Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 106: Văn bản "Sống chết mặc bay"

CHÀO MỪNG QUí THẦY Cễ VÀ CÁC EM VỀ DỰ TIẾT HỌC 
Kiểm tra bài cũ 
? Kể tên các văn bản nghị luận mà em đã học. Nêu luận điểm chính của những văn bản đó. 
Phạm Duy Tốn 
Sống chết mặc bay 
Tiết 106 - Văn bản: 
I. Tìm hiểu chung : 
1. Tác giả ( 1883 – 1924) 
2 . Tác phẩm: 
- Là một trong số ít người có thành tựu đầu tiên về thể 
loại truyện ngắn hiện đại. 
 In1918 - là tác phẩm thành công 
nhất của tác giả, là bông hoa đầu 
mùa của truyện ngắn Việt Nam 
hiện đại. 
Phạm Duy Tốn 
Sống chết mặc bay 
Tiết 106 - Văn bản: 
I. Tìm hiểu chung : 
1. Tác giả 
2. Tác phẩm 
3. Đọc – chú thích: 
a. Đọc và tóm tắt 
b. Tìm hiểu chú thích 
Phạm Duy Tốn 
Sống chết mặc bay 
Tiết 106 văn bản: 
I. Tìm hiểu chung 
II. Đọc, hiểu văn bản: 
1. Thể loại - Bố cục : 
a,Thể loại: 
 Truyện ngắn hiện đại 
So sánh 
Truyện trung đại 
Truyện ngắn hiện đại 
Viết bằng văn xuôi tiếng 
Việt hiện đại 
- Viết bằng chữ Hán 
- Có tính chất hư ư cấu 
- Kể ngưười thật, việc thật 
- Cốt truyện phức tạp 
- Cốt truyện đơn giản 
Khắc hoạ hình tưượng , phát 
 hiện bản chất trong quan hệ 
nhân sinh hay đời sống con 
 ngưười . 
- Mục đích giáo huấn 
Cuộc cách mạng trong văn học 
 Việt Nam. 
- Vào thời kì trung đại 
- Đầu thế kỉ XX 
Phạm Duy Tốn 
Sống chết mặc bay 
Tiết 106 văn bản: 
I. Tìm hiểu chung 
II. Đọc, hiểu văn bản: 
1. Thể loại - Bố cục : 
3 phần 
2 . Phân tích: 
Đoạn 1: Từ đầu -> “ Hỏng mất”: 
Nguy cơ vỡ đê và sự chống đỡ 
của ngưười dân. 
Đoạn 2: Tiếp -> “ Điếu mày”: 
Cảnh quan phủ trong đình. 
Đoạn 3: Phần còn lại: Cảnh đê vỡ . 
a,Thể loại: 
 Truyện ngắn hiện đại 
b, Bố cục: 
 Đờ sụng Hồng 1926 
Phạm Duy Tốn 
Sống chết mặc bay 
Tiết 106 - văn bản: 
I. Tìm hiểu chung 
II. Đọc, hiểu văn bản 
1. Thể loại - Bố cục: 
2. Phân tích: 
a. Bức tranh hiện thực đời sống ngưười 
 dân trong cảnh hộ đê: 
Bức tranh hiện thực cuộc sống nhân dân trong cảnh hộ đê  
* Hoàn cảnh : 
Thời gian: 
Mưa: 
Nưước sông : 
Gần một giờ đêm 
Tầm tã trút xuống 
Lên to – dâng lên cuồn cuộn 
*Cảnh hộ đê: 
Âm thanh : 
Cảnh làm việc : 
Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi, tiếng người xao xác, 
mỗi lúc một ầm ĩ. 
 Hàng trăm nghìn con người từ chiều: thuổng , cuốc, vác, 
đắp ,cừ ,bì bõm, lướt thướt như chuột lột, ai cũng mệt lử. 
Nguy cơ : 
Khúc đê núng thế, hai ba đoạn đã thẩm lậu, dễ vỡ 
Nguy 
 hiểm 
đến tính 
 mạng 
Vất vả đến cực độ, nhốn nháo, căng thẳng 
Sự bất lực của sức người trước sức trời, sự mong manh của 
thế đê trưước thế nưước. 
* Địa điểm : Làng X phủ X 
Cảnh dân phu hộ đê  
Hoàn cảnh : 
Thời gian: 
Mưưa: 
Nưước sông : 
 Từ chiều -> Gần một giờ đêm 
Tầm tã - vẫn tầm tã trút xuống 
 Lên to – dâng lên cuồn cuộn 
Cảnh hộ đê: 
Âm thanh : 
Cảnh làm việc : 
Trống đánh liên thanh , ốc thổi vô hồi , tiếng 
 ngưười xao xác ,mỗi lúc một ầm ĩ . 
 Hàng trăm nghìn con ngưười bì bõm , 
 lướt thướ t ,ai cũng mệt lử . 
Nguy cơ : 
Khúc đê núng thế , hai ba đoạn đã thẩm lậu , dễ vỡ 
T 
Ă 
N 
G 
C 
ấ 
P 
Nhấn mạnh về tình thế, về nỗi vất vả đến cực độ, sự bất 
 lực của nhân dân trong cảnh hộ đê. 
- Tình cảnh trông thật là thảm. 
Than ôi ! Sức ngưười khó lòng địch nổi sức trời !Thế đê 
 không sao cự lại đưược với thế nước ! Lo thay !Nguy 
 thay ! Khúc đê này hỏng mất. 
? Những câu văn trên thể hiện tình cảm gì của tác giả. Nếu em chứng kiến cảnh đó em có cảm nghĩ gì? 
Tác giả đã trực tiếp bày tỏ niềm thưương cảm sâu sắc trưước tình 
cảnh hộ đê vất vả, cực nhọc, nguy hiểm, lầm than của nhân dân. 
Lòng nhân đạo của tác giả. 
Bức tranh hiện thực cuộc sống nhân dân trong cảnh hộ đê:  
Hoàn cảnh : 
Thời gian: 
Mưưa: 
Nưước sông : 
Gần một giờ đêm 
Tầm tã trút xuống 
 Lên to – dâng lên cuồn cuộn 
Cảnh hộ đê: 
Âm thanh : 
Cảnh làm việc : 
Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi, tiếng ngưười xao xác, 
mỗi lúc một ầm ĩ. 
 Hàng trăm nghìn con ngưười từ chiều bì bõm, lướt thướt 
như chuột lột, ai cũng mệt lử. 
Nguy cơ : 
Khúc đê núng thế, hai ba đoạn đã thẩm lậu, dễ vỡ 
Nguy 
 hiểm 
đến tính 
 mạng 
Vất vả đến cực độ, nhốn nháo, căng thẳng 
Tăng cấp 
Phạm Duy Tốn 
Sống chết mặc bay 
Tiết 106 văn bản: 
I. Tìm hiểu chung 
II. Đọc, hiểu văn bản 
1. Bố cục: 
3 phần 
2. Phân tích 
a. Bức tranh hiện thực đời sống ngưười dân trong cảnh hộ đê 
Bằng nghệ thuật tăng cấp tác giả đã tái hiện cảnh tưượng nhân dân 
đang vật lộn căng thẳng, vất vả đến cực độ trưước nguy cơ đê vỡ, từ đó 
 thể hiện lòng thưương cảm sâu sắc của mình. 
 Bài tập củng cố 
1.Bức tranh người dõn đang hộ đờ được tỏc giả miờu tả như thế nào? Hóy đỏnh dấu x ở cỏc chi tiết mà em cho là đỳng. 
a. Mưa tầm tó, nước sụng Nhị Hà dõng cao. 
b. Trong đỡnh, đốn thắp sỏng trưng. 
c. Trong đỡnh vững chói, dẫu nước to thế nào cũng khụng việc gỡ. 
d. Dõn phu đang hối hả giữ đờ: kẻ thuổng, người cuốc, kẻ đội đất, kẻ vỏc tre, đắp, cừ, bỡ bừm dưới bựn lầy. 
e. Tiếng trống, tiếng tự và, tiếng gọi nhau xao xỏc. 
f. Nha lệ lớnh trỏng,kẻ hầu người hạ, đi lại rộn ràng. 
X 
X 
X 
TưƯơng phản 
Hướng dẫn về nhà: 
Tóm tắt và kể diễn cảm truyện. 
 Nghiên cứu cảnh quan phủ hộ đê: 
 + Nghệ thuật tưương phản 
 + Nghệ thuật tăng cấp 
 -> Tác dụng 
xin trân trọng cảm ơn ! 
bài giảng đến đây là kết thúc.