Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Tiết 25, Bài 16: Liên Xô xây dựng Chủ nghĩa Xã hội (1921-1941) - Năm học 2020-2021 - Nguyễn Thị Hiền

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ TIẾT DẠY HÔM NAY GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ HIỀN 
TIẾT 2 5 - B à i 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921-1941)  
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921 - 1925) 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925 - 1941). 
TIẾT 2 5 - B à i 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921-1941)  
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ ( 1921-1925) 
*Ho à n cảnh: 
- Sau chiến tranh, nước Nga Xô Viết gặp nhiều khó khăn . 
TIẾT 2 5 - B à i 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921-1941)  
Em hãy cho biết tình hình nước Nga sau chiến tranh? 
Em hãy miêu tả quang cảnh bức áp phích ? 
Hình ảnh những người công nhân, nông dân, chiến sĩ: Tay búa, tay rìu quyết tâm tuyên chiến với hậu quả chiến tranh, khôi phục lại đất nước và tiến lên xây dựng nền kinh tế mới XHCN. 
Hình ảnh kiệt quệ của nước Nga sau chiến tranh: Đói rét, bệnh tật, nhà máy công xưởng bị tàn phá, bạo loạn ở nhiều nơi. 
 I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ ( 1921-1925) 
- Tháng 3-1921 nước Nga Xô viết thực hiện chính sách kinh tế mới do Lê-nin đề xướng. 
Trước tình hình đất nước khó khăn, Lê-nin v à Đảng Bôn-sê-vích đã l à m gì? 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ ( 1921-1925) 
Trình b à y nội dung của chính sách kinh tế mới? 
Bảng so sánh chính sách cộng sản thời chiến v à chính sách kinh tế mới. 
Ngành 
Chính sách cộng sản thời chiến 
Chính sách kinh tế mới 
 Nông nghiệp 
- Trưng thu lương thực thừa của nông dân. 
- Thi hành chế độ lao động bắt buộc 
Công nghiệp 
- Quốc hữu hóa toàn bộ các xí nghiệp. 
Thương 
nghiệp 
- Nhà nước nắm độc quyền quản lý và phân phối lương thực, thực phẩm. 
- Thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa thay bằng thu thuế lương thực. 
- Cho phép tư nhân mở các xí nghiệp nhỏ. 
 Khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư kinh doanh. 
- Thực hiện tự do buôn bán, mở lại các chợ. 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ ( 1921-1925) 
*Nội dung: 
- Thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng chế độ thu thuế lương thực . 
- Thực hiện tự do buôn bán, mở lại chợ . 
- Cho phép tư nhân mở các xí nghiệp nhỏ, khuyến khích tư bản nước ngo à i đầu tư kinh doanh . 
 Qua bảng so sánh trên em có nhận xét gì về 
 nội dung chính sách kinh tế mới? 
 Ho à n to à n đúng đắn, sáng suốt, phù hợp với tình hình thực tiễn nước Nga Xô viết lúc bấy giờ. 
 Nhằm mục tiêu l à : Đẩy mạnh sản xuất, phát triển lưu thông h à ng hoá. Giải quyết được vấn đề lương thực đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân. Bước đầu phát triển nền kinh tế h à ng hoá nhiều th à nh phần, trong đó có kinh tế tư nhân, l à sự đổi mới sáng tạo, của Lê nin v à Đảng Bôn -sê-vích được nhân dân ủng hộ nhiệt tình  
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925) 
* Kết quả : 
- Nông nghiệp v à các ng à nh kinh tế khác được phục hồi v à phát triển . 
- Đời sống nhân dân được cải thiện . 
- Tháng 12 - 1922, Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô) được th à nh lập . 
Chính sách n à y đã tác động như thế n à o đến tình hình nước Nga? 
Trước yêu cầu của công cuộc xây dựng CNXH, vấn đề gì được đặt ra cấp bách lúc bấy giờ? 
Gồm 4 nước cộng hòa, 4 quốc gia đầu tiên l à Nga, Ukraina, Bêlôruxia v à Zakapkazơ (Azecbaijan, Acmênia, Gruzia), đến năm 1940 có thêm 11 nước. 
BẢN ĐỒ LIÊN BANG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA XÔ VIẾT 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925-1941) 
TIẾT 2 5 - B à i 16: LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921-1941)  
THẢO LUẬN NHÓM (3 phút) 
Nhóm 1: Nêu những th à nh tựu về kinh tế (công nghiệp) m à Liên Xô đạt được trong giai đoạn n à y? 
Nhóm 2 : Nêu những th à nh tựu về kinh tế (nông nghiệp) m à Liên Xô đạt được trong giai đoạn n à y? 
Nhóm 3 : Nêu những th à nh tựu về văn hóa - giáo dục? 
Nhóm 4 : Nêu những th à nh tựu về xã hội? 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925-1941) 
- Về kinh tế: 
+ Công nghiệp: phát triển đứng đầu châu Âu, đứng thứ hai thế giới (sau Mĩ). 
+ Nông nghiệp: Hoàn thành tập thể hóa nông nghiệp, cơ giới hóa, có qui mô sản xuất lớn. 
- Toång saûn löôïng coâng nghieäp taêng 2,2 laàn, rieâng coâng nghieäp naëng taêng 3,4 laàn. 
- Saûn löôïng coâng nghieäp chieám 77,4% toång saûn phaåm kinh teá quoác daân. 
- Saûn xuaát gang taêng 2 laàn, theùp taêng 3 laàn, ñoàng taêng 2 laàn, ñieän löïc - 168,8%, than - 98,8%, theùp daùt - 203%, coâng nghieäp hoùa hoïc - 202,4%. 
 Xí nghiệp liên hợp luyện kim Ma-gơ-nhi-tơ-goóc-xcơ, là một trong những đứa con đầu lòng của nền công nghiệp xã hội chủ nghĩa. 
 Trong những năm 1927-1931, tuyến đường sắt Tuốc-ke-xtan => Xi-bi-ri đã được xây dựng xong. Tuyến đường này nối liền các nước Cộng hoà Trung Á với các vùng Xi-bi-ri. Chiều dài là 1425 km . 
Máy kéo được sử dụng trong nông trang nói lên điều gì ? 
Sự phát triển vượt bậc trong nông nghiệp ở Liên Xô, máy móc đã được sử dụng phổ biến. 
 Trong noâng nghieäp coù 500 nghìn maùy keùo, 123,5 nghìn maùy lieân hôïp gaët ñaäp, 145 nghìn xe hôi vaän taûi. 
 Caùc noâng trang taäp theå coù tôùi 95% toång soá hoä vaø treân 99% toång soá dieän tích troàng nguõ coác cuûa noâng daân. 
 Saûn phaåm noâng nghieäp taêng 1,5 laàn, saûn phaåm chaên nuoâi taêng 62,9%. 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925-1941)  
- Về văn hóa - giáo dục: 
Thanh toán được nạn mù chữ, phát triển hệ thống giáo dục quốc dân, đạt nhiều thành tựu về khoa học, kĩ thuật và văn hóa, nghệ thuật. 
 Lôùp hoïc xoùa muø ôû Lieân Xoâ naêm 1926 
 1932 coù 98% treû em töø 8 - 11 tuoåi ñöôïc caép saùch ñeán tröôøng . 
 1940 - 1941: soá hoïc sinh sô hoïc vaø trung hoïc: 35 trieäu ngöôøi, hoïc sinh chuyeân nghieäp: 151.900 ngöôøi, hoïc sinh ñaïi hoïc: 800.000 ngöôøi. 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925-1941) 
- Về xã hội: 
Xóa bỏ giai cấp bóc lột, chỉ còn hai giai cấp công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức. 
Cơ cấu xã hội nước Nga trước cách mạng 
Cơ cấu xã hội Liên Xô (1921-1941) 
Giai cấp bóc lột 
Giai cấp bị bóc lột 
Địa chủ 
Tư sản 
Công nhân 
Nông dân 
Binh lính 
Nông dân 
Công nhân 
Trí thức mới 
Sự khác nhau về cơ cấu xã hội nước Nga trước cách mạng với Liên Xô (thời kì 1921 -1941) 
- Xã hội: 
Từ tháng 6 - 1941 phát xít Đức tấn công, nhân dân Liên Xô phải dừng công cuộc xây dựng đất nước, để tiến hành chiến tranh giữ nước. 
* Thành tựu: 
- Kinh tế: 
- Văn hoá - giáo dục: 
II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925-1941) 
Nhôø nhöõng nguyeân nhaân naøo maø coâng 
cuoäc xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi ôû Lieân Xoâ 
ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu? 
- Söï laõnh ñaïo taøi tình saùng suoát cuûa Lê-nin 
v à Ñaûng Boân - seâ - vích. 
 - AÙp duïng thaønh töïu khoa hoïc, kó thuaät. 
 - Ñöùc tính caàn cuø, sieâng naêng, tinh thaàn lao 
 ñoäng saùng taïo cuûa caùc taàng lôùp nhaân daân. 
II I. NỀN VĂN HÓA XÔ VIẾT HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN  
Nền văn hóa Xô viết hình thành dựa trên những cơ sở nào? 
II I. NỀN VĂN HÓA XÔ VIẾT HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN 
Nền văn hóa dựa trên cơ sở những tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin và kế thừa những tinh hoa của di sản văn hóa nhân loại. 
 II I. NỀN VĂN HÓA XÔ VIẾT HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN  
Nền văn hóa Xô viết đạt được những thành tựu gì? 
II I. NỀN VĂN HÓA XÔ VIẾT HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN  
- Đạt những thành tựu to lớn và rực rỡ: 
+ Xóa bỏ tình trạng mù chữ và nạn thất học, sáng tạo chữ viết cho các dân tộc chưa có chữ viết. 
+ Phát triển hệ thống giáo dục quốc dân. 
+ Khoa học - kĩ thuật Xô viết chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao của Khoa học kĩ thuật thế giới. 
+ Văn hóa - nghệ thuật Xô viết có nhiều cống hiến vào kho tàng văn hóa nhân loại. 
Mối quan hệ giữa Liên Xô với Việt Nam. 
Nhân dân Liên Xô đều dặn lòng khẩu hiệu: 
“Đoàn kết với Việt Nam là mệnh lệnh của trái tim và trí tuệ” 
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hội đàm 
với thủ Tướng PuTin (Nga) 
Tổng thống Dmitry Medvedev và 
Nguyễn Tấn Dũng 
Hợp tác dầu khí giữa Việt Nam và Nga 
Nhà máy thủy điện Hòa Bình do Liên Xô giúp đỡ Việt Nam 
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Ñaûng Boân - seâ - vích thöïc hieän Chính saùch kinh teá môùi: 
C . Thaùng 03 naêm 1921. 
A . Thaùng 03 naêm 1919 
Câu 1 
D . Thaùng 03 naêm 1922. 
B . Thaùng 03 naêm 1920 
C . Thaùng 03 naêm 1921. 
Câu 2. Nội dung chủ yếu của “Chính sách kinh tế mới” về nông nghiệp l à gì? 
A 
Trưng thu lương thực thừa . 
B 
Bãi bỏ thuế lương thực . 
C 
Bãi bỏ chế độ trưng thu lương thực thừa v à thay 
bằng thu thuế lưong thực . 
Câu 3 . Liên bang Cộng ho à xã hội chủ nghĩa Xô viết được th à nh lập trên cơ sở tự nguyện của mấy nước Cộng ho à ? 
A 
B 
C 
D 
 4 Nước 
5 N ước 
6 Nước 
7 Nước 
S 
S 
Đ 
CÂU A 
Caâu hoûi 4: Em haõy noái caùc thaønh töïu maø Lieân Xoâ ñaõ ñaït ñöôïc trong coâng cuoäc xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi (1921-1941) cho thích hôïp: 
1.Kinh teá 
3.Xaõ hoäi 
2.Vaên hoùa, 
 giaùo duïc 
c. Saûn löôïng coâng nghieäp ñöùng ñaàu Chaâu AÂu, 
thöù hai theá giôùi. Xaây döïng moät neàn noâng 
nghieäp taäp theå hoùa, cô giôùi hoùa vaø coù quy moâ 
saûn xuaát lôùn. 
a. Ñaõ thanh toaùn naïn muø chöõ, phaùt trieån heä 
thoáng giaùo duïc quoác daân. Ñaït nhieàu thaønh töïu 
 röïc rôõ veà khoa hoïc töï nhieân, khoa hoïc xaõ hoäi, 
vaên hoïc ngheä thuaät. 
b. Xoùa boû caùc giai caáp boùc loät chæ coøn laïi 
 hai giai caáp coâng nhaân, noâng daân vaø taàng 
 lôùp trí thöùc xaõ hoäi chuû nghóa. 
HÖÔÙNG DAÃN HOÏC ÔÛ NHAØ 
*Đối với b à i học ở tiết học n à y : 
Hoïc baøi, traû lôøi caùc caâu hoûi trong SGK. 
*Đối với b à i học ở tiết học sau : 
- Chuaån bò baøi 17: Chaâu Âu giöõa hai cuoäc chieán tranh theá giôùi (1918-1939) 
- Trả lời các câu hỏi sau: 
1. Sau chiến tranh tình hình Châu Âu có những biến đổi gì? 
2. Nét chuyển biến của các nước Châu Âu trong những năm 1918-1939? 
GIỜ HỌC KẾT THÚC 
CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH 
M Ạ NH KHỎE, HẠNH PHÚC