Bài thu hoạch cuối khóa Lớp THCS hạng 1 năm 2018

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI : 
Trong cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân, bậc trung học cơ sở chiếm giữ một vị trí quan trọng, là bậc học thuộc giai đoạn giáo dục cơ bản , là cầu nối từ giai đoạn giáo dục cơ bản sang giáo dục định hướng nghề nghiệp. 
Là một giáo viên trung học cơ sở, bản thân tôi luôn hiểu rằng lứa tuổi học sinh trung học cơ sở là thời kỳ từ 11 đến 15 tuổi, có vị trí đặc biệt trong sự phát triển con người, là độ tuổi có sự phát triển mạnh mẽ nhưng thiếu cân đối cả thể chất lẫn tinh thần! Các em đang ở tuổi dậy thì, tách dần thời thơ ấu sang giai đoạn phát triển cao hơn thành người trưởng thành, là bước chuyển về mọi mặt thể chất, trí tuệ, tình cảm, đạo đức...
Hoạt động dạy học và giáo dục, bên cạnh thực hiện nhiệm vụ của giai đoạn giáo dục cơ bản, chăm lo phát triển tiềm năng cá nhân đối với mối học sinh trung học cơ sở trong một môi trường giáo dục lành mạnh, phù hợp có ý nghĩa quyết định sự thành công của các em trong tương lai.
Ngoài nhiệm vụ giảng dạy chuyên môn, bản thân tôi còn làm công tác chủ nhiệm nhiều năm và liên tục. Vậy nên tôi không những phải luôn nghiên cứu chương trình và trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng giảng dạy nhằm đem lại chất lượng tốt nhất có thể cho học sinh mà còn phải luôn hiểu tâm lý và tính cách của từng học sinh mình phụ trách để đạt mục đích tốt hơn trong công việc.
Với những lý do trên, tôi xin trình bày những hiểu biết của mình về chương trình giáo dục phổ thông mới cấp trung học cơ sở và những định hướng đổi mới của bản thân trong công tác tổ chức dạy học, kiểm tra, đánh giá và đề xuất giải pháp đổi mới nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động giáo dục ở nhà trường trung học cơ sở. 
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Bước sang thế kỷ 21, giáo dục thế giới đang xuất hiện những xu thế lớn, như:
- Giáo dục mang tính đại chúng là một xu hướng phát triển mạnh mẽ;
- Tăng cường tính nhân văn trong giáo dục;
- Học tập suốt đời và xã hội học tập;
- Giáo dục được coi là sự nghiệp quốc gia hàng đầu, phát triển mạnh mẽ xã hội hoá giáo dục, thu hẹp bất bình đẳng trong giáo dục;
- Chất lượng Giaó dục tập trung hướng vào “phát triển người”, “phát triển nguồn nhân lực”, hình thành những năng lực cơ bản mà xã hội đòi hỏi phải có;
- Sứ mạng mới của người thầy thay đổi cơ bản, quan hệ mới giữa dạy và học đang xuất hiện. Quá trình dạy học chuyên từ tập trung chú ý đến hoạt động dạy của giáo viên sang trọng tâm hướng vào hoạt động học của học sinh ;
- Yêu cầu đổi mới mạnh mẽ quản lý giáo dục đòi hỏi một văn hoá quản lý, văn hoá tự quản, tự chịu trách nhiệm, văn hoá đánh giá;
- Xu hướng tận dụng, áp dụng rộng rãi và sáng tạo công nghệ thông tin tạo ra sự canh tân Giáo dục hiệu quả.
- Hệ thống giá trị, thang giá trị, thước đo giá trị, định hướng giá trị đang là vấn đề được các nhà khoa học, các nhà Giaó dục hết sức quan tâm.
Trước những yêu cầu mới, hoạt động dạy học và giáo dục trong các nhà trường phổ thông có những thay đổi đáng kể về quan điểm, cách thức hoạt động, phương thức và phương pháp dạy học và giáo dục, nhưng tất cả đều tập trung ưu tiên cao nhất là nâng cao chất lượng học sinh, vì sự thành công của học sinh. Vương quốc Anh, Singapore, Phần Lan, và một số quốc gia khác đã có những thành công khá ấn tượng trong các hoạt động giáo dục ở nhà trường phổ thông.
1. “Nhà trường hiệu quả” (Effective school)
Những năm 80 của thế kỷ XX, đã có những nghiên cứu, tổng kết và triển khai thực hiện mô hình “Trường học hiệu quả” (Effective School). Mô hình sử dụng rộng rãi ở Vương quốc Anh.
2. “Nhà trường xuất sắc” (School Excellence Model - SEM ).
Nhà trường xuất sắc (SME) là một mô hình nhà trường được xây dựng và triển khai ở Singapore trong thập niên đầu thế kỉ 21, đó là sự tổng hợp từ một số mô hình trương học hiệu quả của phương Tây và thực tiễn hoạt động giáo dục của các nhà trường ở Singapore. 
Mô hình trường học xuất sắc (SEM) có 7 giá trị cơ bản, là những đặc trưng tạo nên thành công của một trường và cũng là khẳng định mục tiêu là giúp các trường liên tục đổi mới và phát triển. 
3. “Nhà trường thông tuệ”	
Ở Malaysia đã có đề án xây dựng 99 “Nhà trường thông tuệ” (SMART School) với việc đào tạo học sinh theo tinh thần “POWER” - Sức mạnh), trong đó:
(1) P: Planning ( kế hoạch),
(2) O: Organizing ( tổ chức)
(3) W: Working ( Làm việc)
(4) E: Evaluating ( đánh giá)
(5) R: Recodnizing( tự ý thức)
4. “Nhà trường chìa khóa vàng”
Mô hình nhà trường chìa khóa vàng ra đời tại Nga vào cuối thế kỉ 20, nhằm phát triển các ý tưởng về xã hội-văn hóa của L.X. Vưgôtxki.
 	Mô hình trường học mới
Mô hình trường học mới (Escuela Nueva, EN) được khởi xướng từ những năm tám mươi của thế kỉ trước ở Colombia được sự hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới (WB), Tổ chức văn hóa giáo dục và khoa học của Liên hiệp quốc (UNESCO) và Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc ( UNICEF). Mô hình trường học mới (EN) có hoạt động dạy học và giáo dục dựa vào các nguyên tắc cơ bản sau :
(1) Lấy học sinh làm trung tâm
(2) Nội dung học tập gắn bó chặt chẽ với đời sống hàng ngày của học sinh
(3) Xếp lớp linh hoạt
(4) Phụ huynh, cộng đồng phối hợp chặt chẽ với giáo viên và nhà trường để giúp đỡ học sinh một cách thiết thực trong học tập và tham gia giám sát việc học tập của con em mình.
(5) Gớp phần hình thành nhân cách, các giá trị dân chủ ý thức cộng đồng
theo xu thế thời đại.
5. Nhà trường cộng đồng
Trong bối cảnh xây dựng xã hội học tập hiện nay, mô hình “Nhà trường cộng đồng” cũng cần được quan tâm tham khảo. Nguyên tắc hoạt động giáo dục của nhà trường cộng đồng là giáo dục mọi cư dân trên địa bàn dự trên lợi ích của làng, xã, quận , huyện. Nhà trường thực hiện giáo dục cho mợi người và cộng động đồng góp các nguồn lực phát triển nhà trường. Phương pháp giáo dục trong nhà trường cộng đồng thiên về giáo dục kĩ năng đời sống, đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh tế và nhu cầu thích ứng với đời sông thực tế đang phát triển nhanh.
III. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Ở TRƯỜNG TÔI
 Ở trường tôi cũng thực hiện mô hình trường học mới với hoạt động giáo dục theo tiếp cận phát triển phẩm chất và năng lực với những đặc tính cơ bản sau :
- Dạy học, giáo dục lấy học sinh làm trung tâm
- Dạy học, giáo dục đáp ứng các đòi hỏi của thực tiễn, hướng nghiệp và phát triển.
- Dạy học và giáo dục linh hoạt trong việc tiếp cận và hình thành năng lực.
- Những năng lực cần hình thành ở người học được xác định một cách rõ
ràng. Chúng được xem là tiêu chuẩn đánh giá kết quả giáo dục.
Hoạt động dạy học và giáo dục có những thay đổi khá căn bản so với trước đây. Quá trình tiếp nhận kiến thức theo phân môn, môn học, được khái niệm hóa có tính quy luật được sắp xếp trong quá trình hệ thống hóa... , đòi hỏi các học sinh có tính tự giác và độc lập cao hơn. Các em được học nhiều giáo viên có cách dạy và yêu cầu khác nhau, có trình độ nghề nghiệp và phẩm chất, uy tín khác nhau,
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều học sinh chưa chăm học , chưa tự giác trong học tập. Vẫn còn nhiều học sinh không theo kịp chương trình. 	
 - Dạy học tích hợp
+ Dạy học tích hợp là định hướng dạy học giúp học sinh phát triển khả năng huy động tổng hợp kiến thức, kỹ năng,... thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết có hiệu quả các vấn đề trong học tập và trong cuộc sống, được thực hiện ngay trong quá trình lĩnh hội tri thức và rèn luyện kỹ năng; phát triển được những năng lực cần thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề.
+ Tính tích hợp thể hiện qua sự huy động, kết hợp, liên hệ các yếu tố có liên quan với nhau của nhiều lĩnh vực để giải quyết có hiệu quả một vấn đề và thường đạt được nhiều mục tiêu khác nhau.
+ Có rất nhiều môn học có thể lồng ghép chuyên đề tích hợp với nhau.
- Đổi mới hình thức kiểm tra, đánh giá chất lượng học sinh.
- Tăng cường thí nghiệm, thực hành trong học sinh.
- Thường xuyên tổ chức và tham gia sinh hoạt chuyên môn trong và ngoài nhà trường nhằm mục đích học hỏi kinh nghiệmlẫn nhau, nâng cao tay nghê.
- Tham gia thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật của học sinh trung học cơ sở;
- Tham gia thi soạn giảng bằng giáo án điện tử e – learning.
- Điều chỉnh mục tiêu, nội dung, phương pháp, đánh giá kết quả giáo dục các môn học Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục, Ngoại ngữ, Tin học, Đạo đức - giáo dục công dân...
- Các giải pháp này đã được thực hiện và đã thu lại nhiều kết quả tốt trong quá trình triển khai thực hiện chương trình mới.
Các phẩm chất và năng lực chung cốt lõi mà học sinh được giáo dục là :
- Phẩm chất :
+ Sống yêu thương;
+ Sống tự chủ;
+ Sống trách nhiệm.
- Năng lực chung chủ yếu:
+ Năng lực tự học;
+ Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo;
+ Năng lực thẩm mỹ;
+ Năng lực thể chất;
+ Năng lực giao tiếp;
+ Năng lực hợp tác;
+ Năng lực tính toán;
- Năng lực công nghệ thông tin và truyền thông (ICT).
- Dạy học và hoạt động giáo dục trải nghiệm
- Đến trường học sinh và hoạt động của học sinh là ưu tiên hàng đầu, giáo viên và sự đạo diễn của giáo viên là nhân tố hàng đầu.
- Luôn gắn bó với các vấn đề của thực tiễn.
- Tập trung cho phát triển năng lực học sinh: làm giàu sự hiểu biết và khả năng vận dựng của học sinh thông qua hoạt động trải nghiệm và vận dụng, gắn chặt không tách rời kiến thức và kĩ năng, lấy các tình huống và các vấn đề của thực tiễn làm trung tâm.
- Giảng dạy cung cấp sự hỗ trợ học sinh học tập,
- Giáo viên cam kêt không bỏ sót học sinh nào, và biết phát triển tiềm năng và
sở trường của học sinh
- Có môi trường học tập tích cực
- Duy trì sự tương tác cao giữa giáo viên với học sinh và giữa học sinh với học sinh, giữa học sinh với cộng đồng và môi trường.
- Mở rộng phát triển giáo viên thông qua tự học, trải nghiệm, quan hệ chia sẻ với đồng nghiệp, trong giao tiếp với tri thức, trong đời sông thực và với cộng đồng.
- Thực hiện quản lý có sự tham gia chia sẻ
- Kích thích, khuyến khích tự giải quyết các vấn đề
Quan hệ thực chất với cha mẹ HS và cộng đồng không vì sỹ diện thành tích mà là hợp tác vì sự tiến bộ của học sinh.
 Các thành phần của hoạt động dạy học và giáo dục :
- Lịch trình, cấu trúc, lớp học, chủ đề, dự án, thầy giáo - học sinh
- Chương trình ( Mục tiêu, nội dung, kế hoạch hoạt động, phương pháp)
- Đánh giá
- Phát triển giáo viên
- Liên kết với cộng đồng, môi trường và và nguồn lực bảo đảm.
- Nguyên tác của việc dạy :
- Lôi kéo kích thích sự tham gia của học sinh
- Liên kết không tách rời kiến thức và kĩ năng , trao đổi kiến thức kĩ năng, chuyển hóa kiến thức thành kĩ năng và kĩ năng củng có phát triển kiến thức.
- Làm cho học sinh chấp nhận mục tiêu học tập thông qua giảng dạy, hướng dẫn hỗ trợ và tương tác
- Bảo đảm tính sư pham phù hợp đối tượng
- Không bỏ sót học sinh.
- Từng bước khái quát vấn đề từ đơn giản dần lên mức độ cao hơn có thể.
 Nguyên tác của việc học :
- Bảo đảm tính ưu việt của việc tự trải nghiệm khám phá,
- Hỗ trợ, khuyên khích các ý tưởng mới,
- Tạo trách nhiệm với việc học (không dừng lại ý thức mà cả nhu cầu vận dụng)
- Tạo môi trường học tập gần gủi, thân thiện biết chia sẻ
Biết trải nghiệm thành công và thất bại
Hợp tác và cạnh tranh
Da dạng và đặc biệt
Gắn bó với môi trường tự nhiên và xã hội
Bảo đảm đặc điểm riêng tư và sự phản ánh thể hiện
Chăm chút và hướng thiện
IV. ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP NHẰM ĐỔI MỚI CŨNG NHƯ GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ TỒN TẠI TRONG NHÀ TRƯỜNG
 	Bản thân tôi có vài đề xuất về biện pháp đổi mới cũng như giải quyết các vấn đề tồn tại trong nhà trường như sau :
Để thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, đội ngũ giáo viên cần được bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ theo tinh thần tăng cường tính tự chủ và trách nhiệm của các nhà trường, bồi dướng tại chỗ sẽ là phương thức chủ yếu, muốn vậy, cần :
- Giáo viện tự đọc, trải nghiệm, tự nghiên cứu và bồi dưỡng tại chỗ là chủ
yếu.
 - Nhà trường, tổ bộ môn có kế hoạch đảm bảo thời gian về: số buổi sinh hoạt chuyên môn thảo luận; số lượng thành phần tham gia; nơi tiến hành bài học thực hành minh họa; điều chỉnh; mời chuyên gia, cử báo cáo viên...
- Thảo luận các chủ đề chuyên môn, nghiệp vụ : thảo luận lựa chọn bài học trọng tâm, chủ đề cần thiết; tất cả chuẩn bị, cử người báo cáo;
- Thực hành minh họa: người thực hiện, chủ đề, môn, nghiên cứu bài học, thảo luận xây dựng kịch bản, phương án lên lớp, dự giờ đúc rút kinh nghiệm.
- Quy trình thảo luận bài học, thảo luận chủ đề: Báo cáo viên trình bày ý định; ý kiến người tham dự (đánh giá, chia sẻ ý tưởng thông tin mới, vấn đề tiếp thục suy ngẫm).
- Vai trò của giáo viên cốt cán, người chủ trì: Tìm hiểu suy ngẫm kĩ ý kiến, ý tưởng các ý kiến góp ý; Thảo luận thống nhất kịch bản minh họa ; Xác định, khắc họa trọng tâm, khắc họa tình huống ; Tạo không khí ham học hỏi, chia sẻ. tôn trọng, hợp tác; Dẫn dắt kế hoạch tiếp theo; ...
- Các sở giáo dục và đào tạo cần tổ chức tốt việc tập huấn tại địa phương về nội dung: Dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh; Dạy học toán và các môn khoa học bằng tiếng Anh; Tìm hiểu về kinh doanh; Tổ chức hoạt động hướng nghiệp;... đã được tiếp thu trong các đợt tập huấn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Chỉ đạo việc phối hợp giữa các trường trung học với các trung tâm giáo dục thường xuyên, các trường đại học, cao đẳng sư phạm tổ chức bồi
dưỡng thường xuyên đối với giáo viên trung học cơ sở và trung học phổ thông. Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo
viên về chuyên môn và nghiệp vụ theo chuẩn hiệu trưởng, chuẩn nghề nghiệp
giáo viên theo các hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tăng cường các hình thức bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý và hỗ trợ hoạt động dạy học và
quản lý qua mạng internet.
 - Tạo điều kiện tốt nhất về cơ sở sở vật chất trong việc dạy học ngoại ngữ.
V. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ VỚI CÁC CẤP
Nhìn chung, đổi mới giáo dục phổ thông bậc trung học cơ sở có nhiều điểm ưu việt và đã mang lại những bước đổi mới trong dạy học nhằm tạo ra sự hứng thú cho học sinh và buộc giáo viên phải tự đổi mới mình, không ngừng tự học, tự rèn đáp ứng với nhu cầu giáo dục trong nhà trường và cũng đã mang lại những thành quả không nhỏ trong chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, việc đổi mới cũng có nhiều khó khăn trở ngại cho đội ngũ giáo viên, nhất là những giáo viên giảng dạy lâu năm, lớn tuổi do tâm lý ngại đổi mới, hạn chế tiếp thu công nghệ thông tin cũng như triển khai giảng dạy theo chuyên đề.
 VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO : Nội dung chuyên đề 5 được học trong khóa
VII. PHỤ LỤC
I. LÝ DO CHỌN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU	trang 1 
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU	trang 2
III. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Ở TRƯỜNG TÔI ĐANG GIẢNG DẠY 	trang 4
IV. ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP NHẰM ĐỔI MỚI CŨNG NHƯ GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ TỒN TẠI TRONG NHÀ TRƯỜNG 	 trang 7
V. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ VỚI CÁC CẤP	trang 9
VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO 	 trang 9
VII. PHỤ LỤC 	trang 10