bé Thu dành cho ba mình
+ Tiếng thét ban đầu khiến người cha đau đớn, thất vọng còn tiếng hét khi nhận ba khiến người ba hạnh phúc và vô cùng xúc động.
Câu 14 : Dưới đây là trích đoạn trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” (Nguyễn Quang Sáng):
"Trong bữa cơm đó, anh Sáu gắp một cái trứng cá to vàng để vào chén của nó. Nó liền lấy đũa xoi vào chén, để đó rồi thất thần hất cái trắng ra cơm văng tung tóe cả mâm. Giận quá và không kịp suy nghĩ anh vung tay đánh vào mông nó và hét lên:
- Sao mày cứng đầu quá vậy hả?"
(Trích Ngữ văn 9, Tập 1, NXB Giáo dục 2013)
Những biểu hiện của nhân vật bé Thu ở trên nói lên thái độ gì và qua đó bộc lộ tình cảm như thế nào đối với nhân vật ông Sáu? 
Lời kể in nghiêng trong đoạn trích trên giúp em nhận biết mục đích nói ở câu văn có hình thức nghi vấn sau đó là gì?
Gợi ý:
Những biểu hiện của nhân vật bé Thu ở trên nói lên thái độ cương quyết không nhận ông Sáu là ba, không nhận sự chăm sóc và yêu thương của ông Sáu đối với nó. Vì đến lúc đó dù mẹ của bé Thu đã nói, bé Thu vẫn không tin ông Sáu là ba thật của nó vì trên khuôn mặt ông có vết thẹo không giống với chân dung ông trong tấm ảnh mà bé Thu biết.
 b. Câu văn in nghiêng trong đoạn trích giúp người đọc nhận biết được câu văn có hình thức nghi vấn ở sau đó không phải là một câu dùng với mục đích hỏi vốn có của kiểu câu nghi vấn mà mục đích nói thật sự của câu đó là biểu thị cảm xúc của anh Sáu đối với thái độ của bé Thu. Giận quá và không kịp suy nghĩ nên hành động của anh Sáu lúc đó không đúng với bản chất của mình : vung tay đánh vào mông nó và hét lên.

File đính kèm:

  • docxcau_hoi_on_tap_van_ban_chiec_luoc_nga.docx