Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Bài 20: Văn bản "Tinh thần yêu nước của nhân dân ta"

Đố vui 
Đố ai cũng khách thoa quần 
Đạp luồng sóng dữ đuổi quân giặc thù 
Cửu Chân nức tiếng ngàn thu 
Vì dân quyết phá ngục tù lầm than? 
 Bà Triệu 
Vua nào thuở bé chăn trâu 
Trường Yên một ngọn cờ lau tập tành 
Sứ quân dẹp loạn phân tranh 
Dựng nền thống nhất sử xanh còn truyền ? 
 Đinh Tiên Hoàng 
Đố ai nổi sáng sông, rừng 
Đã vui Hàm Tử lại mừng Chương Dương 
Vân Đồn cướp sạch binh cường 
Nội Bàng mai phục chặn đường giặc lui? 
 Trần Hưng Đạo 
Đố ai gian khó chẳng lui 
Chí Linh mấy lượt nếm mùi đắng cay 
Mười năm Bình Định ra tay 
Thành Đông Quan, mất vía bầy Vương Thông? 
 Lê Lợi 
Đố ai giải phóng Thăng Long 
Nửa đêm trừ tịch quyết lòng tiến binh 
Đống Đa, sông Nhị vươn mình 
Giặc Thanh vỡ mộng cường chinh tơi bời? 
 Quang Trung 
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta 
- HỒ CHÍ MINH - 
I. Tìm hiểu chung 
1. Tác giả 
1. Tác giả 
Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Nghệ An 
Là vị lãnh tụ thiên tài, một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc, một chiến sĩ cộng sản quốc tế, một Danh nhân văn hóa thế giới 
Bác trong cuộc chiến tranh biên giới 1950 
2. Tác phẩm 
Xuất xứ: 
Trích trong “Báo cáo chính trị” Đại hội II tháng 2/1951 
Thể loại: 
Nghị luận chính luận 
II. Đọc hiểu văn bản 
- Vấn đề nghị luận: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta 
Câu chốt: 
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. 
Bố cục 
Phần 1: 
Từ . đến . 
Phần 2: 
Từ . đến . 
Phần 3: 
Từ . đến . 
. 
. 
. 
Nội dung chính 
Bố cục 
Phần 1 : Từ đầu  lũ cướp nước 
Phần 2: Tiếp  nồng nàn yêu nước 
Phần 3: 
Còn lại 
Nhận định về lòng yêu nước của nhân dân ta ( N êu vấn đề ) 
CM những biểu hiện của lòng yêu nước ( G iải quyết vấn đề ) 
Nhiệm vụ của Đảng ta ( Kết thúc vấn đề ) 
Nội dung chính 
III. Phân tích 
1. Nhận định về lòng yêu nước 
Xác định luận điểm chính được tác giả bàn luận 
Đọc thầm văn bản 
01 
02 
Chọn một câu văn trong đoạn 1 để nêu bật được luận điểm chính 
03 
Trình bày trong 1 phút 
04 
1. Nhận định về lòng yêu nước 
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. 
Mãnh liệt, sôi nổi. 
Lòng yêu nước được xây dựng và vun đắp qua nhiều thế hệ 
Đó là một truyền thống quý báu của ta. 
 Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn , nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, 
khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước 
và lũ cướp nước. 
 Gợi tả sức mạnh và khí thế mạnh mẽ của lòng yêu nước. 
- Đ ộng từ mạnh dùng liên tiếp ( kết thành, lướt qua, nhấn chìm ) 
Tiểu kết 1 
Tinh thần yêu nước là 1 truyền thống quý báu của nhân dân ta, đã thành 1 sức mạnh to lớn trong các cuộc chiến đấu chống quân xâm lược. 
2. Biểu hiện của lòng yêu nước 
Hoàn thành bài tập nhóm 
 Trình bày ra giấy A0 theo sơ đồ tư duy trong 3 phút 
Đại diện lên trình bày trong 2 phút 
THỜI GIAN 
3 : 00 
2 : 59 
2 : 58 
2 : 57 
2 : 56 
2 : 55 
2 : 54 
2 : 53 
2 : 52 
2 : 51 
2 : 50 
2 : 49 
2 : 48 
2 : 47 
2 : 46 
2 : 45 
2 : 44 
2 : 43 
2 : 42 
2 : 41 
2 : 40 
2 : 39 
2 : 38 
2 : 37 
2 : 36 
2 : 35 
2 : 34 
2 : 43 
2 : 32 
2 : 31 
2 : 30 
2 : 29 
2 : 28 
2 : 27 
2 : 26 
2 : 25 
2 : 24 
2 : 23 
2 : 22 
2 : 21 
2 : 20 
2 : 19 
2 : 18 
2 : 17 
2 : 16 
2 : 15 
2 : 14 
2 : 13 
2 : 12 
2 : 11 
2 : 10 
2 : 09 
2 : 08 
2 : 07 
2 : 06 
2 : 05 
2 : 04 
2 : 03 
2 : 02 
2 : 01 
2 : 00 
1 : 59 
1 : 58 
1 : 57 
1 : 56 
1 : 55 
1 : 54 
1 : 53 
1 : 52 
1 : 51 
1 : 50 
1 : 49 
1 : 48 
1 : 47 
1 : 46 
1 : 45 
1 : 44 
1 : 43 
1 : 42 
1 : 41 
1 : 40 
1 : 39 
1 : 38 
1 : 37 
1 : 36 
1 : 35 
1 : 34 
1 : 33 
1 : 32 
1 : 31 
1 : 30 
1 : 29 
1 : 28 
1 : 27 
1 : 26 
1 : 25 
1 : 24 
1 : 23 
1 : 22 
1 : 21 
1 : 20 
1 : 19 
1 : 18 
1 : 17 
1 : 16 
1 : 15 
1 : 14 
1 : 13 
1 : 12 
1 : 11 
1 : 10 
1 : 09 
1 : 08 
1 : 07 
1 : 06 
1 : 05 
1 : 04 
1 : 03 
1 : 02 
1 : 01 
1 : 00 
0 : 59 
0 : 58 
0 : 57 
0 : 56 
0 : 55 
0 : 54 
0 : 53 
0 : 52 
0 : 51 
0 : 50 
0 : 49 
0 : 48 
0 : 47 
0 : 46 
0 : 45 
0 : 44 
0 : 43 
0 : 42 
0 : 41 
0 : 40 
0 : 39 
0 : 38 
0 : 37 
0 : 36 
0 : 35 
0 : 34 
0 : 43 
0 : 32 
0 : 31 
0 : 30 
0 : 29 
0 : 28 
0 : 27 
0 : 26 
0 : 25 
0 : 24 
0 : 23 
0 : 22 
0 : 21 
0 : 20 
0 : 19 
0 : 18 
0 : 17 
0 : 16 
0 : 15 
0 : 14 
0 : 13 
0 : 12 
0 : 11 
0 : 10 
0 : 09 
0 : 08 
0 : 07 
0 : 06 
0 : 05 
0 : 04 
0 : 03 
0 : 02 
0 : 01 
0 : 00 
HẾT GIỜ 
(Nhóm 1) Yêu cầu 1: đọc đoạn văn thứ hai và cho biết 
- Lòng yêu nước trong qúa khứ được xác nhận bằng những chứng cớ LS nào ? 
- Tại sao tác giả chỉ nêu tên một số anh hùng dân tộc nổi tiếng nhất trong lịch sử mà không dẫn chứng cụ thể hơn về những chiến công của họ? 
- Cụm từ Chúng ta có quyền tự hào và Chúng ta phải ghi nhớ gợi cho người đọc cảm xúc gì? 
(Nhóm 2, 3) Yêu cầu 2: đọc đoạn văn thứ 3 và cho biết 
- Để chứng minh lòng yêu nước của đồng bào ta ngày nay, tác giả đã đưa ra những dẫn chứng nào ? 
- Các dẫn chứng trong đoạn văn được sắp xếp theo cách nào? 
- Các sự việc và con người được liên kết theo mô hình: từ...đến... có mối quan hệ với nhau như thế nào? 
- Câu cuối đoạn có tác dụng gì? 
(Nhóm 4) Yêu cầu 3: Vẽ sơ đồ tư duy cách lập luận của tác giả ở hai đoạn văn 
Biểu hiện của lòng yêu nước 
Trong quá khứ 
Bà Trưng; Bà Triệu 
Trần Hưng Đạo 
Lê Lợi 
Quang Trung 
Những cuộc kháng chiến vĩ đại của 
.. 
Biểu hiện của lòng yêu nước 
Trong quá khứ 
Dân tộc ta có rất nhiều vị anh hùng dân tộc giàu lòng yêu nước 
Những cuộc kháng chiến vĩ đại 
Nghệ thuật: Dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc, liệt kê theo trình tự thời gian 
 Chúng ta phải ghi nhớ công ơn 
Biểu hiện của lòng yêu nước 
Trong cuộc kháng chiến hiện tại (năm 1951) 
Rất xứng đáng với tổ tiên ngày trước 
 Từ cụ già tóc bạc đến các cháu nhi đồng 
Từ kiều bào ở nước ngoài 
đến đồng bào ở vùng bị tạm chiếm 
Từ nhân dân miền ngược đến nhân dân miền xuôi 
Từ chiến sĩ ngoài mặt trận ... 
đến công chức ở hậu phương ... 
Từ những phụ nữ  đến bà mẹ ... 
Từ nam nữ ... thi đua sản xuất 
đến đồng bào điền chủ quyên đất  
 T ừ các cụ già đến các cháu nhi đồng  
 Từ kiều bào đến đồng bào  
 Từ nhân dân miền ngược đến miền xuôi  
  chiến sỹ  công chức  
  phụ nữ  các bà mẹ  
  nam nữ  đồng bào điền chủ 
 Dẫn chứng toàn diện, bao quát 
Lứa tuổi, vùng miền, hoàn cảnh, tầng lớp, giai cấp, nghề nghiệp 
Biểu hiện của lòng yêu nước 
- Chịu đói, bám sát lấy giặc đặng tiêu diệt giặc 
 Cụ thể, thiết thực góp sức vào công cuộc kháng chiến chống Pháp 
Nhiều hành động yêu nước 
- Nhịn ăn để ủng hộ bộ đội. 
- Khuyên chồng con tòng quân 
- Xung phong giúp việc vận tải. 
- Săn sóc yêu thương bộ đội. 
- Thi đua tăng gia sản xuất. 
- Quyên ruộng đất cho Chính phủ. 
Biểu hiện của lòng yêu nước 
Nghệ thuật 
Trong cuộc kháng chiến hiện tại (năm 1951) 
Liệt kê (con người + hành động) 
 Tất cả mọi người đều có lòng yêu nước và có những việc làm cụ thể phục vụ cho kháng chiến chống thực dân Pháp trường kì 
Con người và sự việc liên kết với nhau theo mô hình “ Từ  đến” 
Những biểu hiện của lòng yêu nước 
Lòng yêu nước từ trong quá khứ của lịch sử dân tộc. 
Trong cuộc kháng chiến hiện tại 
( năm 1951 ) 
những trang lịch sử vẻ vang của thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung 
Từ các cụ già tóc bạc đến các cháu nhi đồngTừ những chiến sĩ đến công chức hậu phươngTừ những nam nữ công nhân đến đến những đồng bào điền chủ 
Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các anh hùng dân tộc. 
Những cử chỉ đó, tuy khác nhau nơi việc làm, nhưng đều giống nhau nơi lòng nồng nàn yêu nước. 
 Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng tiêu biểu, toàn diện được liệt kê theo trình tự thời gian lịch sử, giàu sức thuyết phục 
 Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy . Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. Bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày. Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến. 
3. Nhiệm vụ của Đảng ta 
Tinh thần yêu nước tồn tại ở 2 trạng thái 
Bộc lộ rõ ràng 
Tiềm ẩn kín đáo 
Động viên, khích lệ khơi dậy tiềm năng yêu nước của mọi người vào công việc kháng chiến. 
Những biểu hiện của lòng yêu nước 
Trong quá khứ 
Trong cuộc k/chiến hiện tại 
Nhiệm vụ của Đảng 
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta 
Động viên, khích lệ khơi dậy tiềm năng yêu nước của mọi người vào công việc kháng chiến. 
IV. Tổng kết 
A 
B 
D 
C 
Nghệ thuật đặc sắc của câu chuyện là: 
Lập luận chặt chẽ 
Dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc 
Sử dụng từ ngữ, hình ảnh so sánh hiệu quả 
Tất cả các đáp án trên 
Lập luận chặt chẽ 
Dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc 
Giá trị nội dung 
Nghệ thuật nghị luận đặc sắc 
Ca ngợi và tự hào về tinh thần yêu nước 
Sử dụng từ ngữ, hình ảnh so sánh hiệu quả 
Kêu gọi mọi người phát huy truyền thống yêu nước 
1. Vì sao nói văn bản “ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” là một văn bản nghị luận chứng minh mẫu mực? 
2. Em cần làm gì để phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc? 
Thảo luận nhóm 
Bố cục mạch lạc, sáng sủa 
Văn bản nghị luận mẫu mực 
Lí lẽ thống nhất với dẫn chứng, dẫn chứng phong phú, lí lẽ diễn đạt dưới dạng hình ảnh so sánh nên sinh động và dễ hiểu. 
Giọng văn tha thiết, giàu cảm xúc 
Trong quá khứ 
Trong cuộc k/chiến hiện tại 
Bà 
Trưng 
Bà 
Triệu 
Lòng yêu nước là truyền thống quý báu của nhân dân ta 
- Khẳng định giá trị của lòng yêu nước 
- Kêu gọi mọi người phát huy truyền thống yêu nước. 
Mở bài 
Thân bài 
Kết bài 
Trần 
Hưng 
 Đạo 
Lê Lợi 
Quang Trung 
Từ 
cụ 
già 
đến các 
cháu 
Từ 
kiều 
bào 
đến đồng bào 
Từ 
miền 
ngược 
đến miền 
xuôi 
Từ 
chiến sỹ 
đến công 
chức 
Từ 
phụ nữ 
đến các 
bà 
mẹ 
Từ 
công 
nhân 
nông dân đến đ iền chủ  
HÀ NỘI 
ĐIỆN BIÊN PHỦ TRÊN KHÔNG 
Chiến dịch Linebacker II  là chiến dịch quân sự cuối cùng của Hoa Kỳ chống lại Việt Nam Dân chủ Cộng hoà trong Chiến tranh Việt Nam, từ 18 tháng 12 đến 30 tháng 12 năm 1972 sau khi Hội 	nghị Paris bế tắc và đổ vỡ do hai phía Việt 	Nam Dân chủ Cộng hòa và Mỹ bất 	đồng về các điều khoản trong 
	hiệp định. 
 Ở Việt Nam sự kiện này thường được gọi là " 12 ngày đêm " và báo chí, truyền thông hay dùng hình tượng " Điện Biên Phủ trên không " để nhấn mạnh ý nghĩa thắng lợi cuối cùng và to lớn của sự kiện . Với chiến thắng vang dội bắn rơi 81 máy bay các loại trong đó có 34 máy bay B52, đập tan âm mưu của đế quốc Mỹ đưa Hà Nội về 	 thời kỳ “đồ đá” đã viết nên bản tráng ca bất 	 tử gây chấn động thế giới. 
 Chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không đã buộc Mỹ phải xuống thang, ngồi vào bàn đàm phán để ký Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, đồng thời cũng tạo tiền đề cho cuộc tổng tiến công giải phóng hoàn toàn miền Nam năm 1975. 
- 
Hãy chọn các quả tên lửa ( đã được đánh số ) và trả lời đúng các câu hỏi tương ứng để tiêu diệt các máy bay của địch. 
LUẬT CHƠI 
THE END 
HÀ NỘI 
 ĐIỆN BIÊN PHỦ TRÊN KHÔNG 
Bài văn tinh thần yêu nước của nhân dân ta được viết trong thời kỳ nào ? 
A. Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ 
B. Thời kỳ kháng chiến chống Pháp 
C. Thời kỳ đất nước ta xây dựng CNXH ở miền Bắc 
D. Những năm đầu thế kỷ XX 
B 
30 
29 
28 
27 
26 
25 
24 
23 
22 
21 
20 
19 
18 
17 
16 
15 
14 
13 
12 
11 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
Cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta diễn ra vào thời gian nào? 
1930 – 1945	 
1946 – 1954	 
1954 – 1975 
B 
30 
29 
28 
27 
26 
25 
24 
23 
22 
21 
20 
19 
18 
17 
16 
15 
14 
13 
12 
11 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
Tính "truyền thống" của lòng yêu nước được làm rõ trong văn bản bởi yếu tố nào ? 
A - Chứng minh theo thời gian xưa - nay 
B - Chứng minh bằng những biểu hiện cụ thể của lòng yêu nướcC - Giải thích bằng lí lẽ 
B 
30 
29 
28 
27 
26 
25 
24 
23 
22 
21 
20 
19 
18 
17 
16 
15 
14 
13 
12 
11 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
Đoạn văn từ Đồng bào ta ngày nay đến lòng nồng nàn yêu nước đã trình bày dẫn chứng bằng biện pháp nghệ thuật nào l à chính ? 
A - Liệt kê	 	 B - Nhân hoá 
C - Điệp ngữ	 	 D - Hoán dụ 
A 
30 
29 
28 
27 
26 
25 
24 
23 
22 
21 
20 
19 
18 
17 
16 
15 
14 
13 
12 
11 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
Dòng nào phản ánh đúng nhất về văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta ? 
A - Bố cục chặt chẽ, lập luận rành mạchB - Dẫn chứng tiêu biểu, cụ thể, toàn diện,c - Giọng văn giàu xức cảm 
D - Văn bản nghị luận mẫu mực 
D 
30 
29 
28 
27 
26 
25 
24 
23 
22 
21 
20 
19 
18 
17 
16 
15 
14 
13 
12 
11 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
Văn bản Tinh thần yêu nước của hhân dân ta có sức thuyết phục, làm người đọc xúc động bởi vì sao ? 
A - Thực tế lòng yêu nước nồng nàn của người Việt Nam được nói đến trong văn bản 
B - Do cách trình bày của tác giả 
C - Bản thân Bác đã là tấm gương sáng của lòng yêu nước 
D - cả ba ý trên 
D 
30 
29 
28 
27 
26 
25 
24 
23 
22 
21 
20 
19 
18 
17 
16 
15 
14 
13 
12 
11 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
THE END 
Học thuộc 1 đoạn văn em thích 
Hướng dẫn tự học 
3 
4 
2 
1 
Viết đoạn văn ngắn về tinh thần học tập của lớp em, có cấu trúc “từ . . . đến. . .” 
Tìm đọc một số văn bản nghị luận của HCM + Sưu tầm 1 số văn bản nói về lòng yêu nước và nêu vắn tắt biểu hiện của lòng yêu nước trong văn bản đó. 
Chuẩn bị bài: Sự giàu đẹp của Tiếng Việt 
XIN CẢM ƠN