Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Bài: Từ ghép

NGỮ VĂN 7 
Quan sát các từ trong phần I (tr13/SGK) 
Tiếng nào là tiếng chính, tiếng nào là tiếng phụ? 
a. C ác từ ghép: 
bà ngoại bà + ngoại 
thơm phức thơm + phức 
Em có nhận xét gì về vị trí của tiếng chính và phụ trong từ? 
C 
P 
C 
P 
=> Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau. 
a. C ác từ ghép: 
bà ngoại bà + ngoại 
- thơm phức thơm + phức 
Xét về ý nghĩa thì tiếng nào nghĩa rộng hơn? Tiếng nào bổ sung ý nghĩa cho tiếng nào? 
- Tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính => từ ghép chính phụ 
a. C ác từ ghép: 
bà ngoại: bà + ngoại 
thơm phức: thơm + phức 
- Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau. 
C 
P 
C 
P 
Tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính. 
=> Từ ghép chính phụ 
* Xét ví dụ SGK tr 14 
- Việc chuẩn bị quần áo mới, giày nón mới, cặp sách mới, tập vở mới, mọi thứ đâu đó sẵn sàng, khiến con cảm nhận được sự quan trọng của ngày khai trường. 
 - Mẹ không lo, nhưng vẫn không ngủ được. Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng. 
C ác từ ghép: 
 quần áo 
- trầm bổng 
Các từ ghép bên có phân ra tiếng chính, tiếng phụ không? 
- Các từ trên không phân ra tiếng chính, tiếng phụ. Các tiếng đều có nghĩa, bình đẳng với nhau về mặt ngữ pháp 
 từ ghép đẳng lập 
= quần + áo 
= trầm + bổng 
Qua đó em thấy có mấy loại từ ghép? 
* Ghi nhớ 1: SGK (tr 14) 
Có 2 loại từ ghép: từ ghép chính phụ và từ ghép đăng lập. 
C ác từ ghép: 
Các từ ghép: 
- quần áo 
- trầm bổng 
= quần + áo 
= trầm + bổng 
- Các từ không phân ra tiếng chính, tiếng phụ. 
- Các tiếng đều có nghĩa, bình đẳng về mặt ngữ pháp. 
 Từ ghép đẳng lập 
*Ghi nhớ 1 SGK/ tr 14. 
* BT nhanh : Các nhóm từ sau thuộc từ loại ghép gì? 
 a, mong ước, khỏe mạnh, xa gần, tìm kiếm . 
 b, mẹ con, đi lại, non sông, buôn bán . 
 c, đường sắt, nhà khách, ghế đẩu, vở toán . 
Đáp án : 
Nhóm a, b: Từ ghép đẳng lập. 
Nhóm c: từ ghép chính phụ. 
bà: người phụ nữ lớn tuổi nói chung 
Bà ngoại: người phụ nữ sinh ra mẹ. 
 Nghĩa của từ “ bà ngoại” hẹp hơn nghĩa của từ “ bà”. 
Có tính chất phân nghĩa 
- Quần: trang phục từ thắt lưng trở xuống, có 2 ống. 
Áo : trang phục từ cổ trở xuống, che phần lưng, ngực, bụng. 
Quần áo: trang phục nói chung 
 Có tính chất hợp nghĩa. 
So sánh nghĩa của từ bà với nghĩa của từ bà ngoại? 
So sánh nghĩa của từ quần, áo với nghĩa của từ quần áo ? 
Xét ví dụ 
Nghĩa của từ “ bà ngoại” hẹp hơn nghĩa của từ “ bà”. 
-> Có tính chất phân nghĩa . 
-> Có tính chất hợp nghĩa. 
Quần áo: trang phục nói chung. 
* Ghi nhớ 2/ SGK 
III. Luyện tập: 
Bài tập 1/ 15. 
 Xếp các từ ghép: suy nghĩ, lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, chài lưới, cây cỏ, ẩm ướt, đầu đuôi, cười nụ theo bảng phân loại sau đây: 
TỪ GHÉP CP : 
TỪ GHÉP ĐL : 
lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, cười nụ 
suy nghĩ, chài lưới, cây cỏ, ẩm ướt, đầu đuôi 
Bài 2 / 15 : Điền thêm tiếng vào sau các tiếng dưới đây để tạo từ ghép chính phụ: 
bút .... - thước.... -mưa.... 
Làm .... - ăn... - trắng .... 
Vui .... - nhát.... 
ch ì 
k Î 
rµo 
quen 
b¸m 
xo¸ 
tai 
gan 
Bài 3 / 15: Điền thêm tiếng vào sau các tiếng dưới đây để tạo thành từ ghép đẳng lập. 
nói 
s«ng 
®åi 
ham 
thÝch 
mª 
xinh 
®Ñp 
t­ư¬i 
mÆt 
mòi 
mµy 
häc 
tËp 
hái 
tư­¬i 
®Ñp 
vui 
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT