Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 95: Luyện tập phép phân tích và tổng hợp

Chào mừng quý thầy cô đến d ù giê , thăm lớp 
Ng ười thực hiện : 
Giáo viên Trường : 
Ki ểm tra bài cũ 
1/ D òng nào nói đúng nhất nội dung cơ bản của phép lập luận phân tích : 
A/ Dùng lí lẽ để làm sáng tỏ vấn đề nhằm thuyết phục người đọc . 
B/ Giới thiệu nội dung và hình thức của sự vật , hiện tượng . 
C/ Trình bày từng bộ phận , phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nộidungbên trong của sự vật hiện tượng . 
D/ Dùng dẫn chứng để khẳng định vấn đề là đúng . 
2/ T ừ nào có thể điền vào chỗ trống trong câu sau ? 
“  là rút ra cái chung từ những điều đã phân tích .” 
A/ Giả thiết . 
B/ So sánh . 
C/ đối chiếu . 
D/ Tổng hợp . 
D 
C 
Thöù tư , ngaøy 14, thaùng 01 naêm 2009 
 Tuaàn 20 Tieát : 95 
LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
TOÅNG HÔÏP 
 A/ L ý thuyết : 
 B/ B ài tập : 
I/ Th ực hành nhận diện : 
* Bài tập 1: ( SGK ) 
Ch ỉ ra phép lập luận và cách lập luận trong đoạn văn ? 
Đoạn văn a: 
 - Luận điểm : “ Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác , hay cả bài ”. 
 -> Tác giả đã dùng phép lập luận phân tích để phân tích cái hay của bài “Thu điếu ”, t ừ đó mà làm rõ luận điểm 
 - Trình tự phân tích : Tác giả đi phân tích cái hay ở từng mặt để hợp thành cái 
hay cả bài : 
 + Hay ở các điệu xanh : ( d/c ) 
 + Ở những cử động : ( d/c ) 
 + Ở các vần thơ : ( d/c ) 
 + Ở các chữ không non ép : ( d/c ) 
 - Ở mỗi mặt như thế tác giả đưa ra các ví dụ để phân tích , giải thích . 
Tuaàn 20 Tieát : 95 LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
 TOÅNG HÔÏP 
I/ Th ực hành nhận diện : 
* Bài tập 1: ( SGK ) 
 Ch ỉ ra phép lập luận và cách lập luận trong đoạn văn . 
 Đoạn văn a: 
 Đoạn văn b: 
 - Luận điểm : “ Mấu chốt và nguyên nhân của sự thành đạt ” 
 T ác giả dùng phép lập luận phân tích và lập luận tổng hợp 
 - Lập luận phân tích : 
 + Đoạn 1: nêu các quan niệm mấu chốt của sự thành đạt bao g ồm những nguyen nhân khách quan như : gặp thời , hoàn cảnh , điều kiện học tập thuận lợi , tài năng trời phú . 
 + Đoạn 2: đi phân tích lần lượt từng quan niệm đúng sai thế nào của các nguyên nhân Khách quan ấy về sự thành đạt để bác bỏ . 
Lập luận tổng hợp : 
 Từ phân tích , tác giả đi khẳng định , kết lại vai trò của nguyên nhân chủ quan m ới là mấu chốt của sự thành đạt : “ R út cuộc mấu chốt của sự thành đạt là ở bản thân chủ quan mỗi người ....... cho tốt đẹp ”. 
 B/ B ài tập : 
II/ Th ực hành lập luận phân tích : 
 * Bài tập 2: Phân tích bản chất của lối học đối phó và tác hại của nó . 
a/ Học đối phó : 
Học đối phó là học mà không lấy việc học làm mục đích , coi việc học là phụ . 
 Học đối phó là lối học bị động , cốt đối phó với sự đòi hỏi của thày cô cha mẹ . Chỉ lo giải quyết việc trước mắt như thi cử , kiểm tra . 
 Học bị động nên không thấy hứng thú , dẫn tới chán học , hiệu quả thấp do không nắm vững kiến thức . 
Học đối phó là học hình thức không đi vào thực chất kiến thức bài học nên kiến thức phiếm diện , hời hợt , n ông cạn ngày càng dốt nát , hư hỏng , vừa lừa người khác , vừa tự đề cao mình nguyên nhân gây ra hiện tượng “ tiến sĩ giấy “ đang bị xã hội lên án . 
 Tuaàn 20 Tieát : 95 
LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
TOÅNG HÔÏP 
 B/ Bài tập : 
II/ Th ực hành lập luận phân tích : 
 * Bài tập 2: Phân tích bản chất của lối học đối phó và tác hại của nó . 
b/ Bản chất của lối học đối phó và tác hại của n ó : 
 Tuaàn 20 Tieát : 95 
LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
TOÅNG HÔÏP 
 B/ Bài tập : 
 - Với bản thân : không có hứng thú học tập , hiệu quả học tập thấp , thiếu kiến thức để làm viêc , để lập thân sau này . 
 - Với xã hội : những kẻ học đối phó trở thành gánh nặng lâu dài cho xã hội về nhiều mặt như kinh tế , tư tưởng đạo đức , lối sống . Không tạo ra được nhân tài cho đất nước . 
* Bản chất : 
 - Có hình thức của học tập : cũng đến trường , cũng đọc sách , cũng có điểm thi , thậm chí cũng có bằng cấp . 
- Không có thực chất : đầu óc rỗng tuếch đến nỗi “ ăn không nên đọi , nói không nên lời ”, hỏi gì cũng không biết , làm viẹc gì cũng hỏng ... 
* Tác hại : 
 * Bài tập 3 : ( SGK ) Phân tích các lí do khiến mọi người phải đọc sách 
Gợi ý đáp án : 
 - Sách l à kho tri thức được tích lũy từ h àng nghìn năm của nhân loại . 
 - Ai cũng cần phải có tri thức để sống và làm việc . 
 - V ì vậy bất kì ai muốn c ó hiểu biết , tiến bộ và phát triển thì phải đọc sách để tiếp thu tri thức kinh nghiệm . 
 - Tri th ức trong sách bao gồm kiến thức xã hội và kinh nghiệm thực tiễn đã được đúc kết . 
 - Nếu không đọc sẽ bị lạc hậu .... 
 - Đọc sách ta mới càng thấy kiến thức của nhân loại thì mênh mông như đại dương , còn hiểu biết của ta chỉ là vài ba giọt nước vô cùng nhỏ bé ... 
 - Đọc sánh giúp ta rèn luyện tính cách , học cách làm người . 
 => Đọc sách là vô cùng cần thiết , nhưng cũng phải biết chọn sách mà đọc và phải biết cách đọc mới có hiệu quả . 
Tuaàn 20 Tieát : 95 
LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
TOÅNG HÔÏP 
 Tuaàn 20 Tieát : 95 
LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
TOÅNG HÔÏP 
I/ Th ực hành nhận diện : 
* Bài tập 1: SGK 
 II/ Th ực hành lập luận phân tích : 
 * Bài tập 2: ( SGK ) 
 * Bài tập 3: ( SGK ) 
 III/ Th ực hành lập luận tổng hợp : 
 * B ài tập 1: Tổng hợp , đánh giá về lối học đối phó và tác hại ? 
 * B ài tập 2: ( Bài tập 4 - SGK ): Tổng hơp những điều đã phân tích về việc đọc sách ? 
 A/ Lý thuyết : 
 B/ Bài tập : 
III/ Th ực hành l ập luận tổng hợp : 
 1/ Tổng hợp , đánh giá về lối học đối phó và tác hại : 
 VD: 
 Như vậy học đối phó là lối học bị động , hình thức , không lấy việc học làm mục đích . Lối học đó có ảnh hưởng to lớn và tác động về nhiều mặt với xã hội và bản thân . Làm cản trở sự phát triển của xã hội . Không tạo ra được nhân tài cho đất nước . 
 2/ Tổng hợp những điều đã phân tích về đọc sách : 
 VD: 
 Tóm lại muốn có tri thức thì cần phải đọc sách . Muốn đọc sách có hiệu quả phải chọn sách mà đọc.Chọn những quyển quan trọng nhất mà đọc cho kỹ , chú trọng đọc rộng để hỗ trợ cho việc nghiên cứu chuyên sâu . 
 Tuaàn 20 Tieát : 95 
LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
TOÅNG HÔÏP 
 Tuaàn 20 Tieát : 95 
LUYEÄN TAÄP PHEÙP PHAÂN TÍCH VAØ 
TOÅNG HÔÏP 
I/ Th ực hành nhận diện : 
* Bài tập 1: SGK 
 II/ Th ực hành lập luận phân tích : 
 * Bài tập 2: ( SGK ) 
 * Bài tập 3: ( SGK ) 
 III/ Th ực hành luyện tập tổng hợp : 
 * B ài tập 1: Nêu tổng hợp , đánh giá về lối học đối phó và tác hại ? 
 * B ài tập 2: ( Bài tập 4 - sgk ): Tổng hơp những điều đã phân tích về việc đọc sách ? 
 B/ Bài tập : 
 A/ Lý thuyết : 
 * C ỦNG CỐ,HƯỚNG DẪN 
 - Viết hoàn thiện các bài tập . 
 - Tâp viết các đoạn phân tích , tổng hợp về một vấn đề nào đó . 
 - Soạn văn bản : “ Tiếng nói của văn nghệ ” 
Chân thành cảm ơn ! chúc sức khoẻ! 
Chào tạm biệt 
1) Ví duï SGK/ 11 
a) Duøng pheùp laäp luaän phaân tích ( theo loái dieãn dòch ) . 
- Môû ñaàu ñoaïn , yù khaùi quaùt : “ Thô hay hay caû baøi ”. 
- Tieáp theo laø söï phaân tích tinh teá laøm saùng toû caùi hay, caùi ñeïp cuûa baøi “ Thu ñieáu ” 
+ ôû caùc ñieäu xanh  
 + ôû nhöõng cöû ñoäng  
 + ôû caùc vaàn thô  
 + ôû caùc chöõ khoâng non eùp 
b) Phaân tích 4 nguyeân nhaân khaùch quan cuûa söï thaønh ñaït : Gaëp thôøi , hoaøn caûnh , ñieàu kieän , taøi naêng => Toång hôïp veà nguyeân nhaân chuû quan : Söï phaán ñaáu kieân trì cuûa caù nhaân – thaønh ñaït laø laøm caùi gì coù ích cho xaõ hoäi , ñöôïc xaõ hoäi thöøa nhaän .