Bài giảng Địa lí Lớp 6 Sách Chân trời sáng tạo - Bài 9: Cấu tạo của Trái Đất. Núi lửa và động đất

B ÀI 9 . CẤU TẠO CỦA TRÁI ĐẤT . 
NÚI LỬA VÀ ĐỘNG ĐẤT 
KHỞI ĐỘNG 
 Hoạt động khởi động 
GV giới thiệu trò chơi khởi động nhìn hình ĐOÁN CHỮ 
Đây là hiện tượng gì? 
Động đất 
Núi lửa 
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 
B ÀI 9 . CẤU TẠO CỦA TRÁI ĐẤT . 
NÚI LỬA VÀ ĐỘNG ĐẤT 
NỘI DUNG CHÍNH 
1. Cấu tạo bên trong của Trái Đất 
3. Động đất 
4. Núi lửa 
2. Các mảng kiến tạo 
1. Cấu tạo bên trong của Trái Đất 
Hoạt động nhóm 
+ Nhóm 1: Tìm hiểu đặc điểm của lớp vỏ Trái Đất. 
+ Nhóm 2: Tìm hiểu đặc điểm của lớp man -ti. 
+ Nhóm 3: Tìm hiểu đặc điểm của lớp nhân 
Đặc điểm 
Lớp vỏ 
Lớp manti 
Lớp nhân 
Độ dày 
Trạng thái 
Nhiệt độ. 
1. Cấu tạo bên trong của Trái Đất 
Hoạt động nhóm 
+ Nhóm 1: Tìm hiểu đặc điểm của lớp vỏ Trái Đất. 
Đặc điểm 
Lớp vỏ 
Độ dày 
D ày từ 5-70km 
Trạng thái 
T rạng thái rắn chắc 
Nhiệt độ. 
N hiệt độ tối đa 1000 0 C. 
1. Cấu tạo bên trong của Trái Đất 
Hoạt động nhóm 
+ Nhóm 2: Tìm hiểu đặc điểm của lớp man -ti. 
Đặc điểm 
Lớp manti 
Độ dày 
Gần 3000km 
Trạng thái 
T rạng thái từ quánh dẻo đến lỏng 
Nhiệt độ. 
K hoảng 1500-4700 0 C. 
1. Cấu tạo bên trong của Trái Đất 
Hoạt động nhóm 
+ Nhóm 3: Tìm hiểu đặc điểm của lớp nhân 
Đặc điểm 
Lớp nhân 
Độ dày 
Trên 3000km 
Trạng thái 
T rạng thái lỏng đến rắn 
Nhiệt độ. 
K hoảng 4700 - 5000 0 C. 
Trong 3 lớp lớp nào là quan trọng nhất ? Vì sao ? 
1. Cấu tạo bên trong của Trái Đất 
Cho biết cấu tạo của vỏ Trái Đất 
1. Cấu tạo bên trong của Trái Đất 
Đặc điểm 
Lớp vỏ 
Lớp manti 
Lớp nhân 
Độ dày 
D ày từ 5-70km 
Gần 3000km 
Trên 3000km 
Trạng thái 
T rạng thái rắn chắc 
T rạng thái từ quánh dẻo đến lỏng 
T rạng thái lỏng đến rắn 
Nhiệt độ. 
N hiệt độ tối đa 1000 0 C. 
K hoảng 1500-4700 0 C. 
K hoảng 4700 - 5000 0 C. 
NỘI DUNG HỌC TẬP 
2. Các mảng kiến tạo 
Cho biết lớp vỏ Trái Đất có các mảng kiến tạo lớn nào ? Việt Nam nằm trong mảng nào 
Có 7 địa mảng chính lên lược đồ: Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Phi, Âu-Á, Ấn Độ-Ô-xtrây-li-a, Nam Cực, Thái Bình Dương. 
+ Việt Nam nằm ở mảng Âu-Á. 
2. Các mảng kiến tạo 
Xác định nơi tiếp giáp giữa các mảng kiến tạo đang xô vào nhau và giữa các mảng đang tách xa nhau.đới tiếp giáp của các địa mảng: 
2. Các mảng kiến tạo 
+ Các mảng xô vào nhau: Bắc Mỹ với Thái Bình Dương, Âu-Á với Phi, Âu-Á với Thái Bình Dương 
+ Các mảng tách xa nhau: Phi với Nam Mỹ, Âu-Á với Bắc Mỹ, Phi với Nam Cực 
2. Các mảng kiến tạo 
Động đất là gì? 
3. Động đất 
Khái niệm 
Lớp vỏ Trái Đất bị rung chuyển với nhiều cường độ khác nhau và diễn ra trong thời gian ngắn . 
 Động đất 
Nguyên nhân sinh ra động đất? 
Do sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo 
Lớp vỏ Trái Đất bị rung chuyển với nhiều cường độ khác nhau và diễn ra trong thời gian ngắn 
 Động đất 
Khái niệm 
Nguyên nhân 
Nêu hậu quả do động đất gây ra. 
Tác hại: Chết rất nhiều người, phá hủy công trình, tài sản. 
 Động đất 
Khái niệm 
Lớp vỏ Trái Đất bị rung chuyển với nhiều cường độ khác nhau và diễn ra trong thời gian ngắn . 
 Nguyên nhân 
Do sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo 
Hậu quả 
Đổ nhà cửa, các công trình xây dựng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. 
Có thể gây nên lở đất, biến dạng đáy biển, làm phát sinh sóng thần khi xảy ra ở biển. 
26 
-Xác định các vành đai động đất. 
-Cho biết vành đai động đất trùng với ranh giới nào ? 
Các vành đai động đất: 
Vành đai động đất ở phía tây châu Mĩ. 
Vành đai động đất giữa Đại Tây Dương. 
Vành đai động đất Địa Trung Hải qua Nam Á đến In-đô-nê-xi-a. 
Vành đai động đất ở phía tây của Thái Bình Dương, từ eo biển Bê - rinh qua Nhật Bản đến Phi-lip-pin. 
   Vành đai động đất trùng với ranh giới tiếp giáp giữa các mảnh kiến tạo 
Câu hỏi thảo luận nhóm : 3 phút 
Nêu các biện pháp phòng tránh khi có động đất xảy ra. 
Lập trạm dự báo để sơ tán dân cư 
Làm nhà vật liệu nhẹ: bằng gỗ, giấy. 
- Nếu đang trong giờ học có động đất xảy ra, em sẽ làm gì để bảo vệ mình? 
+ Khi đang ở trong lớp học, nhanh chóng trú ẩn dưới gầm bàn, tránh khu vực kê giá sách, tủ để đồ. 
+ Khi đang ở hành lang, sân vận động, nhà thể thao, tập trung lại vào chính giữa 
+ Khi đang ở phòng thí nghiệm, nhanh chóng rời khỏi đây vì có thể cháy nổ 
+ Không được phép tự ý chạy về nhà vì từ trường về nhà rất có thể gặp nguy hiểm. 
- Thế nào là núi lửa 
4. Núi lửa 
- Thế nào là núi lửa 
4. Núi lửa 
N úi lửa 
Khái niệm 
Là hiện tượng xảy ra nơi vỏ Trái Đất bị rạn nứt, khối vật chất nóng chảy ở phía sâu được đẩy lên theo các khe nứt chảy tràn lên trên bề mặt đất dưới dạng dung nham. 
4. Núi lửa 
- Nguyên nhân sinh ra núi lửa 
4. Núi lửa 
N úi lửa 
4. Núi lửa 
Nguyên nhân 
Sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo 
35 
-Xác định các vành đai núi lửa Thái Bình Dương 
“Vành đai lửa TBD” có gần 300 núi lửa đang hoạt động 
Vành đai lửa Thái Bình Dương kéo dài từ Niu di lân qua Nhật Bản, A - lax- ca trải suốt bờ tây của Bắc Mĩ và Nam Mĩ 
(THẢO LUẬN NHÓM) 
Nhóm 1,3: T ại sao ở những khu vực núi lửa ngừng hoạt động lại có sức hấp dẫ n lớn đối với dân cư? Liên hệ với Việt Nam? 
............................................................................................................................................................................................................................................................................ 
............................................................................................................................................................................................................................................ 
Nhóm 2,4:Núi lửa phun trào gây ra những hậu quả nghiêm trọng như thế nào đối với người dân? 
Ở những vùng đất đỏ phì nhiêu do nhung nham phong hóa, sẽ tạo thành lớp đất đỏ màu mỡ rất thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Ngoài ra phong cảnh núi lửa rất có giá trị về du lịch, xây dựng các nhà máy điện địa nhiệt và có thể khai thác nguồn nước khoáng nóng cho du lịch nghỉ dưỡng. 
Đất đỏ ba dan một sản phẩm phong hóa từ đá ba dan hình thành do mác ma phun trào ra ngoài miệng núi lửa rồi nguội đi có nhiều ở vùng Tây Nguyên và Đông Nam Bộ ở nước ta 
CÂY CÀ PHÊ, CAO SU Ở TÂY NGUYÊN 
Hậu quả của núi lửa phun 
- Để ứng phó với hoạt động núi lửa chúng ta cần làm gì? 
	Khi thấy mặt đất rung nhẹ, nóng hơn, có khí bốc lên ở miệng núi, thì người dân phải nhanh chóng sơ tán khỏi những nơi này 
N úi lửa 
Khái niệm 
Lớp vỏ Trái Đất bị rạn nứt, khối vật chất nóng chảy ở phía sâu được đẩy tràn lên trên bề mặt đất dưới dạng dung nham. 
4. Núi lửa 
Nguyên nhân 
Sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo 
Hậu quả 
- Ô nhiễm môi trường 
- Tiêu diệt các sinh vật 
LUYỆN TẬP 
Câu 1:Việt Nam nằm trong mảng kiến tạo nào? 
C. . Á - Âu 
B. Bắc Mĩ 
A. Ấn Độ 
D. Thái Bình Dương 
Câu 2: Các mảng kiến tạo nào đang xô vào nhau: ? 
D. Phi và Á Âu 
B. Bắc Mĩ và Nam Mĩ 
A. Ấn Độ và Nam Cực 
C. . Bắc Mĩ và Nam Mĩ 
Câu 3: Động đất xảy ra do: 
C. Các mảng kiến tạo dịch chuyển 
B. Sóng thần 
A. Các trận bão lớn gây ra 
D. Trục trái đất nghiêng 
Câu 4:Sản phẩm phun trào của núi lửa là gì? 
D. Dung nham 
B. Tro bụi 
A. Mác ma 
C. Đất đá 
Câu 5:Vành đai lửa lớn nhất Thế Giới là 
D. Thái Bình Dương 
B. Đại Tây Dương 
A. Ấn Độ Dương 
C. . Địa Trung Hải 
VẬN DỤNG 
GV: Em hãy lựa chọn một trong hai nhiệm vụ sau: 
- Giả sử khi đang ở trong lớp học, nếu có động đất xảy ra, em sẽ làm gì? 
- Em hãy tìm các thông tin về động đất và núi lửa trên thế giới hiện nay