Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 40: Văn bản "Cô bé bán diêm" - Nguyễn Thanh Huyền

Chµo mõng c¸c thÇy c« vÒ dù giê héi gi¶ng 
Gi¸o viªn: NguyÔn Thanh HuyÒn 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 1: Tóm tắt văn bản Cô bé bán diêm. 
Câu 2: Nêu hoàn cảnh của em bé bán diêm trong đêm giao thừa. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
1. Cấu trúc. 
2. Nội dung văn bản 
a, Hoàn cảnh của em bé bán diêm 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
Chà ! Giá quẹt một que diêm mà sưởi cho đỡ rét một chút nhỉ? Giá em có thể rút một que diêm ra quẹt vào tường mà hơ ngón tay nhỉ? 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
- Sử dụng những câu hỏi tu từ. 
=> Mong muốn được quẹt diêm để sưởi cho ấm. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
1. Cấu trúc. 
2. Nội dung văn bản 
a, Hoàn cảnh của em bé bán diêm 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
Diêm bén lửa thật là nhạy. Ngọn lửa lúc đầu xanh lam, dần dần biến đi, trắng ra, rực hồng lên quanh que gỗ, sáng chói trông đến vui mắt. 
- Miêu tả cụ thể, chi tiết theo đúng đặc điểm của lửa diêm. 
Chà ! Ánh sáng kì dị làm sao ! 
=> Ngạc nhiên, thích thú đến kì lạ. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
1. Cấu trúc. 
2. Nội dung văn bản 
a, Hoàn cảnh của em bé bán diêm 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
=> Sáng sủa, ấm áp, thân mật. 
 Mong ước được sưởi ấm trong một mái nhà thân thuộc. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
1. Cấu trúc. 
2. Nội dung văn bản 
a, Hoàn cảnh của em bé bán diêm 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
 Mong ước được sưởi ấm trong một mái nhà thân thuộc. 
* Lần quẹt diêm thứ hai 
=> Bàn ăn sang trọng, đầy đủ, sung sướng 
Mong ước được ăn ngon trong một mái nhà thân thuộc. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
1. Cấu trúc. 
2. Nội dung văn bản 
a, Hoàn cảnh của em bé bán diêm 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
 Mong ước được sưởi ấm trong một mái nhà thân thuộc. 
* Lần quẹt diêm thứ hai 
Mong ước được ăn ngon trong một mái nhà thân thuộc. 
* Lần quẹt diêm thứ ba 
Mong ước được vui đón Nô-en trong ngôi nhà của mình. 
=> Mong ước rất bình thường, giản dị, chính đáng. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
2. Nội dung văn bản 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
 Mong ước được sưởi ấm trong một mái nhà thân thuộc. 
* Lần quẹt diêm thứ hai 
Mong ước được ăn ngon trong một mái nhà thân thuộc. 
* Lần quẹt diêm thứ ba 
Mong ước được vui đón Nô-en trong ngôi nhà của mình. 
=> Mong ước rất bình thường, giản dị. 
* Lần quẹt diêm thứ tư. 
Mong được che chở, được yêu thương. 
- Bà ơi ! Em bé reo lên, cho cháu đi với ! Cháu biết rằng diêm tắt thì bà cũng biến đi mất như lò sưởi, ngỗng quay và cây Nô-en ban nãy, nhưng xin bà đừng bỏ cháu ở nơi này; trước kia khi bà chưa về với thượng đế chí nhân, bà cháu ta đã từng sung sướng biết bao ! Dạo ấy bà đã từng nhủ cháu rằng nếu cháu ngoan ngoãn cháu sẽ được gặp lại bà, bà ơi ! Cháu van bà, bà xin thượng đế chí nhân cho cháu về với bà. Chắc Người không từ chối đâu. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
2. Nội dung văn bản 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
 Mong ước được sưởi ấm trong một mái nhà thân thuộc. 
* Lần quẹt diêm thứ hai 
Mong ước được ăn ngon trong một mái nhà thân thuộc. 
* Lần quẹt diêm thứ ba 
Mong ước được vui đón Nô-en trong ngôi nhà của mình. 
=> Mong ước rất bình thường, giản dị. 
* Lần quẹt diêm thứ tư. 
* Lần quẹt diêm thứ năm. 
- Thấy bà to lớn và đẹp lão. 
- Bà cầm tay em, hai bà cháu bay vụt lên cao. 
Khao khát được sống hạnh phúc bên người thân, thoát khỏi sự bất hạnh. 
Mong được che chở, được yêu thương. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
An-đéc-xen 
Mộng tưởng 
Thực tại 
 * Lần 1: Ngồi trước 1 lò sưởi rực hồng . 
- Lò sưởi biến mất, em bần thần cả người nghĩ đến việc về nhà sẽ bị cha mắng. 
* Lần 2: Bàn ăn thịnh soạn có cả ngỗng quay. 
- Phố xá vắng teo, lạnh buốt, tuyết phủ trắng xoá, mọi người lãnh đạm với em. 
 * Lần 3: Một cây thông Nô-en trang trí lộng lẫy. 
- Những ngọn nến bay lên thành những ngôi sao trên trời. 
* Lần 4: Bà đang mỉm cười với em 
* Lần 5: Hai bà cháu bay lên cao, chẳng còn đói rét, đau khổ. 
Ảo ảnh cũng biến mất. 
Về chầu thượng đế (đã chết) 
 Nghệ thuật: 
- Tương phản, đối lập giữa hiện thực và mộng tưởng 
- Miêu tả đặc sắc. 
- Hình ảnh vừa gần gũi, bình dị vừa kì lạ, huy hoàng. 
Thảo luận 
? Có ý kiến cho rằng: “ Hình ảnh ngọn lửa diêm là hình tượng lấp lánh và có ý nghĩa nhất trong truyện “ Cô bé bán diêm”. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao? 
Hình ảnh tượng trưng cho ước mơ tuổi thơ 
Về sự ấm no, hạnh phúc 
Được vui chơi 
Được sống trong tình yêu thương 
Về mái ấm gia đình 
Ý nghĩa của ngọn lửa diêm 
Thể hiện tinh thần nhân văn của An-đec-xen 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
2. Nội dung văn bản 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
* Lần quẹt diêm thứ hai 
* Lần quẹt diêm thứ ba 
* Lần quẹt diêm thứ tư. 
* Lần quẹt diêm thứ năm. 
c, Cái chết của em bé. 
  ở một xó tường, người ta thấy một em gái có đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười. Em đã chết vì giá rét trong đêm giao thừa. 
- Cái chết thương tâm. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
An-đéc-xen 
Nguyên nhân cái chết 
Vì thiếu tình thương 
Thái độ vô cảm 
Vì đói, rét 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
2. Nội dung văn bản 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
* Lần quẹt diêm thứ nhất 
* Lần quẹt diêm thứ hai 
* Lần quẹt diêm thứ ba 
* Lần quẹt diêm thứ tư. 
* Lần quẹt diêm thứ năm. 
c, Cái chết của em bé. 
- Cái chết thương tâm. 
3. Ý nghĩa văn bản. 
? 
A 
C 
D 
B 
Đúng rồi ! 
Sai rồi ! 
 Kể chuyện hấp dẫn, đan xen giữa hiện thực và mộng tưởng. 
 Các tình tiết diễn biến hợp lí. Kết hợp nhuần nhuyễn giữa tự sự, miêu tả, biểu cảm. 
 Kết cấu truyện theo lối tương phản, đối lập. 
Cả 3 đáp án trên. 
Những nét nghệ thuật tiêu biểu nào được sử dụng trong văn bản. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
An-đéc-xen 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
2. Nội dung văn bản 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
c, Cái chết của em bé. 
- Cái chết thương tâm. 
3. Ý nghĩa văn bản. 
a, NT. 
b, ND 
- Nỗi bất hạnh của em bé bán diêm trong đêm giao thừa. 
 Phê phán xã hội thờ ơ, lạnh lùng, tàn nhẫn với những kiếp người nghèo khổ. 
- Niềm thương cảm sâu sắc của tác giả đối với em bé bất hạnh. 
* Ghi nhớ: 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
An-đéc-xen 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
2. Nội dung văn bản 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
c, Cái chết của em bé. 
- Cái chết thương tâm. 
3. Ý nghĩa văn bản. 
a, NT. 
b, ND 
- Nỗi bất hạnh của em bé bán diêm trong đêm giao thừa. 
 Phê phán xã hội thờ ơ, lạnh lùng, tàn nhẫn của người đời với những kiếp người nghèo khổ. 
- Niềm thương cảm sâu sắc của tác giả đối với em bé bất hạnh. 
III. Luyện tập. 
1. Thương người như thể thương thân 
2. Lá lành đùm lá rách 
3. Bầu ơi thương lấy bí cùng 
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn 
? Tìm những câu cao dao, tục ngữ nói về tình yêu thương. 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
An-đéc-xen 
Tiết 49 
CÔ BÉ BÁN DIÊM 
I. Đọc- hiểu chú thích 
An-đéc-xen 
II. Đọc- hiểu nội dung 
2. Nội dung văn bản 
b, Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng. 
c, Cái chết của em bé. 
- Cái chết thương tâm. 
3. Ý nghĩa văn bản. 
a, NT. 
b, ND 
- Nỗi bất hạnh của em bé bán diêm trong đêm giao thừa. 
 Phê phán xã hội thờ ơ, lạnh lùng, tàn nhẫn của người đời với những kiếp người nghèo khổ. 
- Niềm thương cảm sâu sắc của tác giả đối với em bé bất hạnh. 
III. Luyện tập. 
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ 
- Học thuộc ghi nhớ, nội dung bài học. 
- Phát biểu cảm nghĩ của em về truyên. 
- Chuẩn bị bài: Chiếc lá cuối cùng 
Chóc c¸c thÇy c« lu«n m¹nh kháe, h¹nh phóc, thµnh c«ng trong sù nghiÖp trång ng­êi. Chóc c¸c em ch¨m ngoan, häc giái.