Bài giảng phát triển năng lực Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 84: Ôn tập về văn bản thuyết minh - Lò Thị Sơn

Ngữ văn 8 
Giỏo viờn dạy : Lũ Thị Sơn 
THCS Nà Nhạn 
Tiết 84: 
Tiết 84: 
ôn tập về văn bản thuyết minh 
I. Ôn tập lí thuyết 
Vai trò , tính chất , tác dụng của văn thuyết minh: 
Tiết 84: ô n tập về văn bản thuyết minh 
A 
B 
1. Văn bản thuyết minh có vai trò nh ư thế nào ? 
2. Văn bản thuyết minh có tác dụng nh ư thế nào ? 
3. Văn bản thuyết minh có những tính chất nào ? 
a. Là văn bản có tính tri thức , khách quan , cung cấp tri thức chính xác , hữu ích . 
b. Là văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực của đ ời sống . 
c. Cung cấp tri thức về các hiện tượng , sự vật của đ ời sống tự nhiên , xã hội . 
? Nối câu hỏi ở cột A với ý tr ả lời ở cột B để tạo thành đơn vị kiến thức hoàn chỉnh ? 
I. Ôn tập lí thuyết : 
Vai trò , tính chất , tác dụng của văn thuyết minh: 
 - Vai trò : Là văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực của đ ời sống . 
 - Tính chất : Là văn bản có tính tri thức , khách quan , cung cấp tri thức chính xác , hữu ích . 
 - Tác dụng : Cung cấp tri thức (đ ặc đ iểm , tính chất ) về các hiện tượng , sự vật của đ ời sống tự nhiên và xã hội . 
Tiết 84 : ô n tập về văn bản thuyết minh 
2. Sự khác nhau giữa văn bản thuyết minh với các văn bản khác : 
Tính chất 
Văn thuyết minh 
Văn 
 tự sự 
Văn miêu tả 
Văn biểu cảm 
Văn nghị luận 
Tri thức chính xác , khách quan về sự vật , hiện tượng . 
Kể lại sự việc , nhân vật theo một trình tự . 
Tái hiện cụ thể đ ặc đ iểm về con người , sự vật . 
Biểu đạt tình cảm , cảm xúc của con người . 
Trình bày ý kiến , luận đ iểm . 
3. Yêu cầu cần có khi làm bài văn thuyết minh : 
 - Quan sát , tìm hiểu sự vật , hiện tượng ; nắm đư ợc bản chất đ ặc trưng . 
 - Học tập , nghiên cứu tích luỹ tri thức bằng nhiều biện pháp : Gián tiếp , trực tiếp nghiên cứu , qua tranh ả nh , thực tế , hỏi han người hiểu biết để nắm vững và sâu sắc đ ối tượng . 
 * Bài văn thuyết minh cần làm nổi bật đ ối tượng thuyết minh. 
4. Các phương pháp thuyết minh : 
- Phương pháp nêu đ ịnh nghĩa , giải thích . 
- Phương pháp liệt kê. 
- Phương pháp nêu ví dụ . 
- Phương pháp dùng số liệu (con số ). 
Phương pháp so sánh . 
 Phương pháp phân loại, phân tích . 
 Sử dụng kết hợp các phương pháp hợp lí 
* Các kiểu văn bản thuyết minh : 
 - Thuyết minh về một đồ vật , loài vật . 
 - Thuyết minh về một hiện tượng tự nhiên , xã hội . 
 - Thuyết minh về một phương pháp ( cách làm ). 
 - Thuyết minh về một thể loại văn học . 
 - Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh . 
 - Giới thiệu về một danh nhân . 
 - Giới thiệu một phong tục , tập quán dân tộc , một lễ hội hoặc tết ... v.v ... 
* Bố cục : 
 Mở bài : Giới thiệu đ ối tượng thuyết minh. 
 Thân bài : trình bày câú tạo, đ ặc đ iểm , lợi ích  của đ ối tượng thuyết minh. 
 Kết bài : Bày tỏ thái độ đ ối với đ ối tượng . 
I. Ôn tập lí thuyết : 
Tiết 84: ô n tập về văn bản thuyết minh 
Vai trò , tính chất , tác dụng của văn thuyết minh . 
2. Sự khác nhau giữa văn bản thuyết minh với các văn bản khác . 
 3. Yêu cầu cần có khi làm bài văn thuyết minh . 
4. Các phương pháp thuyết minh . 
* Các kiểu văn bản Thuyết minh . 
 * Bố cục . 
* Lập dàn bài : 
1. Mở bài : Giới thiệu chiếc bút . 
2. Thân bài : 
 - Đ ặc đ iểm , hình dáng , cấu tạo ( bên trong , bên ngoài ). 
 - Công dụng , cách sử dụng , bảo quản . 
3.Kết bài : 
 - Khẳng đ ịnh ý nghĩa của bút . 
 - Suy nghĩ , tình cảm của bản thân . 
II.Luyện tập : 
 1. Bài tập 1 : 
a, Thuyết minh chiếc bút . 
 * Lập ý: 
 - Đ ối tượng thuyết minh: Chiếc bút 
 - Đ ặc đ iểm , hình dáng , cấu tạo.. 
 - Công dụng , cách sử dụng , bảo quản . 
 - ý nghĩa đ ối với đ ời sống con người . 
b, Thuy ế t minh v ề danh lam thắng cảnh 
Khu du lịch sinh thỏi Him Lam - Điện Biờn 
Khu du lịch sinh thỏi Him Lam - Điện Biờn 
Khu du lịch sinh thỏi Him Lam - Điện Biờn 
Hồ Pe Luông cách thành phố Đ iện Biên Phủ khoảng 6 km 
Thác nước trên đư ờng đi Mường Phăng gần hồ Pa Khoang 
Hồ Pa Khoang - Điểm du lịch hấp dẫn 
Một gúc hồ Pa Khoang 
b, Thuyết minh về h ồ Pa Khoang . 
* Lập ý : 
 Đ ối tượng thuyết minh: hồ Pa Khoang . 
 Vị trí đ ịa lí . 
 Đ ặc đ iểm , cấu tạo của Hồ ( mặt hồ , lòng hồ , diện tích ...). 
 - Gía trị kinh tế , văn hoá, tài nguyên , môi trường sinh thái ... 
 ý nghĩa của h ồ trong đ ời sống tình cảm con người . 
b, Thuyết minh hồ Pa Khoang . * Lập ý :  * Lập dàn ý : 
1. Mở bài : Giới thiệu khái quát về hồ Pa Khoang . 
2. Thân bài : 
- Vị trí đ ịa lí . 
- Đ ặc đ iểm , hình dáng , cấu tạo của Hồ ( mặt hồ , lòng hồ , diện tích ...). 
- Gía trị kinh tế , văn hoá, tài nguyên , môi trường sinh thái ... 
3. Kết bài : 
- ý nghĩa của h ồ trong đ ời sống tình cảm con người 
- Cảm xúc , suy nghĩ của bản thân . 
2. Bài tập 2 : 
a, Thuyết minh chiếc bút : 
* Viết đoạn văn phần mở bài . 
* Viết 1 đoạn văn phần thân bài ( Thuyết minh cụng dụng của chiếc bỳt ). 
b, Thuyết minh về hồ Pa Khoang : 
* Viết đoạn văn phần mở bài . 
Viết đoạn văn 
 Hồ Pa Khoang thuộc địa phận xó Mường Phăng ( huyện Điện Biờn ), cỏch thành phố Điện Biờn 32km đường ụtụ ( khoảng 15km đường chim bay), theo hướng Đụng - Bắc . Năm xưa nơi đõy là một điểm du lịch dừng chõn lớ thỳ của du khỏch bốn phương . 
 Ngoài chức năng là khu du lịch sinh thỏi hấp dẫn , cú tỏc dụng bồi bổ tinh thần và nõng cao thể lực cho khỏch thập phương , Pa Khoang cũn giữ vai trũ vụ cựng quan trọng đối với nền sản xuất nụng nghiệp tỉnh Điện Biờn . Như mọi người đều biết , cỏnh đồng Mường Thanh rộng trờn 5.000 ha, là vựa lỳa lớn nhất Tõy Bắc , như cõu “ nhất Thanh , nhỡ Lũ ” vẫn núi . Trước kia , cỏnh đồng này chủ yếu trồng mỗi năm một vụ , nhưng từ khi cú hồ Pỏ Khoang đó đủ nước cho việc sản xuất mỗi năm ớt nhất hai vụ ăn chắc . Mựa mưa lũ , hồ Pa Khoang là nơi điều hoà chủ động và hiệu quả , chỉ cần đúng chặt cửa đập là bao nhiờu nước cũng được khống chế bởi “ cỏi tỳi ” thượng nguồn . Nhờ cú Pa Khoang mà cụng trỡnh thuỷ điện Thỏc Bay 2.400KW và cụng trỡnh thuỷ điện Nà Lơi 9.300KW, mới cú thể duy trỡ hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết . Núi cỏch khỏc , Pỏ Khoang đó và đang gúp phần to lớn vào cụng cuộc điện khớ hoỏ và cụng nghiệp hoỏ , trờn con đường phỏt triển của Điện Biờn . Dưới lũng hồ Pỏ Khoang - theo tớnh toỏn sơ bộ của Ban quản lý cụng trỡnh - lỳc nào cũng cú hàng trăm tấn cỏ dự trữ trong đú . Cỏ Pỏ Khoang gồm nhiều chủng loại , với nhiều kớch cỡ khỏc nhau , nhưng giống nhau bởi một điều lý thỳ là chất lượng tuyệt hảo .