Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 Phát triển năng lực - Bài 12: Văn bản "Cảnh khuya" - Nguyễn Thị Thu Hoài

NhiÖt liÖt chµo mõng 
 c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù giê 
Ngữ văn 7 
Giáo viên : Nguyễn Thị Thu Hoài 
Trường : THCS Đông Cao 
 Hå ChÝ Minh (1890-1969) 
Tr«ng lªn ViÖt B¾c cô Hå s¸ng soi 
 Hang Cốc Pó 
C¶nh khuya 
Tiếng suối trong như tiếng hát xa , 
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa 
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ , 
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà . 
ViÖt B¾c 
Lược đồ Việt Nam thời thuộc Pháp 
Việt Bắc gồm : 
1. Cao Bằng ; 
2. Bắc Kạn 
3. Lạng Sơn 
4. Thái Nguyên 
5. Tuyên Quang 
6. Hà Giang 
C¶nh khuya 
Tiếng suối trong như tiếng hát xa , 
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa 
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ , 
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà . 
C¶nh khuya 
Tiếng suối trong như tiếng hát xa , 
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa 
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ , 
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà . 
Cảnh đêm trăng ở chiến khu Việt Bắc 
Tâm trạng của Người 
tiếng suối 
trăng , cổ thụ , hoa 
NT: So sánh 
gần gũi , có hồn 
NT: Điệp từ 
hòa quyện , quấn quýt 
Cảnh đêm trăng ở chiến khu Việt Bắc 
 TiÕng suèi trong nh ư tiÕng h¸t xa , 
 Tr ă ng lång cæ thô bãng lång hoa . 
Lung linh , huyền ảo , tràn ngập ánh trăng 
HOẠT ĐỘNG NHÓM 
Nhóm bàn 
Thời gian : 2 phút 
 Trong thơ xưa , các thi nhân thường sử dụng những hình ảnh như mây , gió trăng , hoa , tuyết , núi , sông  để đưa vào thơ , tạo nên vẻ đẹp tĩnh tại và mang lại cho thiên nhiên màu sắc cổ điển . Trong bài thơ này , Hồ Chí Minh đã kế thừa thi pháp của các nhà thơ xưa . Tuy nhiên điểm sáng tạo của Bác là rất lớn . 
Câu hỏi : 
Em hãy chỉ rõ điểm kế thừa và sáng tạo của Bác trong hai câu thơ đầu ? Điều đó đã tạo cho bức tranh thiên nhiên vẻ đẹp gì ? 
- Kế thừa : Bác sử dụng những hình ảnh : trăng , hoa , cổ thụ , suối  tạo nên màu sắc cổ điển , cổ kính . 
	- Điểm mới so với thơ xưa : thơ xưa thiên nhiên thường tĩnh tại , mang nét buồn ; còn trong thơ Bác thiên nhiên gần gũi , chuyển động và có hồn . 
Tâm trạng của nhà thơ 
Tâm hồn thi sĩ 
Tinh thần chiến sĩ 
Say mê ngắm cảnh 
Nỗi lo việc nước 
Tình yêu thiên nhiên , yêu đất nước 
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ 
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà. 
So sánh 
Điệp ngữ 
Phong thái ung dung, lạc quan 
NGHỆ THUẬT 
NỘI DUNG 
- Thể thơ Thất ngôn tứ tuyệt 
- Sử dụng hiệu quả biện pháp nghệ thuật so sánh và điệp ngữ 
- Nhiều hình ảnh thiên nhiên đẹp mang màu sắc cổ điển mà bình dị . 
- Cảnh đêm trăng ở chiến khu Việt Bắc lung linh , huyền ảo mà gần gũi . 
- Qua đó thể hiện lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung, lạc quan của Bác . 
www.themegallery.com 
Chọn môn 
 C©u 1: Sãng ©m kh«ng thÓ truyÒn trong m«i tr­êng nµo ? 
OFFTIME 
Tự do 
4 chữ 
Thất ngôn tứ tuyệt 
Lục bát 
 Bài thơ cảnh khuya thuộc thể thơ gì ? 
Câu 1 
Chọn môn 
 C©u 1: Sãng ©m kh«ng thÓ truyÒn trong m«i tr­êng nµo ? 
OFFTIME 
Tuyết 
Mây 
Gió 
Trăng 
 Hình ảnh thiên nhiên nào xuất hiện ở bài thơ ? 
CÂU 2 
Bài 3: Em thích hình ảnh thơ nào nhất trong bài thơ ? Vì sao ? 
Bài 4: Tìm đọc và chép một số bài thơ , câu thơ của Bác Hồ viết về trăng hoặc cảnh thiên nhiên ? 
Hướng dẫn về nhà : 
1. Học thuộc lòng bài thơ . 
2. Học nội dung, nghệ thuật bài thơ . 
3. Soạn bài Rằm tháng giêng .