Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 Phát triển năng lực - Tiết 29: Văn bản "Bạn đến chơi nhà"

LỚP 7B 
Môn: Ngữ văn 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
? 
Đọc thuộc lòng bài thơ “ Qua Đèo Ngang”? 
Tâm trạng của tác giả thể hiện qua bài thơ là tâm trạng như thế nào? 
Yêu say đắm trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước. 
Đau xót ngậm ngùi trước sự thay đổi của quê hương. 
Cô đơn trước thực tại, da diết nhớ về quá khứ. 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
 - NGUYỄN KHUYẾN - 
VĂN BẢN 
TIẾT 29 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
Tác giả 
Nguyễn Khuyến (1835-1909); quê ở Yên Đổ - Bình Lục – Hà Nam 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
Ông có biệt danh là Tam Nguyên Yên Đổ 
- Ông là nhà thơ của làng quê Việt Nam 
 2. Tác phẩm 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
Tác giả 
a.Hoàn cảnh sáng tác 
 : Tình bạn. 
Khi ông cáo quan về ở ẩn ở quê nhà. 
- Chủ đề 
- Thể thơ 
- Bố cục 
: 3 phần (1/6/1 ) 
: Thơ thất ngôn bát cú Đường luật 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
b. Đọc- tìm hiểu văn bản 
 Đã bấy lâu nay, bác tới nhà, 
- Lời chào hỏi tự nhiên, giản dị, gần gũi với đời sống. 
-> Đón bạn với thái độ cởi mở, thân mật, thể hiện sự vui mừng khi bạn đến thăm 
Chỉ thời gian đã qua lâu rồi 
Chỉ sự việc bạn đến thăm 
1.Lời chào đón bạn 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa 
Ao sâu nước cả, khôn chài cá, 
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà. 
Cải chửa ra hoa, cà mới nụ, 
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. 
Đầu trò tiếp khách, trầu không có, 
2.Tình huống và khả năng tiếp bạn 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
- Trẻ đi vắng:Không có người sai bảo. 
-Chợ xa: Không dễ mua bán thức ăn thết bạn 
- Sản vật gia đình phong phú: cá,gà, cải, cà, bầu, mướp nhưng có mà lại như không. 
->Nghệ thuật: đối , liệt kê, chơi chữ; ngôn ngữ dân gian phong phú. 
=> Tác giả sống lạc quan yêu bạn bằng tình cảm dân dã , chất phác. 
-Lễ nghi tiếp khách tối thiểu cũng không có . 
-> Chỉ sự đồng lòng, đồng cảm, cảm thông, chia sẻ 
“ Ta với ta”:Đại từ ngôi1 và 2 
=> Khẳng định điều quý giá nhất của tình bạn là đến với nhau bằng tấm lòng. Một tình bạn trong sáng, thanh cao, không vụ lợi. 
Bác đến chơi đây, ta với ta! 
3. Kết luận về tình bạn 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
Thảo luận nhóm:So sánh cách dùng cụm từ “ta với ta” của Nguyễn Khuyến và cụm từ “ta với ta” trong bài Qua đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan? 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
II. PHÂN TÍCH 
III. TỔNG KẾT 
T¹o t × nh huèng bÊt ngê, thó vÞ. 
Lêi th¬ thuÇn N«m, gi ¶ n dÞ, tù nhiªn. 
Giäng th¬ hãm hØnh. 
Ca ngîi t × nh b¹n ®Ëm ®µ, ch©n thµnh th¾m thiÕt, d©n d· mµ c ¶ m ®éng. 
* Ghi nhớ: SGK - 105 
1.Nghệ thuật 
2. Nội dung 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
? Từ câu thứ 2 đến câu thứ 6 , tác giả nói đến sự thiếu thốn tất cả những điều kiện vật chất để đãi bạn với mục đích gì? 
Miêu tả hoàn cảnh nghèo của mình 
Giãi bày hoàn cảnh thực tế của mình 
Không muốn tiếp đãi bạn 
D.Diễn đạt một cách dí dỏm tình cảm chân thành, sâu sắc. 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
Học thuộc bài thơ 
Nắm nội dung và nghệ thuật của bài thơ 
Làm baì tập còn lại trong SGK 
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ